یک محقق نجوم با ابراز نگرانی از گسترش آلودگی نوری در طبس گفت: در سالهای اخیر آلودگی نوری در طبس رشد چشمگیری داشته است به طوری که آسمان مناطقی همچون روستای خرو و ازمیغان، کریت، کویر روح مرغوم و… تا حدود زیادی از بین رفته است.
سهراب علیدوستی در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاعرسانی طبس در خصوص آلودگی نوری اظهار داشت: امروزه بشر با آلودگیهای مختلفی دست و پنجه نرم میکند، از آلودگی زباله و هستهای گرفته تا آلودگی صوت و… متاسفانه برخی از آلودگیها دارای اثرات زیانباری هستند که پنهان و بیسر و صدا در حال رشد و زیاد شدن هستند که یکی از آنها آلودگی نوری میباشد.
وی افزود: شاید برای شما عجیب باشد که نور بتواند آلودگی ایجاد کند. به طور ساده وقتی منابع نوری را بیش از حد و در جای نامناسب استفاده کنیم آلودگی نوری بوجود میآید.
علیدوستی بیشترین عامل بوجود آورنده آلودگی نوری در شهرها را مربوط به لامپهای معابر و نورافکنها میداند و میگوید: طراحی این لامپها به گونهایست که باید تمام نور خود را به سطح معابر و خیابانها بتابانند ولی در عمل اینگونه نیستند.
وی با تاکید بر این که این لامپها در حدود ۳۰ الی ۶۰ درصد نور خود را به اطراف یا آسمان میتابانند و باعث هدر رفتن نور خود میشوند، گفت: اگر به طور متوسط یک لامپ خیابانی ۵۰ درصد نور خود را هدر بدهد، با یک حساب سرانگشتی میتوان دریافت که چه اتلاف انرژی عظیمی از طریق این لامپها به وقوع میپیوندد.
مدرس نجوم رصدخانه اصفهان در خصوص دیگر تاثیرات مخرب آلودگی نوری اظهار داشت: روشن شدن بیش از حد محیط زندگی انسان باعث اختلال در ترشح هورمون ملاتونین در مغز شده و باعث اختلال در خواب شبانه، افسردگی و کاهش طول عمر میشود.
وی افزود: همچنین نور نامناسب برخی از لامپها باعث بروز سرطان پوست و ضعف بینایی میشود. همچنین آلودگی نوری باعث نابودی برخی از حیوانات نظیرنوزاد لاکپشتهای دریایی که با نور ماه و ستارگان جهت یابی میکنند نیز میشود.
علیدوستی ادامه داد: تاثیر مخرب بعدی آلودگی نوری از بین رفتن آسمان شب و کم ستاره شدن آن است. برای همین منجمان مجبورند از شهرها تا دهها کیلومتر فاصله بگیرند تا شاهد آسمان تاریک باشند.
وی با بیان این که متاسفانه تاثیر آلودگی نوری شهرها گاهی تا صدها کیلومتر آن طرفتر میرسد بیان داشت: نور شهر تهران تا فاصله ۳۰۰ کیلومتر و اصفهان ۲۰۰ کیلومتر آن طرفتر بر آسمان شب تاثیر میگذارد. بنابراین یافتن آسمان کاملا تاریک بسیار سخت است.
علیدوستی با بیان این که پناهگاه حیات وحش نایبندان و کویر شمالی حلوان از بهترین مناطق رصدی ایرانند،گفت: شهرستان طبس به علت قرار گرفتن در میان دو کویر لوت و کویر مرکزی و نبود شهرهای بزرگ در نزدیکیاش، یکی از تاریکترین آسمانهای ایران را در خود جای داده است.
این محقق نجوم درباره آلودگی نوری در شهر طبس گفت: متاسفانه در طبس نیز به علت بکار بردن لامپهای غیر استاندارد در معابر خود، در سالهای اخیر آلودگی نوری رشد چشمگیری داشته است به طوری که آسمان مناطقی همچون روستای خرو و ازمیغان، کریت، کویر روح مرغوم و… تا حدود زیادی از بین رفته است.
وی با بیان این که در حال حاضر نور طبس تا فاصله ۱۰۰ کیلومتر آن طرفتر بر آسمان تاثیر میگذارد، گفت: نور طبس، آسمان نایبندان و کویر بهاباد را نیز تهدید میکند و اگر این روند ادامه پیدا کند در ۱۰ الی ۱۵ سال آینده آسمان این مناطق نابود خواهد شد.
مدرس نجوم رصدخانه اصفهان تاکید کرد: هیچ کس مخالف نور و روشنایی نیست. میتوان با بکار بردن لامپهای استاندارد که نور خود را فقط به سطح زمین میتابانند، بخش عمدهای از مشکل را حل کرد. با این کار علاوه بر جلوگیری از اتلاف انرژی، میتوان تاریکترین منطقه رصدی نیز از خطر نابودی نجات داد. آسمان تاریک طبس میتواند یکی از پتانسیلهای خوب برای جذب منجمان داخلی و خارجی باشد.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد که مردم و مسئولین قدر این موهبت الهی را بدانند و در حفاظت از منابع طبیعی خود کوشا باشند.