از آنجا که روزه با محرومیت از لذت‌های مادى و مشکلاتى ـ مخصوصاً در فصل تابستان ـ همراه است، تعبیرات مختلفى در قرآن به کار رفته که روح انسان را براى پذیرش این حکم آماده سازد.
خبرگزاری فارس- گروه فعالیت‌های قرآنی: آیت‌الله مکارم شیرازی در تفسیر نمونه ذیل آیه ۱۸۳ سوره مبارکه «بقره» به بیان اهیمت روزه پرداخته و آن را سرچشمه تقوا عنوان کرده است که در ادامه متن آن را می‌خوانیم؛
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ الرَّحْمَٰنُ
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ؛ اى افرادى که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما مقرر شده، همان گونه که بر کسانى که قبل از شما بودند مقرر شد تا پرهیزگار شوید». (بقره/ ۱۸۳)
در آیات مورد بحث به بیان یکى دیگر از این احکام یعنى روزه، یکى از مهم‌ترین عبادات مى پردازد و با همان لحن تأکیدآمیز گذشته مى‌گوید: «اى کسانى که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما نوشته شده است آن گونه که بر امت‌هاى قبل از شما، نوشته شده بود» (یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ).
و بلافاصله فلسفه این عبادت انسان‌ساز و تربیت آفرین را در یک جمله کوتاه، اما بسیار پرمحتوا چنین بیان مى‌کند: «تا پرهیزکار شوید» (لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ).
آرى، روزه چنان که شرح آن خواهد آمد، عامل مؤثرى است براى پرورش روحِ تقوا و پرهیزگارى در تمام زمینه‌ها و همه ابعاد.
از آنجا که انجام این عبادت با محرومیت از لذت‌های مادى و مشکلاتى ـ مخصوصاً در فصل تابستان ـ همراه است، تعبیرات مختلفى در آیه فوق به کار رفته که روح انسان را براى پذیرش این حکم آماده سازد.
نخست با خطاب یا أَیُّهَا الَّذِیْنَ آمَنُوا: «اى مؤمنان»!
آنگاه، با بیان این حقیقت که روزه اختصاص به شما ندارد، بلکه در امت‌هاى پیشین نیز بوده است.
و سرانجام با بیان فلسفه آن و این که اثرات پربار این فریضه الهى صد در صد عائد خود شما مى‌شود، آن را یک موضوع دوست داشتنى و گوارا مى‌سازد.
در حدیثى از امام صادق(ع) نقل شد که: لَذَّهُ ما فِى النِّداءِ أَزالَ تَعَبَ الْعِبادَهِ وَ الْعَناءِ!: «لذت خطاب (یا أَیُّهَا الَّذِیْنَ آمَنُوا) آن چنان است که سختى و مشقت این عبادت را از بین برده است».