رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با تاکید بر لزوم تقویت نظام حکمرانی رسانهای کشور، گفت: فاقد یک راهبرد منسجم آفندی و پدافندی در عرصه رسانه هستیم.
سردار جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: امروز شاهد این هستیم که وقتی از مقولهای به نام جنگ سایبری و ترکیبی صحبت میکنیم با ۴ عنصر اساسی مواجهیم. فناوری سایبری از جنس ویروس و حمله و ضد حمله، دیگری عنصر کارکرد یا عدم کارکرد آن زیرساخت مثلا در سامانه سوخت نظام سوخت رسانی کار کند یا کار نکند. دو عنصر دیگر مردم و رسانه هستند. رسانه چگونه از این حادثه به نفع اهداف خودش بهره برداری داشته باشد و بعد مردم را به سوی ناراحتی، نگرانی، اعتراض و اغتشاش و درگیری و آشوب هدایت کند. نهایتا رسانه مهاجم و تهدیدزا دنبال این است که مردم یک کشور را علیه منافع ملی و حاکمیت ملی کشور خود سازماندهی کند؛ بنابراین نقش بسیار مهمی دارد.
او افزود: ابعاد دفاعی و امنیتی این موضوع و آن چیزی که آمریکاییها نامش را جنگ رسانهای یا مسلح سازی ابزارهای رسانهای گذاشته اند یا تعریف آن به عنوان سلاح و ابزار و بعد تعریف کردن استراتژیهای تهاجمی و تدافعی برای این کار، کاملا جدی و اساسی است.
سردار جلالی گفت: امروز ترکیبی از رسانه سنتی و مدرن را داریم که در کشورهای مختلف درصدشان متفاوت است. همه کشورها تلاش میکنند رسانه را مدیریت و کنترل کنند تا ابزاری برای برقراری ارتباط بین حاکمیت و مردم باشد. یعنی هم مسائل و مشکلات مردم را منتقل کند. هم رویکردهای حاکمیت را به مردم منتقل کند؛ بنابراین این حوزه منشا تحولات بسیار زیای دارد. فضای سایبری نیز خود ابعاد زیادی دارد؛ از اقتصادی، معیشت، امنیت، شغل و … گرفته تا کارکردهای سلاح گونه و تهدید زا.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور خاطرنشان کرد: در بحث زیرساخت رسانه، بسیاری مبحث زیرساخت و رابطه محتوا و پلتفرم را دنبال کرده و معتقد به اولویت محتوا بر پلتفرم هستند. اما حوادث اخیر به ما نشان داد حاکمیت پلتفرم بر محتوا مهم و جدی است. ابزارهای فضای مجازی قادر هستند محتواهای خلاف نظرخودشان را حذف و کنترل کنند. حذف برخی اپلیکیشنها از روی سیستم عامل اندروید و حذف محتوای دینی و ضد صهیونیستی در اینستاگرام نشان میدهد تا چه اندازه، پلتفرم حاکمیت خود را بر محتوا حفظ کرده است. هرچند این رابطه یکطرفه نیست و ما هم محتوا وهم پلتفرم و هم زیرساخت را میخواهیم.
وی ادامه داد: همین امر سبب شده است که بسیاری از کشورهای جهان به سراغ ملیسازی فضای رسانهای و تعریف قلمرو سایبری حرکت کنند. تعریف یک قلمرو سایبری در این حوزه جزو اهداف بسیاری از کشورها از جمله اروپاییها، چین، روسیه و … است. چون شاهدند فضای سایبری، حاکمیت ملی کشورها را تحت تاثیر قرار داده است.
سردار جلالی با بیان اینکه الگوی دیگر مدل حکمرانی رسانهای کشور است، تصریح کرد: ما در دولت دوازدهم که میتوانیم از آن به عنوان دولت عبرت از آن یاد کنیم. شاهد ولنگاری شدیدی در فضای مجازی بودیم. این ولنگاری در واقع سبب تضعیف نظام حکمرانی رسانهای کشور شد. بهطوریکه در برخی موارد امکان هدایت افکار عمومی را برای رسانههای معاند فراهم کرد. این نفی استقلال ملی است که رسانههای بیگانه بتوانند از زیرساختهای کشور ما علیه خودمان استفاده کنند و ما هیچ دخالت و اقدامی در این زمینه نداشته باشیم و اجازه بدهیم مردم ما را به بازی بگیرند.
