هنرهای تجسمی در سالی که گذشت با رویدادهای ملی و بین‌المللی مواجه بود و گاهی برخی از رویدادها و حواشی پای بزرگان و سیاست‌مداران را به جریان هنری باز کرد.
خبرگزاری فارس ـ فاطمه ملکی؛ هنرهای تجسمی در سالی که گذشت با رویدادهای متعدد ملی و بین‌المللی مواجه بود و گاهی برخی از رویدادها پای سیاست‌مداران، وزرا و نمایندگان مجلس را به جریان هنری باز کرد. برگزاری دومین مسابقه بین‌المللی کارتون و کاریکاتور «هولوکاست» و توجه رهبر انقلاب به این رویداد، برگزاری جایزه بزرگ «مرگ بر آمریکا»، ماجرای ارسال آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران به برلین و رم و ناکام ماندن این اتفاق برخی از مهمترین رویدادهای سال ۱۳۹۵ بود.
* رویداد هنری که مورد توجه ویژه رهبر انقلاب قرار گرفت
برگزاری دومین مسابقه بین‌المللی کارتون و کاریکاتور «هولوکاست» یکی از فراگیرترین اتفاقات بود؛ وقتی که خبر برگزاری این مسابقه در رسانه‌ها منتشر شد، رژیم صهیونیستی سعی در فرافکنی این مسئله داشته و حتی این رژیم منحوس از سازمان ملل درخواست می‌کند تا مسابقه هولوکاست متوقف شود.
این اتفاق در حالی رخ داد که برگزارکنندگان این مسابقه بارها اعلام کرده بودند، به دنبال نفی یا اثبات هولوکاست نیستند و هدف ما از برگزاری چنین مسابقه‌ای نشان دادن دوگانگی رژیم صهیونیستی در «آزادی بیان» است.
با اینکه رژیم صهیونیستی به دنبال ایجاد موانعی برای برگزاری این مسابقه بود، هنرمندان ۵۰ کشور دنیا با ۸۴۵ اثر هولوکاست‌های معاصر و همچنین نقش نتانیاهو در این فاجعه انسانی را به تصویر کشیدند.
مسابقه کاریکاتور هولوکاست اظهار نظر وزیر امور خارجه را نیز در پی داشت؛ در واقع مجله آمریکایی «نیویورکر» طی مصاحبه‌‌ای با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران خواستار مواضع وی شد که ظریف هم بدون اینکه کاملا در جریان برگزاری این مسابقه قرار گرفته باشد، به آنها پاسخ داده بود: «این نمایشگاه توسط دولت ایران کنترل نمی‌شود و توسط دولت هم تائید نشده است».
در حالی که این اتفاق بدون توجه به مواضعی که اتخاذ شده بود، به روند خود ادامه می‌داد، طی پیامی از سوی دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی از این رویداد هنری قدردانی شد.
* ناکام ماندن ارسال آثار گنجینه به اروپا
در جریان امضای تفاهم‌نامه همکاری بین موزه هنرهای معاصر تهران و بنیاد فرهنگی پروس آلمان که با حضور وزیر امور خارجه آلمان و معاون هنری وزیر ارشاد ایران صورت گرفت، مقرر شد که ۶۰ اثر از آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر در موزه‌های ایالتی برلین به نمایش گذاشته شود.
در نظر گرفته شده بود که در این نمایشگاه ۳۰ اثر از هنرمندان خارجی و ۳۰ اثر از هنرمندان ایرانی به مدت ۳ ماه در برلین و ۴ ماه در رم به نمایش در می‌آید که این آثار مربوط به آثار خریداری شده قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تا دهه ۹۰ است که در گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران نگهداری می‌شود.
طی قراردادی که در این رابطه بسته شد، مقرر شده ۵۰ درصد از درآمد فروش بلیط نمایشگاه در اختیار موزه هنرهای معاصر تهران قرار گیرد و این درآمد خرج بازسازی گنجینه و تجهیز کتابخانه شود.
این اتفاق با واکنش برخی از هنرمندان و حتی نمایندگان مجلس مواجه شد. طوری که مدیر موزه هنرهای معاصر تهران اسناد و مدارک مربوط به ارسال آثار گنجینه را در اختیار نمایندگان مجلس قرار داد.
قرار بود این آثار در اول آذر ماه به برلین ارسال شود اما با تغییر وزیر ارشاد گویا تصمیمات دیگری در روند اجرای این طرح صورت گرفت؛ مجید ملانوروزی درخصوص ارسال آثار گنجینه برای نمایش در برلین و رم اظهار داشت: قرار بود این آثار اوایل آذر ماه به برلین منتقل شود اما به دلیل سر و صداها و تغییر وزیر این کار با تأخیر انجام می‌شود و ممکن است از بالا دستور بدهند و کلاً این اتفاق نیفتد.
