هدف این تحقیق، بررسی وضعیت استناد و شبکه همتالیفی مقالههای دو فصلنامه علمی و پژوهشی مطالعات تاریخی جهان اسلام طی سالهای ۱۳۹۲-۱۳۹۴ (۶ شماره) است.
چکیده مقاله:
هدف این تحقیق، بررسی وضعیت استناد و شبکه همتالیفی مقالههای دو فصلنامه علمی و پژوهشی مطالعات تاریخی جهان اسلام طی سالهای ۱۳۹۲-۱۳۹۴ (۶ شماره) است. گرچه معمولا این نوع بررسی¬ها پس از چندین سال انتشار یک نشریه علمی صورت می¬گیرد، اما برای بررسی و ارزیابی فعالیت¬های انجام شده و کمک به نشریه برای برطرف کردن کاستی¬ها و تدوین برنامه¬های مناسب برای ارتقاء وضعیت علمی و محتوایی نشریه، این مطالعه و تحلیل انجام می¬گیرد. روش پژوهش تحلیل استنادی است و برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و نرمافزار اکسل و برای ترسیم نقشههای همتالیفی از نرمافزارهای نود.ایکس.ال و وی.او.اس.ویوور استفاده شده است. بررسی¬ها نشان دادهاند که در شمارههای (۱-۶)، ۳۶ مقاله انتشار یافته که ۱۶.۷ درصد از مقالات را زنان و ۸۳.۳ درصد مابقی را مردان تالیف کردهاند. همه مقالات تالیفی بوده است و مقاله ترجمهای وجود نداشت. از مجموع ۶۶ نفر پدیدآور بیش¬ترین سهم در تولید و ارائه مقالات به رتبه استادیار با فراوانی ۲۱؛ ۳۰.۳ درصد و کمترین آن به دانشجویان سطح چهار و استاد با فراوانی ۲؛ ۳.۰۳ درصد اختصاص دارد. از بین ۳۶ مقاله از ۶۶ نویسنده، ۶۳.۹ درصد دو نویسنده(۲۳ مقاله)، ۲۵ درصد تک نویسنده( ۹ مقاله) و ۱۱.۱ درصد بصورت سه نویسنده(۴ مقاله) هستند. منابع و ماخذ این نشریه از بین ۱۱۵۸ مورد استناد، بیش-ترین استنادها از لحاظ زبانی؛ ابتدا زبان فارسی با فراوانی ۷۳۵ (۶۳.۵ درصد )، سپس زبان عربی با فراوانی ۲۸۱ (۲۴.۳ درصد) و زبان انگلیسی هم با فراوانی ۹۹ (۸.۵ درصد) بیشترین استنادها را به خود اختصاص دادهاند. همچنین میانگین تعداد استنادها به ازای هر مقاله برابر ۳۲ است. (یعنی هر مقاله به طور میانگین از ۳۲ منبع استفاده کرده است.) از بین نوع منابع و ماخذ؛ کتاب با فراوانی ۹۶۹؛ (۸۴ درصد)، سپس مجلات با فراوانی ۱۲۷؛(۱۱ درصد) و منابع الکترونیکی با فراوانی ۴۵؛(۴ درصد) بیشترین استناد را به خود اختصاص دادهاند. هم¬چنین جامعهالمصطفی(ص) العالمیه با فراوانی ۲۵ درصد، دانشگاه اصفهان با ۲۳.۴ درصد و دانشگاه تهران با ۱۰.۹ درصد بیشترین میزان هم¬کاری را با این نشریه داشتهاند. در این نشریه ۴ عنوان خوداستنادی وجود دارد که بارانی، رجاء، زندیه و سجادی هر کدام با یک عنوان، این خوداستنادیها را دارند. شماره دوم (پاییز و زمستان ۹۲) با ۳ عنوان خوداستنادی بیشترین میزان مقالات خوداستنادی را به خود اختصاص داده است. بیش¬ترین میزان چگالی در شبکه هـمتـألیفی نویسندگان این نشریه به اصغر منتظرالقائم و محمدعلی چلونگر اختصاص دارد و پس از آن بهترتیب علیاصغر رجاء و محمدرضا بارانی چگالی بیش¬تری کسب کردهاند.
کلیدواژگان: پژوهشنامه مطالعات تاریخی جهان اسلام، چگالی نویسندگان، تحلیل استنادی، ترسیم شبکه همتالیفی
نویسندگان:
علی اللهاکبری ,احمد عابدی
دو فصلنامه مطالعات تاریخی جهان اسلام – شماره ۷, دوره چهارم، بهار و تابستان ۱۳۹۵.