وی با بیان اینکه این همان ولنگاری فضای رسانهای و مجازی است که رهبر معظم انقلاب چندین بار نسبت به آن تذکر دادند، تصریح کرد: نکته بعدی این است که ما اجازه دادیم افکار عمومی ما، تحت تاثیر پلتفرم خارجی، خارج از نظام حکمرانی ما شکل بگیرد. یعنی هر نوع پلتفرم خارجی بدون رعایت الزامات و منافع ملی ما، از فضای سایبری کشور ما استفاده کند و پهنای باند هم به عنوان تشویقی دریافت کند. اینکه رسانههای خارجی بتواند ذهن و فکر و باور مردم ما را به نفع خود شکل بدهند و آنها را علیه منافع ملی ما تهییج کنند بسیار تهدید آمیز و مهم است. این همان مقولهای است که تحت عنوان استفاده از شبکههای اجتماعی به عنوان سلاح از آن نام برده میشود.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور تصریح کرد: ما در این مسیر حتما نیازمند بازنگری در شرایط هستیم و ادامه این مسیر یک خطای راهبردی و استراتژیک است؛ که امیدواریم در دولت سیزدهم این روند اصلاح شود. واقعیت این است که ما فاقد یک راهبرد منسجم آفندی و پدافندی در عرصه رسانه هستیم. اثربخشی راهبرد نیز زمانی حاصل میشود که بر چالشهای اصلی این حوزه تمرکز داشته باشیم و اولویتهای اصلی را بشناسیم. در این راه باید از افکار عمومیمان صیانت و دفاع کنیم. در پخش پاسخ و اقدام هم ما متکی به ارزشهای انقلابی هستیم. هر کجا که ما این تفکرات و ارزشها را که از اسلام ناب محمدی سرچشمه میگیرد از طریق رسانه نشر دهیم، یک اقدام آفندی دقیق انجام داده ایم.
سردار جلالی متذکر شد: نکتهای که در این میان باید به آن توجه کرد این است که اگر دشمنان ما از افکار عمومی، رسانه و فضای مجازی به عنوان سلاح علیه ما استفاده میکنند و سناریوهای جنگ ترکیبی را با استفاده از سایبر، شبکه اجتماعی، امنیت و اقتصاد را علیه ما بکار گیرند. ما هم باید رویکرد دفاعی داشته باشیم.
وی با تجلیل از اقدام رسانهای سازمان صدا و سیما در جریان حمله سایبری به سامانه سوخت اظهار کرد: رسانه ملی با تصمیمگیری و اقدام بهموقع در اطلاعرسانی شفاف، برنامهریزیهای رسانهای دشمنان برای اخلال در خدمت رسانی به مردم و ایجاد بی نظمی و نارضایتی را ناکام گذاشت. این نشان از اهمیت رسانه به عنوان یک سلاح دارد؛ بنابراین این موضوع نیز اهمیت و لزوم یک الگوی پدافند رسانهای را بیش از پیش نمایان میکند.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: تفکیک مساله دفاع در حوزه رسانه، موضوع مهمی است که نیازمند قانونگذاری است. شاهدیم که هر زمان اقدامی برای قانونمداری فضای سایبری و مجازی کشور انجام میشود، با تهاجم رسانهای از سوی معاندین روبهرو میشویم. حتی اگر بخواهیم از اروپا نیز الگو بگیریم، در کشورهای اروپایی نیز صرفا با قانونگذاری جدی فضای مجازی را کنترل میکنند.
سردار جلالی افزود: وقتی ابزار رسانه متحول میشود متناسب با این تحول، نیازمند قانون، ضوابط، مقررات و مسئول است. باید به این نکته توجه کنیم که در رهاشدگی فضای مجازی بیشترین ضرر متوجه مردم خواهد بود.