اگر مبنای مالکیت، هزینه‌هایی است که شده است، این چه هزینه‌ای بوده که پس از صدها و شاید هزاران سال استفاده مالکانه از آب طبس، هنوز مستهلک نشده است؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی طبس، مهدی امنیان مدرس رئیس اسبق دانشکده فنی امام علی (ع) طی یادداشتی در خصوص اوضاع آب در منطقه یادداشتی را برای این پایگاه خبری ارسال کرده است که شرح آن در ذیل آمده است.
به نام خداوند جان و خرد، کزین برتر اندیشه بر نگذرد، چند روز مانده به عاشورای امسال در طبس بودم، یک روز گذرم به یکی از روستاها افتاد.
با کشاورز عزیزی برخورد کردم که مزرعه‌اش را آبیاری می کرد، حجم بسیار زیادی از آب را به داخل مزرعه هدایت می کرد، مزرعه‌ای بزرگ که محصولش شامل مخلوطی از چغندر و زردک بود ، نه چندان زیاد، و الباقی علف، نسبتاً زیاد.
ایشان می‌گفت کشاورزی فایده‌ای ندارد و مثلاً همین خوید ( خوید = کرت = مزرعه ) در نهایت و بعد از بارها آبیاری و … چند ده هزار تومان ( بنظرم گفت بیست هزار تومان ) بیشتر محصول نخواهد داد. .
فکر کردم ما اگر برای مسواک زدن یا وضوگرفتن و غیره کمی شیر آب را باز بگذاریم، دچار عذاب وجدان می‌شویم.
و اینجا و آنجا در این مملکتِ وسیع چقدر آب هدر می رود و اگر اعتراض و یا حتی سوال کنی، می‌گویند « آب مال خودش است»!
یادم آمد که چندی قبل و به مناسبتی مطلبی را در یکی از شبکه های اجتماعی گذاشته بودم، و گمان می‌کنم وظیفه دارم بگویم که از نظر من مشکل کم‌آبی اینجاست، و ا ین موضوع است که «نمی‌گذارد مصرف آب مدیریت شود» بگذارید آن متن را تکرار کنم؛ تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.
اجازه بدهید یک مقایسه‌ای بکنم، نور خورشید از منبع نور که خورشید است و مال هیچکس نیست و به عبارتی مال همه است، خارج میشود و خودش می‌آید تا به ما می‌رسد.
آب‌های زیر زمینی از منابع آبی زیر زمین که مال هیچکس نیست و به عبارتی مال همه است، از سوراخی که اسمش چشمه است خارج میشود و خودش راهش را بر اساس شیب زمین و ثقل پیدا می‌کند و به ما می‌رسد.
ولی این دوّمی یعنی آب صاحب پیدا کرده است، یعنی مال من هست و مال شما نیست، چرا ؟؟؟
آب نهرین طبس از چشمه قنبر و چشمه‌های حمام مرتضی‌علی و چشمه جعفری و چند چشمۀ دیگر است، من همه این چشمه‌ها را دیده ام، همه آنها همین سوراخ‌های طبیعی زمین (چشمه) اند.
چشمه قنبر، دو یا سه حلقه قنات نزدیک به هم و در طول چند ده متر دارد که آن هم معلوم است فقط برای جابجایی محل چشمه حفر شده است، یک مسیر زیرزمینی هم برای تغییر مسیر ساخته شده که مشهور به سردر است، اینها واقعیت‌های آب طبس است.
حالا چند سوال دارم که توقع دارم بر اساس اندیشه و عقل پاسخ داده شود، مسلّما اگر شریعت اسلام (نصّ قرآن یا سنت پیامبر اکرم یا ائمه معصومین – به شرط سند صحیح عقلی و نقلی _ ) دستورصریحی داده باشند، لازم الاجراست ولی اگر این مالکیت بر اساس قوانین مدنی و یا عرفی است، باید تجدید نظر گردد.
به نظر من در شرایطی که ارزش و اهمیت آب روز به روز بیشتر و مدیریت مصرف آن جدی‌تر میشود باید به این سوالات پاسخ داده شود.
