درباره طبس

طبس سرزمین پهناور

طبس بر کناره کویر لوت، از شهرهای میانه راهی خراسان ،کرمان ، فارس ، اصفهان و بعنوان گذرگاهی برای این استانها می باشد.
این شهرستان با پنجاه و هفت هزار و هشتاد کیلومتر مربع اولین شهر پهناور ایران می باشد و فاصله بین دورترین روستاهای منتهی الیه شمالی و جنوبی شهرستان بیش از ۴۰۰ کیلومتر می باشد.
شهرستان طبس مشتمل بر سه بخش مرکزی، دیهوک و دستگردان وسه شهر طبس،دیهوک و عشق آباد وهشت دهستان به نامهای گلشن،پیرحاجات ،منتظریه،نخلستان،دیهوک،کویر ،دستگردان وکوه یخاب می باشدو جمعیت شهرستان ۶۸۵۰۰ نفر(طبق سرشماری سال۹۰) میباشدکه جمعیت شهری آن ۴۸هزار و۲۰۵۰۰نفر جعیت روستایی راتشکیل می دهند..
ازامکانات برجسته شهرستان وجود فرودگاه وراه آهن می باشد که تاثیر فراوانی در افزایش ارتباطات منطقه وتسهیل رفت وآمد جهانگردان داشته است.

پیشینه تاریخی

در واقع تبس از واژه تب به معنای گرما گرفته شده.
تردیدی نیست که شهرستان طبس بسیار کهن و باستانی است چنانکه آثار غارنشینان زمانهای قدیم هنوز در دره های شهرستان باقی است و بسیاری از روستاها و اماکن طبس نام کهن و باستانی خود را حفظ کرده اند. طبس ، زمانی در آغاز جهانگیری ترکان سلجوقی مطیع سلطان سبز می شود و زمانی در اواخر دوره تیموریان و نیز دوره صفویه مورد حمله مکرر ازبکها قرار می گیرد. واگرچه در سال ۱۳۵۷ با زلزله ای ،گردسنگینی برتاریخ این دیار می نشیند اما طبس هنوز گلشنی است در دل کویر.

ناصر خسرو در سفر نامه خود درباره طبس (قرن پنجم هجری) چنین بیان نموده است :״طبس شهری انبوه (پر جمعیت) است اگر چه به روستا نماید و آب اندک باشد و زراعت کمتر کنند، خرماستانها باشد و بساتین (بوستانها) و چون از آنجا سوی شمال روند نیشابور به چهل فرسنگ باشد… و عظیم آسوده بودند مردم آنجا، چنانکه به شب در سرایها نبستندی و ستور (چهار پایان) در کویها باشد، با آنکه شهر را دیوار نباشد و هیچ زن را زهره (جرأت) نباشد که با مرد بیگانه سخن گوید و اگر گفتی هر دو را بکشتندی و همچنین دزد وخونی(قاتل)نبود..״

نامه ای تاریخی نیز از حضرت علی ابن موسی الرضا (علیه السلام)، در دست است که خطاب به حاکم طبس نگاشته و در آن سفارشهایی در مورد برادرشان حضرت حسین ابن الکاظم فرموده اند. این نامه حاکی از وجود یک حکومت ظاهراً مقتدر در طبس باستان است. طبس از قدیم الایام مهد علوم مختلف بویژه علوم اسلامی بوده است. به طوری که نویسنده کتاب خداوند الموت نگاشته است:
«مدرسین طبس، اگر از استادان مدرسه نظامیه برتر نباشند، از آنها کمتر نیستند… در کشور ایران، یگانه شهری که در آن فرس قدیم تدریس میشود، شهر طبس است.» (فرس قدیم زبانی است که از قبل از اسلام در ایران رواج داشته است).

منبع:

  • اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان خراسان جنوبی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

چهار + هفت =