بهمن نجفی محیط بان بازنشسته طبسی که اکنون همکار افتخاری پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی است برای حمایت از گونه در حال انقراض یوزپلنگ کاروان تبلیغی که دور تا دور آن عکس یوز ایرانی است را با هزینه شخصی راه اندازی کرده است.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی طبس، بهمن نجفی محیط بان بازنشسته طبسی که اکنون همکار افتخاری پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی است برای حمایت از این گونه در حال انقراض کاروان تبلیغی که دور تا دور آن عکس یوز ایرانی است را با هزینه شخصی راه اندازی کرده است.
وی در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع‌رسانی طبس خود را این گونه معرفی می‌کند: بهمن نجفی متولد ۱۳۳۵ از روستای معدن قلعه و بزرگ شده معدن ازبکوه از توابع بخش دستگردان طبس هستم و حدود ۳۰ سال در محیط زیست و بیشتر در زیستگاه یوزپلنگ کار کردم.
وی گفت: یوزپلنگ ایرانی حیوانی نادر و کمیاب است، شیر و ببر ایرانی کاملا از بین رفته و یوزپلنگ نیز در حال منقرض شدن است.
وی ادامه داد: در حال حاضر یوزپلنگ های ماده بیشتر در خطر هستند.و در بیشتر عکس های ما یوز نر دیده می شود.
وی در خصوص کاروان یوز ایرانی گفت: ما این کار تبلیغی را خودمان انجام میدهیم و پروژه حفاظت از یوزپلنگ ایرانی خیلی با این امر موافق است.
وی بیان کرد: از کودکی علاقه زیادی به سفر و محیط زیست داشتم که هر دوی این در محیط بانی بود و محیط بان شدم و اکنون که بازنشست شدم نمیتوانم از این کار دست بکشم و با این کاروان تبلیغی به مناطق مختلف سفر می‌کنم.
نجفی در خصوص تاثیر این تبلیغ گفت: راه اندازی کاروان تبلیغی یوز بسیار موثر است و بدترین عارضه ای که دامن یوز را گرفته تصادفات است کشورهایی مانند آفریقا پل رو گذر دارد تا یوز بتواند عبور کند که در کشور ما ندارد.
وی ابراز کرد: تاکنون در جاده شاهرود، کرمان، بافق، مهریز، یوز توسط ماشین کشته شده است که نشان از ضرورت کار تبلیغی به ویژه در این مناطق برای آگاهی مردم در جهت حفاظت از یوزپلنگ ایرانی دارد.
وی ادامه داد: عکسی که بر روی کاروان نصب شده یوز ایرانی است و هنگامی که در پارکینگ یا محلی می ایستیم معمولا رانندگان می آیند و در مورد یوز صحبت میکنیم و اگر کسی یوز مشاهده کرده اطلاع می‌دهد یا عکس می‌گیرند و با این کار تشویق می‌شوند که از یوز حفاظت کنند.
همکار افتخاری پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی گفت: وقتی مردم تصویر یوز را بر روی ماشین میبینند انگار یوزپلنگ آن ها به سوی خود میخواند و به سوی این ماشین می آیند و درباره یوزپلنگ پرس و جو میکنند و برای حفاظت از آن مردم را تشویق میکنیم.
وی در خصوص وضعیت یوز در ایران گفت: هیچ آمار دقیقی در مورد یوزها دست نیست فقط چیزی که مسلم است این گونه نادر روز به روز در حال انقراض است.
وی ادامه داد: اگر حفاظت بهتری نشود، زیستگاه های آن امن نشود و تخریب گردد این گونه به سرنوشت شیر ایرانی دچار خواهد شد و منقرض خواهد گردید.
وی گفت: یوز در حواشی کویر همچون زیستگاه های نایبندان طبس، یزد، دره انجیر ، بافق، راور کرمان، خارتوران شاهرود، پارک ملی کویر سمنان و در میاندشت و جاجرم زندگی می کند و باید با تعداد بسیار زیاد دوربین دقیقا کنترل صورت گیرد و تعداد دقیق یوز مشخص شود.
یوزپلنگ آسیایی یا یوزپلنگ ایرانی یا تیز پای آسیایی (نام علمی: Acinonyx jubatus venaticus) یک زیرگونهٔ به‌شدت در معرض خطر انقراض از یوزپلنگ است که اکنون تنها چند ده قلاده از آن در ایران یافت می‌شود.
این جانور در مناطق بیابانی در سطح منطقه زندگی می‌کرد و سال‌هاست که نسل آن در معرض نابودی کلی قرار دارد.
ایران از دهه ۱۹۷۰ به عنوان تنها زیستگاه یوزپلنگ‌های آسیایی شناخته شده است. یوزپلنگ ایرانی تنها نژاد این جانور است که یال دارد.
یوزپلنگ‌ها را در ایران می‌توان در مناطق کویری پیدا کرد که شامل قسمتهایی از استان‌های سمنان، یزد، خراسان شمالی، رضوی و جنوبی، کرمان و تهران می‌شود.
یوزپلنگ سریعترین حیوان روی خشکی است و سرعتش می‌تواند به ۱۰۰ کیلومتر در ساعت برسد اما تا چند صد متری بیشتر نمی‌تواند با این سرعت بدود. پوستی نخودی رنگ و با خالهای سیاه و گرد و کوچک دارد، و موهایش زبر و کوتاه‌است.
این حیوان اندامی کشیده دارد و اندازه بدن یک یوز بالغ ۱۱۲ تا ۱۳۵ سانتیمتر با دمی به اندازه ۶۶ تا ۸۴ سانتیمتر است و وزنش می‌تواند از ۳۴ تا ۵۴ کیلوگرم باشد.
خطی به نام خط اشک از گوشه چشم این حیوان تا گوشه لبش امتداد یافته‌است که این خط در نوع ایرانی ضخیم‌تر از نوع آفریقایی است. همچنین جمجمه‌ای کشیده داشته که در شکارهایش کمکش می‌کند.
زیستگاههای یوز در ایران به علت پیشروی بیابان‌ها و تبدیل شدن بخشی از زمینهای زیستگاه به زمینهای کشاورزی و مسکونی شدن بخشی دیگر و همچنین از بین رفتن مراتع توسط دامهای اهلی و در نتیجه کاهش تعداد آهو و گوزن که از منابع غذایی یوزها هستند کاهش یافته‌است.
یوز ماده مانند یوز نر محدوده خاصی را تصرف نمی‌کند و این به آن علت است که ماده‌ها در میان زیستگاههای مختلف در حرکت می‌باشند و این اهمیت حفظ زیستگاه‌ها را گوشزد می‌کند.
در حرکت بودن یوز ماده در میان زیستگاههای مختلف خطر انتقراض این گونه را دو چندان کرده است به گونه ای که چندین تصادف یوز ماده طی سال های گذشته گزارش شده است.
همچنین در اثر ناآگاهی مردم که فکر میکنند یوزها به انسان حمله میکنند موجب شده به محض ورود این گونه به مناطق روستایی در مسیر زیستگاهش با خبرهایی همچون کشتار او توسط مردم رو به رو شویم در حالی که این حیوان به انسان حمله نمی‌کند.