خلافت الهی، انسان جهانی، ولایت تکوینی (با تکیه بر دیدگاه ملاصدرا)

انسان با پیمودن راه کمال می‌تواند مظهر اسمای الهی گردد و در نتیجه جانشین خداوند در زمین شود. قرآن کریم در آیات ۳۰ تا ۳۳ سورۀ بقره، ظرفیت وجودی انسان را برای کسب مقام خلیفۀ الهی بیان می‌کند.

چکیده

انسان با پیمودن راه کمال می‌تواند مظهر اسمای الهی گردد و در نتیجه جانشین خداوند در زمین شود. قرآن کریم در آیات ۳۰ تا ۳۳ سورۀ بقره، ظرفیت وجودی انسان را برای کسب مقام خلیفۀ الهی بیان می‌کند. در این آیات، خداوند خطاب به فرشتگان اعلام می‌کند که با آفرینش انسان خلیفه‌ای برای خود بر روی زمین تعیین کرده است و در ادامه به منظور تبیین مقام خلیفۀ الهی می‌فرماید، جانشین خدا در روی زمین کسی خواهد بود که علم به اسماء داشته باشد. بنابراین رابطه‌ای محکم بین علم انسان به اسماء و مقام خلیفۀ الهی در روی زمین وجود دارد. در بیان معنای اسماء و چگونگی علم به آن، مفسران اقوال متعددی ارائه داده‌اند. ملاصدرا در تفسیر این آیه معنای تعلیم اسماء به آدم را مظهریت انسان برای اسماء و صفات الهی و جامع حقایق عالم بودن انسان می‌داند و نشان می‌دهد که چگونه جهان‌شمول بودن انسان می‌تواند او را لایق جانشینی خداوند در زمین و رسیدن به مقام ولایت تکوینی کند.

کلمات کلیدی: خلیفۀ الهی، اسمای الهی، انسان جهانی، ولایت تکوینی، سیاست، ملاصدرا.

نویسنده:

فاطمه سلیمانی دره باغی

نشریه آموزه های فلسفه اسلامی – شماره ۱۸، بهار و تابستان ۱۳۹۵.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.   

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

هفت + 5 =