سینمای طبس در دهه ۷۰ در اوج خود بود اما در دهه ۸۰ دوران خزان سینما در طبس فرا رسید؛ در این گزارش روند افول و وضعیت کنونی سینما طبس را بررسی خواهیم کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی طبس، سینمای ایران در واقع با ورود نخستین دوربین فیلم‌برداری در زمان مظفرالدین‌شاه و ورود آن به ایران آغاز میشود. سینما در دوران پس از انقلاب اسلامی نیز با وجود فراز و نشیب ها با گسترش همراه بود.
اهمیت سینما در اندیشه امام خمینی(ره) را در اولین سخنرانی ایشان در بدو ورود به میهن به وضوح میتوان درک کرد، امام(ره) در سخنرانی تاریخی خود در بهشت زهرا فرمودند: ما با سینما مخالف نیستیم، ما با فحشا مخالفیم.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سینما را به عنوان «کارآمدترین روایتگرِ واقعیت و حقیقت» معرفی می‌کنند: «هنر سینما بلاشک یک هنر برتر است؛ یک روایتگر کاملاً مسلط – که هیچ روایتگری تاکنون در بین این شیوه‌های هنرىِ روایت یک واقعیت و یک حقیقت، تا امروز به این کارآمدی نیامده – و یک هنر پیچیده و پیشرفته و متعالی».
با این مقدمه به بررسی روند فراز و نشیب سینما در شهرستان طبس میپردازیم:
سینما در طبس
با تغییر کاربری سوله فروشگاه پانزده خرداد به سینما توسط شهرداری و اجاره آن به بخش خصوصی در سال ۱۳۷۲ احداث سینمای طبس کلید خورد.
درهای سینمای طبس با مدیریت آقایان محبوبی و رحمانی و با نام سینما ستاره کویر و ظرفیتی بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ صندلی به روی مردم باز شد.
عمر کوتاه سینما ستاره کویر
استقبال مردم از سینما در سال های اولیه و تا اواخر دهه ۷۰ بسیار خوب بود اما در دهه ۸۰ موج استقبال به تدریج کمتر و کمتر شد تا جایی که در سال ۱۳۸۷ و در زمان مدیریت جلیل اخوان مهدوی عدم استقبال مردم سینما را به تعطیلی کشاند.
علت را از سیدحمید حقی کارشناس هنری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی طبس جویا شدیم:
کارشناس هنری اداره فرهنگ و ارشاد طبس در این باره گفت: قبلا فیلم ها روی نوارهای روی نگاتیو و پوزیتیو نمایش داده میشد که و تکثیر آن خیلی کار سخت، پرهزینه و تخصصی بود.
وی افزود: برای یک فیلم سینمایی در کل کشور نهایتا ۲۰ یا ۴۰ نسخه از این نوع نوار تکثیر میشد، برای شهر تهران شاید ۱۰ مورد از این نوار ها و با وجود مراکز استان‌ها امکان پخش آن در شهرهای کوچک نبود و این باعث میشد که یک فیلم پس از گذشت چند ماه که از اکران آن گذشته بود به شهرستان‌ها برسد و کم کم با گسترش شبکه پخش فیلمهای خانگی و ویدئو کلوپ‌ها رغبت مردم به سینما کم شد.
حقی تصریح کرد: زمانی بود که یک فیلم همزمان با اکران سی دی های آن به صورت قاچاق توزیع میشد که ضربه مهلکی به صنعت سینما میزد البته چندسالی است که به اهتمام وزارت ارشاد و نیروی انتظامی از پخش قاچاق فیلم ها جلوگیری میشود.
سینمای طبس در سال ۸۵: ۳۰۰ صندلی و فقط ۳ نفر مشغول تماشای فیلم!
حقی اظهار داشت: من یادم هست که در سال های ۸۴، ۸۵ سینمای طبس دچار این حالت شده بود که در آن زمان فیلم عقاب‌ها را آورده بود که تقریبا ۱۰ سال از اکران فیلم گذشته بود و با مراجعه به سالن میدیدم که سه نفر در سالن نشسته هستند، حتی آن زمان مدیر وقت سینما میگفت پول برق آپارات از محل درآمد فروش بلیط به این سه نفر تامین نمی‌شود.
به گفته حقی در آن زمان برخی برای کمک به بقای سینما دو بلیط تهیه می‌کردند.
وی گفت: این رابطه دو سویه است؛ وقتی برای مدیر سینما مخاطب کم شود، صرفه اقتصادی کم میشود و در این شرایط رسیدگی به سالن سینما کم میشود و در نهایت کیفیت سالن سینما به لحاظ گرمایش و سرمایش و امکانات پایین می‌آید و روز به روز مخاطب کمتر شده و سالن و تجهیزات فرسوده‌تر میشود، کاری که در مورد سینمای طبس انجام شد.
