هر سال، ۱۷ اکتبر به بهانه روز جهانی ریشهکنی فقر، موضوعات و مسائل مربوط به فقر ـ این معضل جامعه بشری ـ مورد توجه و واکاوی کارشناسان و مسئولان قرار میگیرد. سابقه برگزاری روز جهانی مبارزه با فقر به سال ۱۹۸۷ و گردهمایی حدود صدهزار نفر از مردم پاریس مربوط می شود که مدتی بعد در ۱۷ اکتبر سال ۱۹۹۳ و با تصویب مجموع عمومی سازمان ملل به عنوان روز جهانی ریشهکنی فقر نامگذاری شد.
برزیل ـ برنامه بلسا فامیلیا
تلاش برای پایان دادن فقر در برزیل از برنامه بلسا فامیلیا نشأت می گیرد. بلسا فامیلیا یک برنامه رفاه اجتماعی است که از سوی دولت این کشور تعیین شده و قصد آن پایان دادن به گرسنگی و فقر شدید است. در این برنامه، دولت به طور مستقیم به خانوادههایی که گرفتار فقر هستند، پول نقد میدهد. میزان این کمک هزینه، بر مبنای میزان فقر خانوادهها و نه تعداد افراد تعیین میشود. درحال حاضر بیش از ۴۵ میلیون نفر در این برنامه ثبتنام کردهاند. برنامه بلسا فامیلیا توانسته، تعداد افراد بشدت فقیر را از ۴/۲۰ میلیون نفر به ۹/۱۱ میلیون نفر کاهش دهد.
کلمبیا ـ ابتکار توسعه انسانی
کلمبیا سال ۲۰۱۰ برنامه و راهحلی چند بعدی برای کاهش فقر با نام ابتکار توسعه انسانی و فقر آکسفورد ایجاد کرد. این برنامه دارای سه اصل استخدام، کاهش فقر و امنیت است. از آنجا که اقدامات اولیه این برنامه چندان به کاهش فقر کمک نکرد، مسئولان این کشور استراتژی کاهش فقر جدیدی به نام GOC را اتخاذ کردند. بنابراین، برنامه شاخص فقر بر مبنای بررسی و اندازهگیری عوامل مختلف فقر چند بعدی مانند فقر مسکن، فقر خدمات اجتماعی، فقر سلامت و بهداشت و همچنین استانداردهای زندگی سنجیده می شود. سپس تعداد افرادی که درسطح چند بعدی دچار فقر هستند، شناسایی میشوند و با تخصیص بودجه به آنها تلاش می شود از شدت فقر بکاهند.
مالاوی ـ برنامه کمک هزینه مزرعه
سال ۲۰۰۲ دولت مالاوی برنامهای به منظور فقرزدایی ترتیب داد که مطابق آن، کاهش فقر با توانمندسازی فقرا انجام می شود. این برنامه(MGDS) سیاست کلان کشور را بر مبنای توسعه اقتصادی و اجتماعی بنا نهاده تا بتواند فقر شدید را از میان بردارد. سال ۲۰۰۵ مسئولان این کشور با برنامه کمک هزینه مزرعه کاری کردند تا تولیدات کشاورزی افزایش یابد. به این ترتیب، مالاوی برای اطمینان از امنیت غذایی به کشاورزانی که زمینهای کوچکتری داشتند، کمک هزینه مزرعه پرداخت تا هزینههای زندگی خود را تامین کنند. این کمک هزینه هنوز در مالاوی پرداخت می شود، زیرا سیاست قدرت بخشیدن به بخش کشاورزی توانست از فقر مردم این کشور تا حد زیادی بکاهد.
بریتانیاـ دپارتمان توسعه بینالمللی
دپارتمان توسعه بینالمللی در بریتانیا، تلاشهای ملی برای زدودن فقر را هدایت میکند. مهمترین مواردی که این دپارتمان بر آنها متمرکز است، ایجاد شغل، توانمند ساختن زنان و دختران و نجاتدادن زندگیهاست. اهداف این دپارتمان بر بهبود و شفافیت اعمال دولت، توسعه رشد اقتصادی و تولید ثروت تمرکز دارد. این دپارتمان با اتخاذ این اهداف، قصد دارد کشور را از نشانههای فقر پاک کند.
چین
چین سال ۱۹۸۲، با اتخاذ برنامه سانکسی (Sanxi) تلاش کرد، فقیرترین نواحی را شناسایی کند و در سطح ملی به فقرزدایی بپردازد. چهار سال بعد در سال ۱۹۸۶، دولت خط فقر را تعریف کرد و برای کاهش فقر، بودجهای در نظر گرفت. این کشور سال ۱۹۹۴ برنامهای هفت ساله ترتیب داد که به موجب آن ۸۰ میلیون نفر را از فقر نجات داد. دولت چین در سالهای ۲۰۰۱ و ۲۰۱۱ نیز با دو برنامه فقرزدایی ده ساله، همچنان به جنگ خود با فقر ادامه داد. در این سالها از شدت فقر در این کشور بسیار کاسته شد. در واقع چین با توانمند کردن ساختار و بافت روستایی (برقرسانی، دسترسی همگان به تحصیلات اجباری، اتخاذ حداقل استانداردهای زندگی و ارائه خدمات پزشکی در روستاها) و خدمات عمومی توانست بهسرعت فقر را مهار کند.
از سوی دیگر، چین به توسعه زیرساختها از جمله جادهها، شبکه آب و بهداشت، برقرسانی، گازطبیعی و مسکن پرداخت و همچنین برای سرعت بخشیدن به اهداف فقرزدایی خود، بخشهای خصوصی و دولتی را به کار گرفت.
این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۲۰، فقر مردم شهری و روستایی را به طور کامل از میان بردارد.
منبع:http://blogs.worldbank.org
نادیا زکالوند