به گزارش طبس نیوز از روابط عمومی اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان طبس، بقعه مبارک امامزاده زید بن علی(ع) واقع در روستای امامزاده علی از نوادگان امام سجاد(ع) در فاصله ۱۶ کیلومتری دیهوک طبس در خراسان جنوبی قرار دارد.
روستای امامزاده علی که به شاهزاده علی نیز معروف است دارای آب و هوای معتدلی بوده و این به خاطر قرار گرفتن آن در دامنه های شمالی رشته کوه شتری است.
این امامزاده یکی از مکان هایی است که در طول سال بر اساس یک سنت قدیمی و حسنه پذیرای خیل عظیم عاشقان و دلباختگان ائمه اطهار(ع) است که به صورت کاروانی یا خانوادگی به این مکان سفر می کنند تا لحظاتی را به دور از هیاهوی زندگی شهری غبار دل بزدایند و با خدای خود راز و نیاز کنند.
این امامزاده در نیمه دوم قرن ۶ در روستایی به نام شاهزاده علی طبس مدفون شدند این روستا در ۵۰ کیلومتری شهرستان بشرویه و ۱۲۰ کیلومتری شهرستان طبس واقع شده که همواره مورد توجه عامه مردم بوده است.
بانی اولیه و زمان ساخت آن به درستی مشخص نیست. آنچه در منابع تاریخی آمده ساختمان قبلی آن بهصورت گلی و خشتی و چار ترک و متعلق به دوره خوازرمشاهیان بوده است. (اسدی مقدم، ۱۳۸۲). در زلزله مخرب سال ۱۳۴۷ که شهر فردوس و روستاهای آن تخریب شد قسمتی از ساختمان زیارتگاه آسیب دید، در زمان بازسازی تصمیم بر توسعه بنا گرفته شد، هنوز زخمهای زلزله ۱۳۴۷ التیام نیافته بود که زلزله ۱۳۵۲ ساختمان نوساز زیارتگاه را تخریب نمود و مجدداً در سال ۱۳۵۳ با کمک خیران بشرویه، دیهوک و ارسک این زیارتگاه بازسازی شد.
طولی نکشید که زلزله مخرب ۱۳۵۷ شهرستان طبس و از جمله این زیارتگاه را نابود کرد. بعد از سال ۵۷ ساختمان فعلی احداث شد، ساختمان فعلی بهصورت ۴ ضلعی بوده که طول هر ضلع آن ۸/۵ متر است.
گنبد زیارتگاه حدود ۹ متر بلندی دارد. در ارتفاع ۴ متری طاق نماهای بزرگ به ۸ ضلعی تبدیل و گنبد نیمدایرهای بر روی آن بنا شده، از فراز گنبد چهل چراغی بر بالای ضریح آویزان است، در دو طرف گنبد دو گلدسته دیده میشود.
در اطراف ضریح ۴ قاب مستطیل شکل گچبری شده و آیاتی از قرآن و سخنانی از رسول اکرم(ص) درباره ائمه(ع) مشاهده میشود. در دو طرف شرق و غرب حرم دو مسجد به نام حضرت زهرا(ع) جهت نیایش بانوان و مسجد حضرت علی(ع) برای برادران احداث شده است.
صحن امامزاده حدود ۹۰۰ متر مربع وسعت دارد، در این صحن درخت کهنسالی دیده میشود که قطر تنه آن ۳/۲۰ متر و ارتفاع آن به ۲۵ متر میرسد و بیش از ۱۰۰۰ سال عمر دارد که بر سر زائران سایه میافکند.
متأسفانه امروزه این درخت تنومند خشکیده و شاخههایش را بریدهاند و تنها تنه آن در میانه صحن دیده میشود. چشمه آبی در کنار این زیارتگاه دیده میشود که آب آن را به عنوان تبرک زائران جهت شفای بیماران با خود میبرند.
در محل حرم امامزاده تعدادی عَلَم دیده میشود که از گذشته های دور زوّار با نیّات مختلف آنها را به دور ضریح میچرخاندند. یکی از این عَلَمها بر توق آن علامتی نصب شده که مردم بر توق آن آب میریزند و آب آن را به عنوان تبرک و تیمن و شفای بیماران به شهر و دیار خود میبرند.
اولین ضریح امامزاده چوبی مشک بوده و احتمالاً در دوره صفویه ساخته و بر روی مرقد ایشان نصب شده است، در تاریخ ۱۰ مرداد ۱۳۵۳ ضریح چوبی جمعآوری و ضریح آهنی مشبک که در بشرویه ساخته شده بود نصب گردید
در سال ۱۳۷۷ ضریح نقرهای و مطلا که طول آن ۳ متر و عرض ۲ متر و ارتفاع ۲/۷۳ متر بود ساخته و نصب میشود. این ضریح خود کتیبهای با این مضمون دارد: «ضریح مطهر امامزاده علی در دوران شکوهمند انقلاب اسلامی با همکاری اداره اوقاف و امور خیریه طبس و هیئت امنا و مردم مؤمن در سال ۱۳۷۷ شمسی در اصفهان ساخته و بر مرقد شریفش نصب شد».
