استاد دانشگاه تهران در نشست رونمایی از کتاب ارج نامه عزت الله فولادوند گفت: ترجمه های هدفمند اندیشه بومی را با پژوهش های جهانی گره می زند.
به گزارش طبس نیوز به نقل از خبرنگار مهر، حجت الاسلام داوود فیرحی در نشست رونمایی از کتاب ارج نامه استاد عزت الله فولادوند که در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، سخنرانی خود را با عنوان «آزادی، قدرت و قانون» ارائه کرد و گفت: ترجمه به مثابه نوعی فلسفیدن یا تفکر است. ترجمه فلسفه و نقش ترجمه هایی که فولادوند در اندیشه سیاسی در ایران معاصر دارند بسیار زیاد است. در آثار ایشان دو عبارت یکی کلمه فلسفه و دیگری بحث در حوزه سیاست به کرات بیان شده است.
وی افزود: اکثر ترجمه های ایشان در حوزه فلسفه سیاسی است. ایشان به ویژه به مفهوم آزادی در کتاب های خود پرداخته است. در واقع این کتابها به نوعی حکایت از علایق مرکزی استاد دارد. کتاب آزادی، قدرت و قانون نوشته نویمان ویژگی هایی دارد که به بحث و پژوهشی های ما کمک می کند. در این کتاب برای اولین بار است که آزادی به جای اینکه در برابر قدرت باشد تولید کننده قدرت سیاسی است. در طول تاریخ همواره آزادی در برابر قدرت بوده است. به طور مثال از زمان مرگ فتحعلی شاه تا انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی و تاکنون یکی از محوری ترین بحث های جامعه ما بحث آزادی قانون بوده است.
استاد دانشگاه تهران با طرح این سئوال که اصلا یک مترجم وقتی به ترجمه روی می آورد چه می کند، گفت: مترجم توانمندی مانند استاد فولادوند، انتخاب های دقیقی دارد و به آدم کمک می کند که خواننده وارد ذهن این استاد هم بشود چرا که ترجمه فلسفیدن درباره مقصد و مبداء است همچنین گلچین کردن چیزی از آن سوی دنیا که می تواند در جامعه مقصد موثر باشد، است. پس به این ترتیب مترجم واقعا یک متفکر است.
وی یادآور شد: وقتی که کتاب جامعه باز و دشمنان آن نوشته کارل پوپر منتشر شد مانند شعله در سطح جامعه گرفت و بسیاری از دانشجویان فلسفه و علوم سیاسی به مطالعه آن پرداختند. بنابراین ترجمه کردن نوعی فلسفیدن، اندیشیدن و عمل کرده است.
فیرحی در ادامه با اشاره به انواع ترجمه گفت: در بازار ترجمه دو نوع ترجمه می توان دید. یکی ترجمه تفننی و یکی هم ترجمه هدفمند. ترجمه هدفمند چند ویژگی دارد. یکی از این ویژگی ها انتخاب آگاهانه متن از مبداء به مقصد است. در مقاله ای دکتر فولادوند می گوید که یکی از اهداف من در ورودم به ترجمه شکستن سلطه گفتمان چپ در عرصه جامعه بوده است. در واقع با این اندیشه مترجم تکثر را وارد بازار فکر می کند. دومین ویژگی شناخت دقیق از شرایط اجتماعی و فرهنگ و زبان مقصد است که بسیار مهم است. کتابی که با زمان و نیاز واقعی جامعه گره می خورد مانند پتکی است که بر طبل خورده می‌شود.
وی گفت: ترجمه نوعی حرف زدن به زبان دیگران است و اتفاقا این بیشتر مختص جوامع بسته است یعنی هرچقدر جوامع بسته تر باشد فیلسوفان سعی می کنند که سخنانشان را از زبان دیگری بگویند. بنابراین در ترجمه دو پیام وجود دارد. یکی پیام خالق اثر و دیگری پیام ناقل اثر است که ما در آثار استاد آن را می بینیم و اگر کتابهای ایشان را مورد توجه قرار بدهید گویی کتابهایش مجلدات یک مجموعه آثار است.
فیرحی افزود: ترجمه های هدفمند اندیشه بومی را با پژوهش های جهانی گره می زند. کاربرد بسیار مهم ترجمه های هدفمند ایجاد سویه پژوهش ها است و یکی از ویژگی های مهم علوم انسانی، ادبیات پژوهش است. این ترجمه ها برای پژوهشگر سابقه پژوهشی ایجاد می کند. ترجمه در همه رشته ها مهم است اما در علوم انسانی بسیار مهم تر است.