بیرجند – ایرنا – مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: ۵۳ درصد مساحت استان تحت تاثیر فرسایش بادی است که این روند نشان دهنده بحرانی بودن وضعیت استانی با ۱۱ درصد مساحت کشور است.
پرویز آرامنش روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، کاهش و کمبود پوشش گیاهی ناشی از خشکسالی های متوالی سال های اخیر، تخریب مراتع به واسطه چرای بی رویه دام، بی توجهی اهالی محلی به پوشش گیاهی منطقه، کمبود بارندگی و رطوبت به لحاظ اقلیمی و اختلاف دمای زیاد بین روز و شب در مناطق کویری را از مهمترین عوامل فرسایش بادی و ایجاد پدیده گرد و غبار در استان بیان کرد.
وی گفت: همجواری خراسان جنوبی با استان سیستان و بلوچستان و متاثر شدن هوای استان از بادهای ۱۲۰ روزه سیستان، تاثیرپذیری استان به لحاظ جغرافیایی و اقلیمی از ۲ کویر بزرگ مرکزی و کویر لوت و فعالیت های عمرانی مانند برداشت مصالح از رودخانه ها و رعایت نکردن عمق گودبرداری از دیگر عوامل هستند.
آرامنش افزود: خشکاندن تالاب و نابودی آنها، درصد پایین پوشش گیاهی در برخی مناطق مستعد گرد و غبار، ساخت سدهای بزرگ در داخل و خارج کشور، توسعه ناپایدار ناشی از مسئله جنگ و ویرانی های منطقه در کشورهای همسایه بر شدت و وسعت پدیده گرد و غبار در کشور افزوده و باعث گسترش آن در اکثر مناطق ایران شده است.
وی اظهار داشت: طوفان های گرد و غبار به معنای افزایش ذرات جامد معلق در جو است به طوری که موجب تیرگی نسبی هوا شده، میزان دید افقی یا دید عمودی کاهش یافته و رطوبت نسبی هوا نیز کمتر از ۸۰ درصد می شود.
وی گفت: این پدیده که در مناطق مجاور بیابان ها و نواحی خشک ایران و جهان در فصول گرم سال شایع است به عنوان یک فرایند طبیعی جغرافیایی شناخته شده و می تواند اثرات زیادی را بر روی محیط زیست و زندگی بشر از طریق بروز رخدادهای بهداشتی مثل مشکلات تنفسی و ریوی، مشکلات بینایی و بیماری های عفونی داشته باشد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی افزود: با توجه به این که طوفان های گرد و غبار استان در سال های اخیر در زمره مهمترین مخاطرات اقلیمی و جوی به شمار می آید از این رو باید این موضوع جزو ویژگی های اقلیمی خراسان جنوبی مورد توجه بیشتر مسئولان در سطح کلان کشور قرار گیرد.
وی تصریح کرد: براساس تحقیقات انجام شده توسط اداره کل هواشناسی استان، شهرستان طبس دارای بیشترین فراوانی پدیده گرد و غبار در استان و پس از آن شهرستان نهبندان گزارش شده است.
وی گفت: در همین ارتباط برای سازگاری با این بلای جوی و کاهش خسارت ها هنگام رخداد این پدیده نیازمند توجه بیشتر به مناطق جنوبی و غربی استان هستیم تا آثار زیانبار آن کمتر متوجه اقتصاد و معیشت مردم در این منطقه از کشور شود.
آرامنش افزود: این اداره کل با پیگیری های مستمر در سال ۹۶ توانست اولین بار نسبت به اخذ اعتبار ملی به میزان ۱۸ میلیارد ریال اقدام و در راستای طرح مقابله با ریزگردها، اعتباراتی ملی از دو حوزه معاونت محیط زیست انسانی و طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست جذب کند.
وی گفت: در همین ارتباط انجام پروژه تثبیت کانون های بحرانی گرد و غبار با گونه های سازگار همراه با آبیاری و مراقبت در مناطق تحت مدیریت با حجم عملیات ۴۰۰ هکتار در مناطق تحت مدیریت در دستور کار قرار گرفت که به این منظور ۱۰۰ هکتار پروژه نهال کاری در پناهگاه حیات وحش و تالاب کجی نمکزار نهبندان در حال انجام بوده و ۳۰۰ هکتار آن نیز در منطقه حفاظت شده مظفری در حال تحویل به پیمانکار است.
وی ادامه داد: انجام پروژه مدیریت هرزآب با اجرای هلالی آبگیر و بذرکاری در مناطق تحت مدیریت استان با حجم عملیات یکهزار و ۲۰۰ هکتار که این پروژه در سه منطقه حفاظت شده درمیان – سربیشه به مساحت ۳۰۰ هکتار، منطقه حفاظت شده شاسکوه به مساحت ۳۰۰ هکتار و پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس به مساحت ۶۰۰ هکتار به پیمانکار تحویل شده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان خراسان جنوبی گفت: در بحث راهبری، نوسازی، تعمیر و جایگزینی آنالیزورهای ذرات معلق هوای محیط برای یک ایستگاه ۲۵۰ میلیون ریال هزینه شده است و پروژه های مدیریت زیست بوم با اعتبار چهار هزار و ۸۵۰ میلیون ریال برای اجرا در پناهگاه حیات وحش و تالاب کجی نمکزار نهبندان به منظور ارتقای سطح فرهنگ و دانش زیست بومی ساکنان حوزه تالاب در حال انجام است.
خشکسالی های ۱۹ ساله در خراسان جنوبی علاوه بر کاهش سطح نفوذپذیری خاک، موجب نابودی پوشش گیاهی در بسیاری از دشت های استان شده و این پدیده گرد و غبار و افزایش ذرات را در استان دوچندان کرده است.
خراسان جنوبی با ۱۵۱ هزار کیلومتر مربع سومین استان پهناور کشور پس از سیستان و بلوچستان و کرمان است.
۳۲۱۵*۳۰۲۸