سنچولی، سرپرست اداره ارشاد نیز علت تعطیلی سینما را عدم استقبال مردم و مستهلک شدن سینما و تجهیزات جانبی آن میداند و می‌افزاید: پس از اتمام دوران مجوز مدیریت سینمای آقای اخوان مهدوی که آخرین مدیر سینما بود، علی‌رغم اطلاع‌رسانی و اعلام فراخوان، دیگر کسی متقاضی مدیریت سینما نشد و ناگفته نماند، اداره ارشاد از این که کسی متقاضی مدیریت سینما شود استقبال می‌کرد.
وی از دلایل عدم رغبت بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری، موقوفه بودن زمین و مالکیت ساختمان که مربوط به شهرداری بود، برشمرد.
تدبیر سینمای دیجیتال امیدی برای احیای سینما در طبس
به گفته سنچولی در سال ۱۳۹۳ اداره فرهنگ و ارشاد اقدام به معرفی سالن آمفی تئاتر این اداره به اداره کل جهت تجهیز و بهره برداری به عنوان سینمای دیجیتال کرد.
وی ادامه داد: اداره کل ارشاد استان درخواست های دو شهر طبس و نهبندان را به وزارت فرهنگ و ارشاد جهت بهره برداری به عنوان سینمای دیجیتال ارسال کرد.
سرپرست اداره ارشاد طبس گفت: اخیرا وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سفری که به استان سیستان و بلوچستان داشتند عنوان کردند که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قصد تجهیز برخی سالن های نمایش به امکانات سینمای دیجیتال را دارد.
وی ابزار امیدواری کرد که سالن آمفی تئاتر اداره ارشاد طبس نیز جزو این موارد باشد.
سنچولی در خصوص وبژگی سینمای دیجیتال اظهار داشت: در سیستم سینمای دیجیتال امکان استفاده از فیلم های در حال اکران در پایتخت به طور همزمان در شهرستان های کوچک نیز فراهم میشود.
به گفته سیدحمید حقی در این سیستم وقتی تیزر یک فیلم از تلویزیون پخش و در برنامه‌های تلویزیونی آن فیلم نقد و بررسی میشود و در روزنامه ها و مطبوعات درباره آن مینویسند، یک جو و سپهر برای فیلم ایجاد میشود در نتیجه هنگام اکران فیلم، به شدت مورد توجه مردم قرار خواهد گرفت.
وی پخش فیلم «چ» را در طبس را نمونه اکران دیجیتال فیلمهای سینمایی برشمرد و گفت: در سال گذشته وقتی فیلم «چ» در طبس اکران شد، تمام سیانس‌هایی که حتی روزی چهار سیانس در دو سالن برقرار بود، با استقبال بسیار زیاد مردم همراه شد به گونه ای که حتی بلیط‌ها از قبل پیش‌فروش میشد.
حقی از دیگر ویژگی‌های سینمای دیجیتال را اکران دو فیلم با مخاطب متفاوت در روز بیان کرد و اظهار داشت: از ویژگی‌های سینمای دیجیتال این است که امکان اکران همزمان دو فیلم روز وجود دارد به صورتی که به عنوان مثال در سیانس های صبح فیلمی را برای کودکان و در سیانس‌های عصر فیلم با محتوای مناسب برای بزرگسالان اکران شود.
امیدواریم با فراهم شدن سینمای دیجیتال و اکران همزمان فیلم ها در تهران و شهرستان، مردم طبس بار دیگر به سینما رو بیاورند.
گزارش: سجاد نجفی
با سلام
تا اونجایی که من اطلاع دارم اون بنده خدایی هم که فیلم چ رو در طبس برای اکران آورد….دردسرهای خیلی زیادی کشید…..خیلی از مسوولین حاضر به همکاری نشدن و علی رغم استقبال زیاد به دلیل هرینه بالای کرایه سالن ها کلی ضرر داد..
خیلی ممنونم از گزارش خوبتون؛
من معتقدم اگه هنر و سینما به معنی واقعی خودش در اینجا جا بگیره اثرات ممتاز آن تدریجا در بطن شهرستان جاری خواهد شد. سینما اونی نیس ک چارتا آدم هرزه برن یه جایی توو سالن اتراق کننو یه ده تا قهقهه بزننو بعد بیان بیرون. نه؛ این سینمای ما نیست. این کوچکترین ارتباطی با اهداف اصیل سینما نداره. سینمای واقعی میتونه انسان تربیت کنه و آدم تحویل جامعه بده. اگه ورودی های سینما ناخالصی نداشته باشه اونوقت میشه انتظار داشت که عاقبت خروجی های اون مثمر ثمر باشه. دیدید همین مردم خودمون چه استقبال به حق بی نظیری از فیلم “چ” کردند تا جایی ک واکنش مدیر پروژه این فیلم رو نیز به همراه داشت. برید سخنان آیت الله جوادی آملی رو راجع به مسئله سینما بخونید ایشون فرمودند: “اگر کسی به صورت پیامبر در این عصر مبعوث می شد، گزاف نبود که با زبان هنر سینما بیاید” این جمله خیلی معنی ها میده. سینما رو دست کم نگیریم. دشمن هم داره از همین طریق بخش اعظمی از اهداف خودش رو پیاده سازی میکنه. سینمایی که پشتوانه اش فرهنگ دینی باشد. سینمایی که بتواند سطح آگاهی مردم را به نحو مطلوبی ارتقا دهد. ما این را میخواهیم. در دنیایی که دجال واره ها دین و آیین مردم را نشانه رفته اند استفاده ی حدّاکثری از ظرفیت ها و داشته ها ضروری به نظر می رسد. خواهش میکنم مسئولین صاحب ربط دقت نظر بیشتری داشته باشند.
