استاد حوزه و دانشگاه گفت: امروز حاکمیت ما فرزند حوزه و دانشگاه است و از هم جدا نیست.
به گزارش طبس نیوز، بیست و هفتم آذرماه، یادآور عروج سرخِ مجاهدی خستگی ناپذیر و عالمی ربانی، آیت اللّه مفتح، است که از پیشروان اندیشه وحدت حوزه و دانشگاه بود.
در این خصوص بر آن شدیم تا گفتگویی با حجت الاسلام زنجانی طبسی استاد حوزه و دانشگاه داشته باشیم.
حجت الاسلام زنجانی طبسی بیان کرد: ۲۷ آذر ماه، روز وحدت حوزه و دانشگاه خدمت همه حوزویان و دانشگاهیان تبریک عرض میکنم و ان شالله یک وحدت فراگیری که بعد از انقلاب اسلامی انجام شده روز به روز مستحکم تر شود.
پیشینه نظریه وحدت حوزه و دانشگاه
وی در این خصوص به خبرنگار طبس نیوز گفت: نظریه حوزه و دانشگاه در دوره مبارزاتی امام راحل شکل گرفته یعنی پیشینه این تفکر به سال ۱۳۴۶ برمیگردد که امام(ره) در پاسخ به پیام دانشجویان مسلمان اروپا پیامی را دادند.
وی افزود: در آن پیام نکته بسیار مهمی را مطرح فرمودند که بعدها پایه ریزی همین تئوری و مبنای حوزه و دانشگاه شد و اسلام منهای روحانیت برای دانشگاه و تحجر برای حوزه ها را یک هشدار جدی قلمداد کردند، این دو مقوله قابل تامل و تفکر است.
استاد حوزه و دانشگاه در ادامه بیان کرد: بعد از انقلاب اسلامی و همزمان با اینکه گروه فرقان شهید مفتح را در دانشگاه تهران به شهادت رساندند باعث شد روزی را به عنوان روز حوزه و دانشگاه اختصاص داده شود.
آیا میشود وحدت حوزه و دانشگاه عملی شود؟
حجت الاسلام زنجانی طبس تصریح کرد: در رابطه با اینکه وحدت حوزه و دانشگاه یک امر آرمانی است یا نه، یا یک موضوعی است که میشود پیاده کرد و مرحله ظهور رساند، سه نظریه در این باب وجود دارد.
وی ادامه داد: عده ای معتقدند حوزه و دانشگاه مثل دو خط موازی هستند و هیچ گاه به هم نمیرسند و این موضوع حوزه و دانشگاه فقط آرمانگرایانه است و به مرحله عمل نمیرسد.
وی افزود: استدلال آنها این است که میگویند در دانشگاه هیچ مطلقی وجود ندارد و همه چیز قابل نقد است اما در حوزه، مسایل قدسی و مطلق وجود دارد که قابل نقد نیست، البته اینها تفکرات مخصوصی هستند که شاید خیلی در انزوا هستند و اکثریتی نیست اما این نظر وجود دارد.
این مقام مسئول عنوان کرد: نظر دوم اینست که فقط به اصل وحدت نگاه میکنند اما نسبت به چگونگی آن ملاحظاتی دارند و مثلا میگویند نمیشود با چند درس معارف و متون و اسلامی و غیره به وحدت رسید، وحدت امری فراتر از این حرف هاست.
وی افزود: نظر سوم معتقدند که وحدت، شکل گرفته و رو به رشد است اما سرعت ندارد که باید به این سرعت ما اضافه کنیم.
وی تاکید کرد: بنابراین نظریه سوم امری است که تحقق پیدا کرده و باید توجه داشته باشیم که امروز حاکمیت ما زاییده و فرزند حوزه و دانشگاه است و از هم جدا نیست.
تصمیمات حوزه و دانشگاه در اندک زمانی وارد حاکمیت میشود
حجت السلام زنجانی طبسی بیان کرد: میبینیم امروزه تصمیماتی که در حوزه و دانشگاه اتخاذ میشود در اندک زمانی وارد حاکمیت میشود، اما باید بدانیم در حوزه و دانشگاه باید بیشتر به سمت عملگرایی بروند و در ارتباط با جامعه و مشکلات عینی جامعه باشند، علم اندوزی و اسلام هم تاکید میکند.
وی گفت: اما در اسلام از علم به طور مطلق دفاع نشده بلکه از علمی که توام با ایمان و معنویت و اخلاق باشد دفاع شده همانطوری که یک متخصص در رشته تخصصی خود، علم را فرامیگیرد در کنار آن باید به تقویت ایمان و اخلاق خود بپردازد.
وی در پاسخ به خبرنگار ما در رابطه با مقایسه دین و سیاست و حوزه و دانشگاه گفت: شاید بشود این را مد نظر قرار داد که بگوییم جدایی دین از سیاست، اگر به این معنا بگیریم دانشگاه، سیاست و حوزه دین است، ما نمیخواهیم اینطور تفکیکی شود بلکه میخواهیم بگوییم دو مرکز است که هر دو علمی است و شاید بهترین تعبیر، تعبیر امام راحل بود که فرموند دو بال یک پرنده هستند.
وی تاکید کرد: اما میشود در موضوع دین و سیاست تامل کرد و اینکه دین و سیاست باید با هم باشد.
وی گفت: زمانی که پهلوی ها آمدند مراکز آموزشی را تفکیک کردند از دوره ابتدایی تا دانشگاه، قبل از آن همه در مدارسی بودند که تحت عنوان حوزه بود و دروس حساب و ریاضی و هندسه ، شیمی و غیره و دروس اسلامی از جمله فقه و اصول و معانی و غیره کار میکردند.
