نورنیوز – گروه فرهنگ و جامعه: نشست تخصصی «حمایت و ارتقاء حقوق و کرامت ملتهای مسلمان»، به مناسبت گرامیداشت «روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی»، با حضور دبیر ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه، ۱۵ مردادماه در پژوهشگاه قوه قضائیه برگزار شد.
«کاظم غریبآبادی» دبیر ستاد حقوق بشر و معاون امور بینالملل قوه قضائیه، در سخنانی در نشست حمایت و ارتقاء حقوق و کرامت ملتهای مسلمان که به مناسبت گرامیداشت روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی از سوی ستاد حقوق بشر و پژوهشگاه قوه قضائیه برگزار شد، ضمن تقدیر از برگزارکنندگان این نشست، گفت: وقتی صحبت از حقوق بشر اسلامی میشود باید مبانی، محورها و اصول حقوق بشر اسلامی به عنوان نسخه نجاتبخش جهان امروز و همچنین مبنای ما در این مسئله مشخص شود.
او با اشاره به اینکه ما در زمینه تبیین مبانی حقوق بشر اسلامی هم در میان کشورهای اسلامی و هم در عرصه داخلی ضعفهایی داریم، اظهار کرد: یکی از این ضعفها میزان ورود ادبیات حقوق بشر اسلامی به عرصه بینالمللی و هنجارسازی است؛ ما با نقطه عادی که باید به آن برسیم، فاصله داریم؛ همه ادبیات ما در این زمینه فقط اعلامیه مختصر قاهره است که اگرچه پشتوانه علمی و دینی داشت، اما بسط نیافته است.
غریبآبادی همچنین به نکتهاندیشی در اعلامیه قاهره و توجه این سند بینالمللی به مراقبت از جنین اشاره کرد و گفت: کشورهای غربی در حالی مدعی حق حیات هستند که اساسا برای جنین حق حیاتی قائل نشدهاند؛ این یکی از موارد تمایز حقوق بشر اسلامی با حقوق بشر غربی است؛ دیگر مصداق در این زمینه، احترامی است که اسلام برای جنازه انسان قائل است که در بیانیه قاهره به آن اشاره شده است؛ اسلام برای انسان از قبل از تولد در حالت جنینی تا مرگ ارزش قائل است.
دبیر ستاد حقوق بشر، افزود: حقوق بشر اسلامی به دنبال مخالفت با حقوق بشر نیست؛ بلکه مشخصات دینی و فرهنگی هر جامعه در زمینه حقوق بشر باید در نظر گرفته شود.
غریبآبادی در ادامه با اشاره به مداخلات کشورهای غربی در امور دیگر کشورها به بهانه حقوق بشر، تاکید کرد: ما مجازاتها را بر اساس اصول دینی، فرهنگی و الزامات و ضرورتهای کشور خودمان تعریف میکنیم؛ به عنوان مثال، جرم انگاری قاچاق مواد مخدر در کشورمان بر اساس متخصصان خودمان صورت گرفته است و کشورهای غربی که چالشی در زمینه مواد مخدر ندارند و اساسا نمیتوانند مشکل قاچاق مواد مخدر ایران را درک کنند، حق تحمیل نظرات خود را ندارند.
معاون امور بینالملل قوه قضائیه، ادامه داد: ما برخی از اصول حقوق بشر بینالمللی را جهانشمول نمیدانیم و با تحمیل آن یا صدور قطعنامه به دلیل عدم تبعیت از آنها مخالفیم.
دبیر ستاد حقوق بشر همچنین با اشاره به اصول حقوق بشر غربی لیبرال مانند فردگرایی، قراردادگرایی و حقوق طبیعی، بیان کرد: آزادی بی قید و شرط یکی از نتایج چنین نگرشی است؛ اگرچه غربیها تلاش دارند این آزادی را مطلق بدانند و معرفی کنند، اما واقعیت این است که آزادی حتی برابر اسناد بین المللی حقوق بشر نیز قیودی دارد.
به گفته غریب آبادی، در حقوق بشر غربی یا لیبرال تنها صحبت از حق است، اما در حقوق بشر اسلامی حق و تکلیف با هم وجود دارند و حق و تکلیف همراه هم معرفی میشوند؛ این یکی از تفاوتهای کلیدی است.
معاون امور بین الملل قوه قضائیه با بیان اینکه بحث دینمداری در حقوق بشر اسلامی یکی دیگر از وجوه افتراق آن با حقوق بشر غربی است، عنوان کرد: خدامحوری، اساسیترین محور در جهانبینی و حقوق بشر اسلامی است؛ کرامت انسانی دومین محور این موضوع است.
غریبآبادی، گفت: کرامت انسانی از منظر دینی با کرامت انسانی از منظر غرب متفاوت است و مختصات خاص خود را دارد؛ حقوق فطری سومین محور حقوق بشر اسلامی است که خداوند به انسان اعطا میکند و قابل سلب نیست.
دبیر ستاد حقوق بشر با اشاره به تفاوتهای میان حقوق بشر اسلامی با حقوق بشر غربی، توضیح داد: موضوع مهم در حقوق بشر احترام به فرهنگها و مختصات کشورهای مختلف است؛ ما مخالف تحمیل حقوق بشر غربی و سبک زندگی غربی هستیم و به صورت رسا این مخالفت را اعلام کرده و روی موازین خود میایستیم.
غریبآبادی ضمن انتقاد از هتک حرمت قرآن کریم به بهانه آزادی بیان ادعایی کشورهای غربی از جمله سوئد و دانمارک، تأکید کرد: موضعگیریهای آنان سیاسی است؛ کشورهای اسلامی از نظر سیاسی در این موضوع خوب پیش رفتهاند؛ تصویب قطعنامه در شورای حقوق بشر و نشست فوری سازمان همکاری اسلامی اقدامهای خوبی هستند، اما کافی نیستند و همان طور که دیدیم بازدارنده نبودند؛ کشورهای اسلامی باید اقدامهای عملی قاطعی مانند تحریم کالاها را به صورت دسته جمعی اتخاذ کنند.
دبیر ستاد حقوق بشر در بخش پایانی سخنان خود با بیان اینکه کشورهای اسلامی باید با همکاری هم پس از انتخاب موضوع آغاز به ادبیات سازی و هنجارسازی در حوزه حقوق بشر کنند، گفت: کمیسیون مستقل دائمی حقوق بشر سازمان همکاری اسلامی ظرفیتهای خوبی دارد، که باید از آن به خوبی استفاده کرد.
معاونت امور بینالملل قوه قضائیه و ستاد حقوق بشر