امام جمعه موقت طبس درخصوص جشن سده با تحلیل و بررسی زوایای مختلف این جشن گفت : در مورد جشن سده یک مسلمان نمیتواند ادعا کند که من به عنوان یک مسلمان این جشن را برپا میکنم، ممکن است به عنوان یک ایرانی این کار را انجام دهد اما باید توجه داشت که امروز متولی این امر ایرانی مسلمان نیست بلکه ایرانی زرتشتی است که متولی آیین سده است .
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی طبس، حجتالاسلام محمدجواد زنجانیطبسی گفت: جشن سده یکی از جشنها و آیینهای ایرانیان باستان است که اصطلاح و معنی لغوی آن حدود پنجاه نظریه است.
امام جمعه موقت طبس گفت: تعاریف زیاد است اما میتوانیم این نظریات را در چهار مورد جمع بندی کنیم،در مورد اول میتواند گفت برخی این جشن را به زمان نخستین پدر انسانها برمیگردانند یعنی قبل از زرتشت و زمان کیومرث که میگویند کیومرث آدم اولیه و ابوالبشر است و قدمت جشن سده را به آن زمان میرسانند.
وی افزود: نظر دوم این است که برخی آن را از ابتکارات پادشاهان باستان میدانند و میگویند برخی از پادشاهان ایران باستان این آیین را در میان ایرانیان باب کردهاند، نظر سوم اینست که برخی این آیین را برگرفته از عقاید زرتشتیان میدانند و معتقدند زرتشتیان مبتکر این جهت هستند.
وی ادامه داد: چهارمین نظر این است که دلایل جوی و گردش ایام و فصول را در ایجاد این جشن موثر میدانند که جمع بندی نظرات را میتوان در آن خلاصه کرد.
حجتالاسلام زنجانیطبسی گفت: به نظر میرسد این جشن در ایرانیان باستان وجود داشته و به مرور زمان زرتشتیان که در ایران به ویژه در دوره ساسانیان و حتی قبل از آن و در زمان اردشیر بابکان به بعد زرتشتیان متولی این جشن شدند و باعث شد زرتشتیان کم کم عقاید خود را در این رسم و بر این آیین تحمیل کنند.
وی اظهار داشت: زمانی که ساسانیان آیین زرتشت را در دین خود رسمی قرار داد متولی این آیین موبدان و زرتشتیان شدند.
امام جمعه موقت طبس بیان کرد: در اسلام در خصوص جشن سده مطلبی عنوان نشده است، قدر مسلم است که این جشن از آیین ایرانیان باستان بوده یعنی باید در فرهنگ ایران باستان جستجو کرد.
وی افزود: بعد از ورود اسلام به ایران برخی از آیینها مهر تایید بر آن زده شد و چون با اعتقادات اسلامی همخوانی داشت با اندک تغییراتی اسلام بر آنها صحه گذاشت مثل جشن نوروز که در این مورد ائمه ما آداب و ایدهها و مستحباتی مانند غسل کردن را بیان کردند.
وی گفت: در مورد جشن سده یک مسلمان نمیتواند ادعا کند که من به عنوان یک مسلمان این جشن را برپا میکنم، ممکن است به عنوان یک ایرانی این کار را انجام دهد اما باید توجه داشت که امروز متولی این امر ایرانی مسلمان نیست بلکه ایرانی زرتشتی است که متولی آیین سده است.
حجتالاسلام زنجانیطبسی دنبال کرد: من فکر میکنم یکی از دلایلی که جشن سده در بین ایرانیان کم رونق شده است این است که دوران ایران باستان در کنار جشن سده، آیینهای نیایشی برگزار میشد اما بعدها به جای نیایش محوریت به آتش منتقل شد.
وی افزود: دلیل دوم آن آمیخته شدن این آیین با عقاید انحرافی زرتشتیان بود و آن را به جای خدا میدانند .
این استاد دانشگاه گفت: دلایلی که اسلام این عقاید را قبول ندارد همین دو دلیل یعنی محوریت دادن آتش و دوم عقاید انحرافی زرتشتیان که میتوان گفت این جشن تا اینجا مورد تایید اسلام نیست اگر چه در فرهنگ ایران باستان وجود داشته است
برگزاری جشن سده در ایام وفات حضرت معصومه سلاماللهعلیها زیبنده طبس نبوده و نیست
امام جمعه موقت طبس تصریح کرد: با توجه به اینکه در اطراف طبس روستاهایی اقدام به برگزاری این آیین کردند باید دوستان در این روستاها شرایط زمانی را مدنظر قرار میدادند و با توجه به اینکه شرایط زمانی به گونهای بوده که روز بعد از این آیین رحلت شهادت گونه حضرت معصومه(سلاماللهعلیها) خواهر گرامی امام رضا(علیهالسلام) و حضرت حسین بن موسی الکاظم(علیهالسلام) که در طبس مدفون هستند را داشتیم زیبنده بود که به این امر توجه کرده و در برگزاری تجدید نظر میکردند.
وی گفت: با توجه به اینکه در حاشیه این آیین دو موضوع بوده که این دو موضوع مقداری کار را بدتر کرده یکی مساله گروه موزیک و یکی پایکوبی و رقص محلی و بهتر بود که به جهت احترام به امام رضا(علیهالسلام) و امامزاده حسین بن موسی الکاظم(علیهالسلام) که رحلت خواهرشان بود نسبت به برگزاری این آیین تجدید نظر کرده و این آیین را برگزار نمیکردند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی طبس چند روز قبل جشن سده در برخی از روستاهای طبس برگزار شد که درپی آن حجت الاسلام مهاجریان مقدم امام جمعه طبس در جلسهای برگزاری این جشن را اشتباه دانست و از مسئولان امنیتی خواست تا برنامه ریزان این گونه مراسمات را در ایام شهادت حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) شناسایی کنند.