اصفهان – مسئول باستان‌شناسی میراث‌فرهنگی اصفهان گفت: تونل مکشوفِ اصفهان جزوشبکه آبیاری زیرسطحی است که مطابق اطلاعات کنونی به سمت میدان نقش‌جهان می‌رود و احتمالا در زیر میدان گستره شده است.
علمدار علیان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، در ارتباط با آخرین اطلاعات و کشفیات از تونل زیر مسجد امام اصفهان اظهار داشت: تردیدی نیست که تونل کشف شده در شبستان مسجد اصفهان آبراهه مربوط به دوران صفوی است اما گستردگی آن بسیار وسیع‌تر از میدان نقش جهان است.
وی با بیان اینکه این آبراهه به سیستم آبرسانی سطحی شهر اصفهان متصل بوده است، افزود: در واقع در دوره صفویه دو سیستم شبکه آبرسانی زیرسطحی و رو سطحی شامل مادیها و آب‌نماها در اصفهان ایجاد شده است که این نهرها و مادیها در نقاطی از شهر امکان حرکت روسطحی نداشته و از زیر بناها و ساختمانها رد می‌شده است.
مسئول باستان‌شناسی اداره کل میراث‌فرهنگی اصفهان بیان داشت: این شبکه آبرسانی زیرسطحی در نقاط مختلف شهر گسترده بوده است و وظیفه انتقال آب از غرب به شرق اصفهان و جمع آوری بخشی از آب های روسطحی و انتقال آن به شبکه های زیرسطحی را برعهده داشته است.
وی ادامه داد: کانال کشف شده در شبستان مسجد امام اصفهان بخشی از این شبکه آبرسانی زیرسطحی است که بخشی از ساختار مسجد را نیز پوشش می داده است.
تونل مکشوفه مسجد امام به احتمال ۹۰ درصد در زیر میدان امام گسترده است
علیان در پاسخ به این سوال که آیا این تونل در میدان امام نیز گسترده شده است، تاکید کرد: با توجه به بخشی که اکنون از این تونل پاکسازی شده است این تونل به سمت میدان نقش جهان حرکت می‌کند و به احتمال ۹۰ درصد در زیر میدان نیز گسترده شده اما این موضوع که این شبکه تا چه مکانی در میدان امام گسترده شده است هنوز مشخص نیست.
وی ادامه داد: کار مطالعه این تونل به تازگی تازه آغاز شده و اطلاعات بیشتر در این ارتباط هنوز نیازمند لایروبی مسیر و استحکام بخشی ساختار است.
مسئول باستان‌شناسی میراث‌فرهنگی اصفهان در ارتباط با دلیل ارتفاع متفاوت این تونل در نقاط مختلف به نوعی که در برخی جاها یک انسان به راحتی می تواند رد شود و در برخی نقاط این امر امکان پذیر نیست، گفت: زمانی که قرار است آب از یک سطح به سطح دیگر انتقال پیدا کند بر اساس شیب زمین طراحی معماری انجام می شود تا پاسخگوی انتقال آب از سمتی به سمت دیگر باشد و در عین حال باید با عوامل مسیر نیز تطابق داشته باشد.
وی تاکید کرد: بر این اساس به نظر می‌رسد از نقطه شروع تا انتها باید بخشی از کانال را پایین تر ببرند تا شیب مورد نیاز برای انتقال آب فراهم شود و برخلاف برخی تصورات به جای پرکردن روی تونل با خاک، با ایجاد تونل طاق‌دار آن را به کف میدان می‌رساندند.
علیان افزود: بر این اساس اضطرار شیب بندی به منظورحرکت آب در زیر زمین موجب ایجاد چنین کانالی شده و به احتمال قوی با ایجاد چنین ساختاری لایروبی و تعمیرات نیز آسان‌تر انجام می‌شده است.