نورنیوز- گروه فرهنگ و جامعه: در روزی که خبر درگذشت بانوی پیشکسوت عرصه بازیگری، روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت، دبیرخانه جشنواره بین المللی فیلم فجر اعلام کرد ۱۰۶ فیلم، متقاضی حضور در بخش «سودای سیمرغ» جشنواره چهل و دوم شده‌اند. این دو خبر سینمایی، به خودی خود نماد گویایی است از تعبیری که سینما را صحنه‌‌ای برای نمایش اشک‌ها و لبخندهای انسانی می‌داند.
معصومیتی از جنس پروانه
بازیگری که امروز در ۷۹ سالگی صحنه زندگی را ترک گفت سال‌ها بود از غوغای شهر شلوغ دل بریده بود و در خلوت یک روستای دور پناه گرفته بود. پروانه معصومی که نام اصلی اش سکینه کبودرآهنگی بود به سال ۱۳۲۳ دیده به دنیا گشود و در سال ۱۳۵۱ با بازی در دو فیلم شاخص «بی تا» (هژیر داریوش) و «رگبار» (بهرام بیضایی) به صف هنرمندان هنر هفتم درآمد. بخت با معصومی یار بود که کار هنری خود را با دو تن از فیلمسازان نامدار موج نوی سینمای ایران آغاز کرد و در ادامه کار نیز دور از جریان موسوم به فیلم فارسی، در آثار قابل تأمل سینمای آن روز به ایفای نقش پرداخت. قبل از پیروزی انقلاب، غیر از «رگبار»، در سه فیلم دیگر از بیضایی بازی کرد:«سفر» (فیلم کوتاه / ۱۳۵۱)، “غریبه و مه” (۱۳۵۳) و “کلاغ” (۱۳۵۶). در همان دوران با منوچهر انور نیز در فیلم “شهرقصه” (۱۳۵۲) همکاری داشت.
کارنامه سینمایی پروانه معصومی قبل از انقلاب به همین چند اثر ماندگار محدود بود. او در سینمای بعد از انقلاب، همین رویه هنری را در پیش گرفت و در فیلم‌های هنرمندان بزرگ و صاحب سبکی مثل ناصر تقوایی، کیومرث پوراحمد، رسول صدرعاملی،رخشان بنی اعتماد، خسرو معصومی و … بازی کرد.
پروانه معصومی مجموعا در ۳۲ فیلم سینمایی و ۲۲ اثر تلویزیونی حضور یافت. حاصل این حضور پربار، کسب سه سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن در ادوار مختلف جشنواره فیلم فجر بود. این بازیگر فقید با چهره‌‌ای که نشانه‌های پررنگی از جمال شناسی شرقی در آن هویدا بود همواره به عنوان هنرمندی با سیمای مینیاتوری شناخته می‌شد و در بسیاری از فیلم‌ها تصویر یک مادر کاملا ایرانی و شرقی را به نمایش گذاشت. فقدان او قطعا سینما را از یکی از ظرفیت های غنی بازیگری زنان در ایران محروم کرد
زنگ رقابت چهل و دوم سینما
هرچند تا شروع رقابت سالانه فیلم‌های سینمای ایران، کمی بیش از دو ماه زمان مانده است، اما اعلام تعداد فیلم‌های متقاضی حضور در بخش سودای سیمرغ جشنواره فیلم فجر، عملا حکایت از آن دارد که زنگ آغاز این مراسم سالانه به صدا درآمده است. دیروز، سیمون سیمونیان مدیر دبیرخانه چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر اعلام کرد که طی یک ماه فرصت ثبت‌نام آثار سینمایی در سامانه جشنواره که تا پایان آبان ماه ادامه داشت، تهیه‌کنندگان ۱۰۶ اثر درخواست خود را برای حضور در بخش سودای سیمرغ (مسابقه سینمای ایران) جشنواره چهل و دوم ثبت کرده‌اند.
نکته مهم در سخنان او این بود که در فهرست فیلم های متقاضی، ۵۱ فیلم به فیلمسازانی تعلق دارد که اولین اثر بلند سینمایی خود را ساخته‌اند. به این ترتیب، در همین آغاز کار رقابت‌های جشنواره فیلم فجر، دو اتفاق قابل توجه رقم خورده است: یکی تعداد فیلم های متقاضی بخش سودای سیمرغ با ۱۰۶ تقاضا؛ و دیگری حضور ۵۱ فیلم اولی در صحنه رقابت. سال ۱۴۰۰ تعداد فیلم های متقاضی ۹۴ اثر بود و سال ۱۴۰۱، این تعداد به ۷۵ اثر کاهش یافت. امسال این تعداد با رشدی نزدیک به ۳۵ درصد به ۱۰۶ فیلم رسیده است.
طبعا هیأت انتخاب فیلم‌ها پس از بازبینی نسخه‌های ارسالی، از این تعداد، دست به انتخاب می‌زنند و به مجموعه‌‌ای کم شمارتر می‌رسند اما چیزی که اهمیت دارد نفس حضور این تعداد فیلم و نیز به میدان آمدن ۵۱ فیلمساز فیلم اولی است که آینده سینمای ایران را می‌سازند و هرسال استعدادهای درخشانی را به هنر هفتم ایران هدیه می‌کنند. شنیده‌ها از این حکایت دارد که در جشنواره امسال، تنوع چشمگیری،هم از جهت موضوعی و هم از جهت فیلمسازان وجود دارد تاآنجا که حضور بزرگان و چهره‌های شاخص سینما در کنار جوانان فیلم اولی کاملا مشهود است. باید امیدوار بود که مدیران جشنواره امسال، با انتخاب‌هایی دقیق و کارشناسانه در تمام سطوح و عرصه‌ها، از اعضای هیأت انتخاب تا اعضای هیأت داوران، جشنواره‌‌ای پویا، خلاق و متکثر برگزار کنند.
نورنیوز