اسیر کلیشه‌ها

نام مهدی شاه‌محمدی برای اهالی سینمای مستند آشناست. این کارگردان جوان که با  مستند “هجده‌هزارپا” درخشید برای نخستین تجربه‌ی سینمایی، انتخابی دشوار داشت و سراغ زندگی شهید مهدی زین‌الدین رفت تا برشی از زندگی او را در “مجنون” روایت کند‌. فیلمی که یکی از امیدهای جشنواره‌ی فجر۴۲ به شمار می‌رفت اما به نظر می‌رسد در برآورده‌کردن انتظارات، چندان موفق نبوده است.

نورنیوز-گروه فرهنگ و جامعه: مهدی زین‌الدین یکی از شهدای مهجور و کمترشناخته‌شده‌ی دفاع مقدس است که اثر هنری مهمی درباره‌اش خلق نشده. “مجنون” اما با محورقرار‌دادن زندگی این شهید و تمرکز بر فرماندهی شجاعانه‌ی او در عملیات خیبر، به‌دنبال پرکردن این خلاء است. فیلم با یک نمای طولانی و جذاب آغاز می‌شود؛ نمای معرفی زین‌الدین در قامت یک فرمانده مقتدر و خوش‌فکر‌‌. آن نمای آغازین، نویددهنده‌ی یک فیلم خوش‌ریتم است اما قصه در ادامه از ریتم می‌افتد و به دام کلیشه‌ها می‌غلتد‌. رابطه‌ی زین‌الدین و همسرش چیزی بیش از تصویر تیپیکِ رزمنده‌ها در سینمای ایران ندارد. دیالوگ‌های زین‌الدین و تعاملاتش با نیروهای لشکر ۱۷ علی بن ابی طالب(ع)هم در همین چارجوب است؛ پیش‌بینی‌پذیر و معمولی. پاشنه آشیل “مجنون” را اما باید در فیلمنامه‌اش جستجو کرد؛ سناریویی تخت، ساده، کم‌عمق و کم‌توان در شخصیت‌پردازی که باعث می‌شود امکان درک شخصیتی به‌نام مهدی زین‌الدین از مخاطب سلب شود‌. مشکل در جایی بیشتر می‌شود که سجاد بابایی علی‌رغم تمام تلاشی که به خرج داده، نتوانسته بازی درخشانی در نقش شهید زین‌الدین ارائه کند و نقش‌آفرینی‌اش سرد، ساده و کم‌قدرت به‌نظر می‌رسد. 

“مجنون” چند فراز مهم دارد که می‌تواند سکوی جان‌گرفتن فیلم باشد، اما این فرازها آن‌قدر ساده برگزار می‌شوند که نه در خلق احساس برای مخاطب به توفیق می‌رسند و نه ابعاد شخصیت زین‌الدین را تکمیل می‌کنند. فیلم در چند فصل، خاصه فصل شهادت یکی از هم‌رزمان زین‌الدین یا فصل نجات نیروهای گمشده به دست فرمانده، کم‌رمق است و جان نمی‌گیرد. برای همین است که افسوس مخاطب پس از تماشای فیلم، بیش از شوق اوست. 

خاستگاه کارگردان “مجنون” سینمای مستند است و این از قاب‌بندی‌ها و میزانسن‌های فیلم به خوبی پیداست. این خاستگاهِ مستند اما انگار مانع خلق درام و شخصیت‌پردازی قدرتمند برای فیلم شده تا در نهایت با اثری مواجه باشیم که از انتظارها عقب‌تر می‌ایستد. شاید یک تدوین مجدد و کوتاه‌ترشدن زمان فیلم بتواند آن را به یک اثر بهتر تبدیل کند اما در مجموع، “مجنون” از آن‌چه توقع می‌رفت ضعیف‌تر است و در خلق یک پرتره‌ی زنده از یک فرمانده بزرگ، با نمونه‌های موفقی مثل “منصور” و حتی “غریب” فاصله‌ای غیرقابل انکار دارد.

نورنیوز

لینک منبع خبر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

یازده + هجده =