سوال اول: اساساً چرا آب طبس مالکیت دارد؟ و سایر چشمه‌ها و رودخانه‌های کل کشور؟
سوال دوم : اگر مبنای مالکیت، هزینه‌هایی است که در زمان قدیم و یا احیاناً جدید شده است (در مورد آب طبس، چند حلقه چاه چشمه جعفری و نیز مسیر و چاه‌های سردر)، این چه هزینه‌ای بوده که پس از صدها و شاید هزاران سال استفاده مالکانه از آب طبس هنوز مستهلک نشده است؟
در همین مورد، اگر من مقداری از آب یکی از چشمه‌های (واقعاً و صد در صد چشمه) جعفری یا حمام مرتضی علی را مستقیماً پمپاژ کنم (بدون آنکه از مسیر، کانال و غیره موجود استفاده کنم)، چه حکمی دارد؟
سوال سوم : اگر به سوال دوم پاسخ داده شود، صاحبان قنات‌ها و چاه‌ها که با هزینه و تلاش خودشان راهی برای خروج آب از زیر زمین ایجاد کرده‌اند و آن راه (قنات یا چاه) مال خودشان، ولی آب زیرزمینی که قاعدتاً حکم انفال را دارد، مال همۀ مردم (یا مال دولت) است، نباید پول آن آب را بدهند؟
من، نویسندۀ این متن، محمد مهدی امینیان مدرّس هستم و توقع دارم مسئولین امر (قانونی و شرعی) پاسخی برای آن بیابند چون گمان می‌کنم در روز قیامت، هرگونه تصمیم و عواقب آن براساس اراده و قوانین خداوند خواهد بود نه نظرات من و شما.
در پایان از همۀ سروران ارجمند و عزیزانی که پاسخ شعاری ندهند سپاس‌گزاری نموده و چنان‌چه مسئول، شخص یا گروهی را می‌شناسید که می‌تواند با تفکر منطبق بر شرع نظری بدهد و صلاح دانستید برایش ارسال کنید از نظر من بلامانع است .
آقای امینیان دست روی بد موضوعی گذاشتید . این یک سیستم مافیایی است . بازار قیمت آب طبس را داغ کرده اند آن را تصاحب کرده اند در صورتی که از آب هیچ استفاده ای نمی کنند و نفعی از آن حتی به خودشان هم نمی رسانند چه رسد به دیگران . آب یک ثروت ملی بوده و مال همه ست . حال که این طور است من هم ۲۰۰ میلیون تومن خرج می کنم و آب را از چشمه به نقطه ای دیگر هدایت کرده و آن را به مردم می فروشم . به همین سادگی آب مال من هم شد
aqجان با دویست میلیون تومان به این چشمه حتی نمی توانی نزدیک شوی چه برسد به هدایت آن به نقطه دیگری بلکه مردی باید بلند همت مردی چشمه ای جدید بیابد و بعد آن را به هر جا که بخواهد هدایت کند
در پاسخ به آقای دانش آموز شاید یک نکته خالی از توجه نباشد و ان اینکه زمین مساحت مشخصی دارد ولی آب نه. توضیح انکه ایا پولی که در زمان گذشته داده شده برای چه حجمی از اب بوده؟ حتما خواهید گفت واحد فنجان برای همین است. سوالی که مطرح میشود این است که اگر اب حجمش بیشتر یا کمتر شود چه با توجه با اینکه زمین حجمش کم و زیاد نمیشود. اب خاصیت روان بودن و پیوستگی دارد وزیاد یا کم شدن در مرور زمان ولی زمین نه . سوال دوم اگر برای یک مدت مشخص اب قطع و چشمه خشک شود و یا از جای دیگر جریان پیدا کند ایا این اب همان اب است؟ سوال سوم اب زیر زمینی از تبخیر دریاها و نزول باران است ایا صاحبان اب صاحب دریاها و باران هم هستن؟ سوال چهارم ایا نمیشود ماهیت اب و نفت و گاز را یکی دانست؟؟ که اگر اینطور است چرا این دو ملی باشد و اب نباشد؟ مگر که نه اینکه اب و نفت هر دو زیرزمینی و مایع هستند. تازه نفت حجمش ثابت است ولی اب نه. مگر نه انکه اهمیت اب از نفت بیشتر است!!
