جاذبه های گردشگری روستای اسفندیار عبارتند از خانه های پلکانی قدیم، آسیاب‌های آبی، صنایع دستی و طبیعت سرسبز روستا که می‌توانند چشم هر بیننده ای را به خود جلب کند.
روستای اسفندیار از توابع بخش دیهوک شهرستان طبس در خراسان جنوبی در طول جغرافیایی ۵۷ درجه و ۳۳ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۳ درجه و ۲ دقیقه قرار گرفته است. این روستا در ۵۰ کیلومتری مرکز بخش و ۱۳۵ کیلومتری مرکز شهرستان واقع شده و متوسط ارتفاع آن از سطح دریا ۹۶۰ مترمی باشد. این روستا تقریباً دارای ۳۵۰ خانوار و جمعیتی بالغ بر ۱۱۰۰ نفر بوده که از این حیث، بزرگ‌ترین روستای بخش دیهوک شهرستان طبس می‌باشد.
این روستا دارای آب و هوایی گرم و کویری بوده و بالاترین درجه حرارت سالیانه در ماه‌های تیر و مرداد ۳۹ درجه سانتی‌گراد و کمترین درجه حرارت در ماه‌های دی و بهمن حدود ۸- درجه سانتی‌گراد می‌باشد و به دلیل واقع شدن در کوهپایه از آب و های نسبتاً بهتری در مقایسه با روستاهای اطرافش و نیز مرکز شهرستان برخوردار می‌باشد.
میانگین بارندگی سالیانه این روستا بین ۸۰ تا ۱۲۰ میلی‌متر بوده است. متأسفانه کاهش بارندگی در چند سال گذشته و کمبود آب و پراکندگی روستاها، فقر و محرومیت روستاییان را دو چندان کرده است.
جاذبه های گردشگری روستا عبارتند از خانه های پلکانی قدیم، آسیاب‌های آبی، صنایع دستی و طبیعت سرسبز روستا که می‌توانند چشم هر بیننده ای را به خود جلب کند.
وجه تسمیه:
نام‌گذاری روستای اسفندیار به روایتی به این دلیل بوده است که چون در این منطقه اسفند زیادی می‌روییده به دیار اسفند معروف شده و بعدها آن را اسفندیار نامیده‌اند.
اسفندیار در قدیم به شکل یک روستای کوهپایه ای بوده است که خانه‌ها به شکل پلکانی بر روی همدیگر و در دل کوه قرار گرفته بودند. مصالح ساختمانی این خانه‌ها از خشت و گل بوده است و با افزایش جمعیت و مشکلاتی که وجود داشت در سال ۱۳۶۳ به همت بنیاد مسکن و خود یاری مردم طرح خانه سازی برای مردم روستا آغاز شد این بافت جدید در حدود ۲ کیلومتری بافت قدیم و در پایین کوه قرار گرفت؛ و سرانجام در سال ۱۳۷۰ مردم از بافت قدیم به بافت جدید نقل مکان کردند و زندگی تازه ای را شروع کردند.
وضعیت اشتغال:
شغل مردم اسفندیار کشاورزی، دامداری و برداشت آنغوزه کوهستان و عده زیادی به شغل دولتی و یا در معادن زغال‌سنگ مشغول به کار می‌باشند.
محصولات زراعی و باغی:
محصول کشاورزی رایج در روستای اسفندیار زعفران می‌باشد. از دیگر محصولات زراعی عمده روستا می‌توان به ذرت، یونجه، گندم و جو اشاره کرد و عمده محصولات باغی آن نیز انار، انگور و توت می‌باشد.
سبک زندگی:
اسفندیار مردمی معتقد و با ایمان دارد که الگویی نمونه برای سایر روستاهای دهستان کویر به شمار می‌رود. مردم روستا بسیار ساده، مهمان نواز، مؤمن، خونگرم و زندگی شیرینی در کنار یکدیگر دارند و احتیاجات زندگی روزمره خود مانند گوشت، کره، ماست، شیر، کشک و … را بیشتر خودشان تأمین می‌کنند.
لهجه و گویش:
مردم اسفندیار به لهجه خراسانی خاص منطقه خود صحبت می‌کنند. شاید بیشتر کلمات و اصطلاحات و جمله بندی در تکلم کتابی باشد ولی چیزی که قابل توجه بسیار است استفاده از مخفف کردن کلمات در گویش می‌باشد.
مراسم سده:
سده رسمی است که از دیر باز در این روستا رواج داشته است و هم اکنون نیز انجام می‌شود شاید به جرئت بتوان قدمت این رسم را به دوران زرتشتیان باستان ربط داد. این رسم در شبی که پنجاه روز به عید نوروز و صد روز به برداشت غله (گندم و جو) مانده است برگزار می‌شود. قبل از شروع این مراسم مردم به جمع آوری خارهای بیابان مشغول می‌شوند. همزمان با غروب آفتاب مراسم آتش زدن خارها شروع می‌شد و با شعله‌ور شدن آتش جوانان از روی آتش می‌پریدند؛ و با صدای بلند می‌گفتند: سده صد به غله پنجاه به نوروز بیست به فله. (بیست به فله یعنی بیست روز مانده به زادو ولد گوسفندان که از شیر آن‌ها فله درست می‌شده).
مراسم شب یلدا:
شب یلدا یا به قول اهالی روستای اسفندیار شب چله یکی از شب‌های خاطره انگیز در سال به شمار می‌آید چرا که مردم در این شب به خانه یکی از افراد قبیله‌شان که معمولاً بزرگان قبیله می‌باشند می‌روند، در این شب افراد مهتر قبایل شروع به تعریف قصه و داستان کرده و بقیه گوش می‌دهند، و همه پذیرایی مفصل می‌شوند و بر این عقیده هستند که هر کس در شب یلدا هندوانه بخورد تابستان سال آینده تشنگی نخواهد کشید.
مراسم عید نوروز:
در ایام عید نوروز مردم روستای اسفندیار همانند دیگر نقاط کشور به دیدار همدیگر می‌روند و در روز سیزده نوروز به دامان طبیعت رفته و از آن لذت می‌برند.
سرچشمه اسفندیار:
سرچشمه اسفندیار که در قسمت غرب، در حدود ۲ کیلومتری و در دل کوه قرار دارد مکانی تفریحی و جذاب برای ساکنین و مخصوصاً جوانان به شمار می‌آید. این سرچشمه که آب کشاورزی را تأمین می‌کند در بیشتر ایام هفته مخصوصاً روزهای جمعه و در ایام تعطیل پذیرای مردم زیادی می‌باشد.
صنایع دستی و محصولات:
شاید بهترین صنایع دستی روستا را بتوان قالی و قالیچه نام برد که بیشتر خانواده‌ها به بافت آن مشغول می‌باشند و از محصولات دامی آن می‌توان به کشک و روغن حیوانی معروف آن اشاره کرد.
__
با تشکر از «رضا» بازدیدکننده محترم سایت برای در اختیار قرار دادن اطلاعات.اخبار مرتبط:
رابطه ای با دیگ رستم ندارد
ببخشید من یکی از اهالی روستای اسفندیار هستم
نام این روستا هیچ ربطی به دیگ رستم ندارد
سلام
در تلوزیون مستندی از روستای اسفندیار پخش شده بود،واقعا لذت بردم،خصوصا برداشت زعفران جالب بود
سلام
نوشتی چون اسفند زیاد می روییده گذاشتند اسفندیار پس رابطه آن با دیگ رستم چیه
متشکرم