این مکان از مقبولیت زیادی نزد مردم برخوردار است و در تمام ایام سال بهویژه در فصل بهار و تابستان همچنین در ایام محرم و صفر و شهادت معصومین میزبان زائران زیادی از شهرهای بشرویه، دیهوک، طبس، فردوس، سرایان و روستاهای اطراف است که اغلب آنها بهخصوص اهالی بشرویه بهصورت کاروانی در نیمه دوم شهریور برای یک هفته به تعداد حدود ۶ هزار نفر به این محل میآیند و گروههای تعزیه خوان در دو نوبت صبح و عصر به اجرای برنامه تعزیهخوانی میپردازند.
در گذشته طبق یک سنت دیرینه در شب کاروانها با شتر به سوی زیارتگاه حرکت میکردند و صدای زنگ شتر با آواز خوش ساربانان سکوت کویر را در هم میشکست، از سال ۱۳۴۲ تردد کاروانها با شتر تعطیل شد و با ماشین میروند. از مراسم خاص زیارت خواباندن گوسفند نذری در کنار ضریح است که گوشت آن را بین زوار تقسیم میکنند، سخنرانی، مدیحهسرایی و قرائت ادعیه فضای معنوی را ایجاد میکند.
رئیس اداره اوقاف و امور خیریه طبس صبح امروز در جمع خبرنگاران، اظهار داشت: مهم ترین هدف امامزادگان از مهاجرت و حضور در بلاد اسلامی نشر معارف غنی اسلام و مذهب تشیع بوده که این علوم در رشد و تربیت فردی و اجتماعی جامعه همواره تاثیر گذار بوده است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر نیز باید این رسالت در آستان مقدس امامزادگان با اجرای برنامه های متنوع فرهنگی و اجتماعی با همان هدف نشر و ترویج معارف الهی دنبال شود.
حجت الاسلام و المسلمین دادخدا خدایی افزود: امامزاده زید بن علی به یازده پشت به امام چهارم، امام زین العابدین (ع) می رسد و وجود ۴۰ زائر سرا و ۸ سوئیت و دو سالن چند منظوره ویژه کاروان های زیارتی از امکانات این امامزاده است.
رئیس اداره اوقاف و امور خیریه طبس گفت: در امامزاده علی(ع) دو مسجد به نام های امیرالمومنین(ع) و حضرت زهرا(س) و آشپزخانه جهت رفاه حال زائران موجود است.
وی بیان داشت: در سمت جنوب وضوخانه و دفتر امامزاده و در شرق آن باغها و خانههای اهالی روستا قرار دارد و در مرکز فرهنگی آن علاوه بر کتب بعضی وسایل صنایع دستی و سوغاتی به زائران عرضه میشود.
رئیس اداره اوقاف و امور خیریه طبس عنوان داشت: در ایام خاص و زمان ازدحام جمعیت خدام افتخاری در این امامزاده همکاری میکنند.
خدایی ادامه داد: کتابخانه امامزاده حدود ۳ هزار جلد کتاب دارد و کتب درخواستی زائران را در اختیار آن ها قرار میگیرد، همچنین تعداد دو باب حمام توسط خیران بشرویه ساخته و وقف بر زائران شده است.
وی در خصوص اقدامات اخیر انجام شده در آستان مبارک امامزاده زید بن علی(ع) گفت: آیینه کاری ضریح این امامزاده با هزینه کرد ۱۰۰ میلیون تومان انجام شده است که مهم ترین اقدام طی مدت زمان اخیر بوده است.
رئیس اداره اوقاف و امور خیریه طبس با بیان اینکه امامزادگان به عنوان یادگاران امامان معصوم (ص) خود در زمان حال دارای ارزش های مادی و معنوی فراوانی هستند، گفت: این شخصیت های بزرگ دینی نقش های تاثیر گذاری را بر روی فرهنگ، اتحاد، رویارویی مردم و دین ایفا می کنند.
خدایی اظهار کرد: باید قدردان ارزش های وجودی این بزرگواران در زندگی روزمره خود باشیم چه بسیار انسان هایی که با واسطه قرار دادن امامزادگان به حاجات خود می رسند.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به فرمایشات رهبر کبیر انقلاب و مقام معظم رهبری توجه به امامزادگان و بقاع متبرکه سبب آرامش زندگی و تبدیل شدن به قطب فرهنگی می شود.
این مسؤول با اشاره به نقش آفرینی امامزادگان واجب التعظیم در طول حیات بشر، گفت: امامزادگان کانون توجه، معنویت، اشاعه فرهنگ و تربیت دینی و معنوی افراد جامعه هستند.
تصاویر: