رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان طبس گفت: یک‌فصل از مرمت بافت تاریخی روستای زیبای نایبند شهرستان طبس بعد از حدود دو ماه به پایان رسید.
به گزارش پایگاه خبری طبس‌نیوز، محمد عرب بیان کرد: در این مرحله با توجه با آسیب جدی بافت، بام سازی پشت‌بام قسمتی از بافت روستا شامل: سبک‌سازی و اجرای اندود کاهگل به مساحت حدود ۲۰۰۰ مترمربع با اعتبار ۲۷۰۰ میلیون ریال از محل اعتبارات سفر ریاست جمهور انجام شد.
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان طبس گفت: بافت و ساختار روستای نایبند همانند «ماسوله»، «ابیانه» و بندر «سیراف» پلکانی در شیبِ تند است.
وی افزود: روستای نایبند در دامنه کوه «نایبند»، «بام خراسان جنوبی» به بلندای نزدیک به ۳ هزار متر قرار گرفته است.
وی ادامه داد: در واقع این کوه بلند و کوه‌های اطراف آن زیستگاهی برای نایبندیان و روستاهای پیرامون ایشان در برابر تازش کویر لوت فراهم آورده است.
عرب ادامه داد: بافت، کوچه‌بندی و خانه‌سازی در روستای نایبند پیرو خواست روستانشینان نیست، پیرو سامان شیب‌دار زمین است.
وی گفت: زمینِ سنگی نایبند بستر درخوری برای پی‌ریزی سازه نبوده تا جایی که می‌توان گفت گودبرداری و کندن چاه و ساخت دیگر زیرساخت‌های ساختمان‌سازی هیچ‌گاه در دسترس نبوده است.
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی طبس افزود: برای همین بخش‌هایی از خانه‌ها همچون درگاه، تنور، توالت، آغل گوسفندان و میان سرا با خانه‌های کناری هم بهرگی و اشتراک در کاربرد دارد.
وی با بیان این که بیشتر خانه‌های نایبند بیش از یک طبقه دارند افزود: از میان خانه‌های خشتی و پلکانی نایبند که بیش از دیگر سازه‌های درون روستا ارزش تاریخی دارند، می‌توان «خانه‌ی کدخدا»، «خانه‌ی کارونسرا» و «خانه‌ی توکلی» را نام برد.
عرب گفت: کوچه‌های پیچ‌درپیچ روستای نایبند در کنار معماری چندطبقه‌ای بناها و باغ‌ها و نخلستان‌هایی که آن را در برگرفته، چشم‌انداز خارق‌العاده‌ای در دل کویر ایجاد کرده است.
وی با بیان این که بسیاری از کوچه‌ها یا همان ساباط‌ها سرپوشیده هستند افزود: این نه‌تنها اهالی را از گرمای سوزان هوا در امان نگه می‌دارند، بلکه به لطف سکوهایی که در آن‌ها تعبیه‌شده، به محلی برای دورهمی اهالی روستا تبدیل شده‌اند.
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی طبس مصالح مورداستفاده در خانه‌های روستا را خشت و کاهگل دانست و گفت: به دلیل استفاده از شن‌های تیره‌رنگ، خانه‌ها به رنگ خاکستری هستند و علاوه بر این، وقتی از فاصله‌ای دور به این خانه‌ها نگاه کنید، شبیه به سفال‌های مکعبی هستند که روی‌هم گذاشته شده‌اند.
بافت تاریخی روستای نایبند با شماره ۳۲۸۳۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.