میگن سینما . نمیگن حوزه علمیه . توی سینما فیلم اکشن ، درام ، کمدی به نمایش در میاد . قرار نیست ما از دنیا جدا باشیم . خواهشا همه چیز رو به دین و اسلام ربطی ندید .هر کس وظیفه داره قرار نیست تمام فیلمها طبق سلیقه افراد خاصی ساخته بشه . آدم دارای هوش و تفکر هستش . اگر دید فیلمی که به نمایش در امده مناسب خودش و افراد خانوادش نیست خوب نره تماشا کنه.
الان از کجای حرف من برداشت کردید ک سینما باس حوزوی اداره بشه؟ من چنین حرفی زدم؟؟
مگه اونهمه نفری ک فیلم “چ” رو دیدن همه بچه بسیجی و بچه حزب اللهی بودن؟؟ نه آقا جان یه چار تا کوچه خیابونی مثل منم رفتن این فیلمو دیدن.. حالا فارغ از نقاط ضعفی ک داشت جملگی تائید کردند ک فیلم خوبی بوده.
من مجبور شدم این فیلمو مثال بزنم چون تنها فیلمی بوده ک پس از انحلال سینمای طبس از نزدیک دیدمش.
بله- وقتی اسمی از سینما آوردیم هر آدم به قول شما ((با هوش و دارای تفکری)) میدونه که موضوعات و سلایق افراد مختلفه.
اما این تفاوت در سلیقه نباس منجر ب بی نیازی ما از قوانین الهی بشه. کجای این حرف براتون سنگین بود؟؟
ما الان فیلمهایی رو توو همین مملکت داریم ک به جد به دین و اخلاق آدم ضربه میزنه. آیا با تماشا نکردن آقای ایکس و خانم ایگرگ مسئله مرتفع میشه؟؟ پس جنبه اجتماعی قضیه چی میشه؟؟ آیا ما در قبال همدیگه مسئول نخواهیم بود؟
مگه ما مخالف فیلم کمدی هستیم؟ بنده خودم ب قدری فیلم کمدی دیدم ک دیگه از سرم گذشته..
اکشن و درام هم دیدم.. همه و همه رو دیدم. اما مخالف سریالهایی هستم ک به هویت اجتماعی جامعه ضربه میزنه. شاید خودم خوب نباشم اما حاضر به بد شدن دیگری هم نیستم.
شما فکر میکنید امثال من مخالف خنده و شادی هستیم. نه اصلا اینطور نیست. اتفاقا در شهرستان غمگین ما این مهم بیشتر از سایر موضوعات دارای ارجحیته. منم خودم جوونمو از فضاهای شادگونه استقبال میکنم.
اونچه برام مهمه اینه ک حداقل فیلمایی ک برامون میذارن اگه دردی رو هم دوا نکنه درد جدیدی را هم رو دلمون نذاره..
ما نمیخوایم فیلمهای ما ارزش های فردی، فرهنگی، دینی و اجتماعی ما رو نشانه بره. چون ب اندازه کافی دجالواره ها کارشونو ب نحو احسن انجام دادند.. این حرف من اصلا ب معنی کنار گذاشتن فیلمای اکشن و درام و کمدی و امثال ذلک نیست. موفق باشید.
از اینکه با کمال آرامش و متانت و با ادب سخن گفتید کمال تشکر را دارم که این خود نشان فرهنگ غنی است که در ان بزرگ شدید . دوست عزیز نیت بنده اهانت نبود بلکه این بود که دوستان به سلایق همدیگر باید احترام گذاشت .همانطور که فیلم (چ)پر مخاطب بود . البته بنده در تلویزیون دیدم و کیف هم کردم . باید بگم فیلم (مارمولک و علی سنتوری و ……) مخاطب داره ولی به هیچ کس و هیچ یک از اصول دینی ما هم توهین نشده . تنها با خوندن آهنگ ( همه چیز آرومه ) مملک درست نمیشه . بلکه باید طرز فکر ها عوض بشه . پس اگر اینطور باشه نباید در یک فیلم کمدی پیچ شغلی و یا طیفی به نمایش در بیاد چون ممکنه بگن به ما توهین شده .زیاد نباید هر چیزی رو به دین و فرهنگ و …. ربطش داد باید دید نیاز جانعه چیه .باز هم از شما سپاسگزارم
خیلی دوست دارم هر چند وقت یه بار با خانواده یا دوستانم به سینما برم
و سینما رو جز برنامه های تفریحی خودم قرار بدم
مسولین لطفا و خواهشا فکری بکنید
امید است با همت مسئولین دگر بار طبس رنگ سینما ره به خود ببیند….
با تشکر از کلیه دست اندرکاران این کار…