وی ادامه داد: اما با آغاز دوره پهلوی به گونه ای شد که اصولا مراکز آموزشی را از حوزه ها جدا کردند و حتی گفتند علوم جدید و علوم قدیم و این تفکیکی بود که خیلی روا نبود.
چالش های پیش روی حوزه و دانشگاه
حجت الاسلام زنجانی طبسی با اشاره به چالش هایی که ممکن است در حوزه وجود داشته باشد گفت: حوزه فقط در مسایل نظریه محض گرفتار شود و از مسایل روز دور شود، بی توجهی به نسل جوان و به ویژه دانشگاهیان و اینکه خدای نکرده این تفکر در حوزه شکل بگیرد که دانشگاهیان کارمان دارند باید به سراغ ما بیایند نه اینکه ما به سراغ آنها برویم و اینها چالش هاییست که نباید باشد.
وی گفت: از طرفی در دانشگاه نیز ممکن است چالش هایی وجود داشته باشد مثلا در دانشگاه ما فقط غرق در مسایل به صرف علمی شویم و دنبال نمره و مدرک بودن، بی توجهی به اهداف سیاسی در دانشگاه، بی توجهی به نقش ایمان و اخلاق در رشد و اعتلای جامعه از جمله چالش های دانشگاه است و یکسری مشکلات کلی در حوزه و دانشگاه وجود دارد.
وی تصریح کرد: سطحی نگری در فراگیری علوم، تحصیل بدون کسب اخلاق و معنویت، دوری از کاربردی شدن علوم، دوری از پژوهش مشکل و چالشی است که در حوزه و دانشگاه ممکن است وجود داشته باشد.
رسالت های حوزه و دانشگاه از دیدگاه امام خمینی(ره)
وی با اشاره به رسالت دانشگاهیان از دیدگاه امام(ره) بیان کرد: در یک جمع بندی از سخنان امام راحل به این نتیجه می رسیم که رسالت دانشگاهیان انسان سازی، قطع وابستگی به بیگانگان، حفظ انقلاب اسلامی، مشارکت در بازسازی و سازندگی و توسعه است.
وی در خصوص رسالت حوزویان از دیدگاه امام(ره) گفت: معرفی و تبلیغ دین، تربیت نیروهای کارآمد و فقرستیزی و حمایت از مستضعفان که در کلام امام راحل مشهود است.
وی با بیان این که سخنان امام خمینی(ره) در خصوص وحدت حوزه و دانشگاه پرمعنا و هشدار دهنده است افزود: ایشان فرمودند من به شما و تمام نسل هایی که بعد از شما و ما خواهند آمد هشدار میدهم که ملت و روحانیت، دانشگاه و روحانیت از هم جدا نشوند که جدا شدن اینها از هم هلاکت ملت، اسلام و کشور است.
زنجانی طبسی خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری نیز در یک سخنرانی میفرمایند منظور از وحدت ادغام دو نهاد در همدیگر نیست و در جایی دیگر می فرمایند حوزه و دانشگاه دو شعبه از یک موسسه علم و دین هستند.
وی ادامه داد: وحدت حوزه و دانشگاه یعنی حرکت پا به پای علم و دین، یعنی وحدت در هدف و هدف این است که همه به سمت ایجاد یک جامعه اسلامی پیشرفته و مستقل، جامعه امام، پیشاهنگ و الگو حرکت کنند.
حضور روحانی در دانشگاه میتواند پاسخگوی سوالات ذهنی دانشجویان باشد
وی با اشاره به حضور روحانیون در دانشگاه ها افزود: حضور فیزیکی یک روحانی در دانشگاه به معنای این است که حوزه تمایل دارد که این وحدت را عملی کند.
وی افزود: باید توجه داشته باشیم روحانیونی که می خواهند به محیط دانشگاه بیایند باید ویژگی های خاصی داشته باشند چون محیط دانشگاه یک محیط ویژه ای است.
امام جمعه موقت طبس تاکید کرد: اعتقاد من بر این است که روحانی می خواهد به محیط دانشگاه بیاید حتما خودش دوره های کارشناسی یا ارشد را در خود دانشگاه ها گذرانده باشد که با مبانی، دروس و روش های دانشگاهیان آگاه باشد و با یک بصیرت و آگاهی ورود پیدا کند.
وی تصریح کرد: چون روحانی در دانشگاه با جوان هایی سرکار دارد که افکار متفاوتی دارند ایده ها و نگاه های متفاوتی دارند.
حجت الاسلام زنجانی طبسی با بیان این که حدود ۲۰ سال است که دانشگاه و ۴۰ سال است که در حوزه مشغول هستم افزود: هم کارشناسی و هم ارشد و هم دکتری را در دانشگاه خواندم و در مجموع اصولا در دانشگاهها جوان های ما اکثریت قریب به اتفاق آنها متدین و با اخلاق و باهوش هستند.
وی افزود: اما در ذهن سوالاتی دارند این سوالات چه اعتقادی چه اخلاقی و یا احکامی و فقهی باید پاسخ داده شود.
وی ادامه داد: حضور یک روحانی آگاه به مبانی حوزه و دانشگاه می تواند پاسخگوی این مسائل و سوالات ذهنی دانشجویان باشد ضمن اینکه با آنها رفاقت می کند و از مشکلات آنها آگاه می شود و می تواند روحانی خیلی راحت مشکلات را به مسئولین منتقل کند.