در ضمن جهت روشن سازی اذهان . خانواده من چند فنجان از اب طبس را در اختیار دارند. پس منافع خانوادگی من در ملی شدن اب نیست. ولی منافع جامعه در ان است
آیازمین که در آن کشاورز کار می کند و با همین آب آبیاری می کند و چند صد سال پیش چنین بوده واز دیگران به ارث برده چنین حکم و برداشتی میشود از آن کرد و مال هیچ کس نیست و مال همه هست ؟
حال همین زمین به چند قسمت بین وارث تقسیم شود نقش شهرداری در آن چیست ؟
گرفتن پول تفکیک ! شهرداری در تفکیک هر زمینی سهم خود را می خواهد یعنی زمین از او بوده باید حق قانونی اور را داد ! این دیگر چه قانونی است ؟ درصورت امکان مسئولین پاسخ بدهند.
اگر جواب این سوال ها را یافتید من را هم خبردار کنید که واقعا دچار ابهام شده ام چون همین آب نهرین از کنار جوی خانه یمان عبور می کند و من شک دارم که آیا استفاده از آن برای باغچه های درب خانه اشکال دارد یا نه؟؟!چون اصلاً عاقلانه به نظر نمی آید آبی که از چشمه خارج می شود متعلق به شخص یا اشخاصی باشد و آنها برای خودشان حکم صاحبیت بیاورند. از قول آقای امینیان مدرس اگر این مالکیت شرعی نباشد من به عنوان یک همشهری طبسی اصلاً راضی نخواهم بود و فردای قیامت باید آنهایی که این آب نهرین طبس را صاحب شده اند جوابگو باشند.
آقای امینیان مدرس عزیز متاسفانه به واقعیت های تلخی اشاره کردید.
نه تنها در مسئله آب و قنات که در بحث ملک و املاک هم به نظر میرسه در طبس مالکیت های غیرقانونی متعددی شکل گرفته. فلانی را از فلان روستا می شناسم که در فاصله چند ده کیلومتری از سکونت خودش سالهای ساله که باغ های گردو و .. داره فقط به خاطر اینکه از تبار خان های قدیم بوده و همینجور زیردست های اونها جرئت نکردن به حوالی انجا نزدیک بشند. راجع به مقوله آب هم که به درستی اشاره کردید ما داریم که طرف یه طاق آبو برا خودش زده بدون اینکه کسی بخواد راجع به قانونی بودن اون حتی فکر بکنه. جالب اینکه بعضی مواقع برا وضو میری اونجا وقتی می بینی اطرافت آب نیست و ناچار میشی از آب اونجا وضو بگیری آقایون برا خودشون یه پا فقیه واجد الشرایط میشن و میگن وضو از آب اینجا اشکال شرعی!!! داره. خودشون آبو دزدکی صاحب شدن اشکال شرعی نداره به اینجا که میرسه یاد شرع و قانون می افتند. ای کاش وقت بیشتری می داشتم و خیلی از نمونه های دیگه رو می اوردم که خوب همگی بفهمند چه فجایعی داره اتفاق میفته هیچکی هم ککش نمیگزه. البته بحث صرفه جویی شخصی و خانوادگی را هم حتما بایست لحاظ بکنیم. وقتی در روز روشن می بینیم که با آب برداشت اتوبوس!! شست و شو میکنند دیگه باید از دست اینها با این تفکراتشون به سواحل ایسلند پناه ببریم..ای کاش این موضوع هم که شما زحمت پیگیریش رو کشیدید به یه نتیجه خوب ختم بشه. از مدیران محترم طبس نیوز که همواره به یاد شهرستان بوده اند تقاضا دارم این یادداشت ها و این گزارش ها را حتما به مسئولین ذیربط برسونند.
سلام.ظاهرا مسأله اصلی ایجاد نهر تا طبس است که موجب مالکیت شده و گذشت زمان دلیل از بین رفتن مالکیت نمیشه.
باسلام و خسته نباشید خدمت استاد بزرگ..احسنت برشما که حرف دل و سوال همه مردم طبس را پرسیدید
خدمتان عرض کنم زمین خانه ی شماهم اول انفال بوده پس حکم اب طبس رادارد.خواهشا شما ونویسنده محترم اگرمنافع شخصی ندارید فتوی درمورد اب طبس وحق الناس صادرنکنید