بعد از گذشت سه ماه از تأخیر این اتفاق، نمایشگاه تعدادی از آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران که قرار بود پیش از این در برلین و رم به نمایش درآید، در محل این موزه افتتاح شد و ارسال آثار گنجینه به اروپا ناکام ماند.
* برگزاری پنجمین حراج تهران؛ فروش تابلوی ۳ میلیاردی سهراب
پنجمین دوره برگزاری حراج تهران ۸ خرداد ۱۳۹۵ با حضور علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی مرادخانی معاون هنری وزارت ارشاد، محمد بهشتی، علی دایی، عاطفه رضوی، الناز شاکردوست در هتل پارسیان آزادی برگزار شد.
این حراج با فروش ۷۹ اثر در مجموع به قیمت ۲۵ میلیارد و ۳۶۲ میلیون تومان رکورد زد. در این حراج ۶ اثر بالای یک میلیارد تومان چکش خورد که چهار اثر آن به هنرمندانی تعلق داشت که در قید حیات هستند.
در این حراج بیشترین قیمت‌ها به ترتیب مربوط به اثر سهراب سپهری با ۳ میلیارد تومان، اثر دیگری از سهراب سپهری با یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون تومان، منوچهر یکتایی با نقاشی از یک گلدان به مبلغ یک میلیارد و ۴۷۰ میلیون تومان، تابلوی «تعالی» استاد فرشچیان با یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومان، تابلوی «ص+ ه+ص» حسین زنده‌رودی و تابلوی آبی رنگ «رقص آبی» محمد احصایی با یک میلیارد تومان بود که توسط «حسین پاکدل» چکش خورد.
این رویداد هنری در حالی انجام گرفت که سمیع‌آذر و دیگر متولیان از نتیجه آن خوشحال بودند.
* بازدید خبرنگاران از گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران
در آستانه روز خبرنگار در مرداد ماه سال جاری، موزه هنرهای معاصر تهران جمعی از اهالی رسانه را برای بازدید از گنجینه موزه دعوت کرد. در این گنجینه آثاری وجود دارد که تمام این مجموعه با در کنار هم قرار گرفتن، اهمیت دارد؛ این مجموعه روایت تاریخی از تاریخ هنر غرب از ۲۰۰ سال گذشته است؛ این آثار مهمترین مجموعه هنر مدرنیسم غرب در شرق جهان است. در واقع در هیچ جای آسیا و خاورمیانه این آثار با این ترتیب دیده نمی‌شود و بزرگترین مجموعه است. آثار شاخص در این موزه، روایتی یگانه را به همراه دارد. همچنین ۸۰ مجسمه در موزه هنرهای معاصر وجود دارد. از تابلوهای غیرقابل نمایش «پیکاسو» تا حوضچه‌ای که «محمدرضا شاه» را فریب داد، عنوان گزارشی است که درباره بازدید خبرنگاران از گنجینه در خبرگزاری فارس منتشر شد.
* برگزاری «چهارمین جشنواره جهانی هنر مقاومت»
یکی از رویدادهای مهم هنرهای تجسمی در سالی که گذشت، برگزاری «چهارمین جشنواره جهانی هنر مقاومت» در رشته‌های نقاشی، کارتون و کاریکاتور، پوستر و آثار حجمی بود که پس از اعلام فراخوان ۴ هزار و ۳۶۲ اثر به دبیرخانه رسید. در بخش بین‌الملل هزار و ۴۶ اثر و در بخش هنرمندان ایرانی۲ هزار و ۹۵۶ اثر دریافت شد؛ بیشترین آثار ارسالی مربوط به رشته کاریکاتور است که در مجموع ۲ هزار و ۲۷۵ اثر بود؛ در رشته‌های نقاشی هزار و ۲۲ اثر، پوستر ۹۵۰ و آثار حجمی ۱۱۵ اثر هنری دریافت شد. در این رویداد هنری ۵۵ هنرمند تراز اول کشور شرکت داشتند ضمن اینکه هنرمندان ۷۱ کشور در این جشنواره شرکت کردند.
آیین اختتامیه چهارمین جشنواره هنر مقاومت هم با پخش پیام فرزند شهید باقر النمر به جشنواره مقاومت، تجلیل از خانواده شهید مدافع حرم سعید اسداللهی، رونمایی از تندیس شهید باقرالنمر اثر استاد نادر قشقایی، رونمایی از کتاب چهارمین دوره از جشنواره هنر مقاومت و اهدای جوایز به برگزیدگان بخش‌هایی همراه بود.
* درگذشتگان هنرهای تجسمی در سال ۹۵
«محمدرفیع ضیایی» از هنرمندان رشته کاریکاتوریست، «مسعود معصومی» از عکاس پیشکسوت، «اصغر بیچاره» از هنرمندان رشته عکاسی، «عباس کیارستمی» عکاس و کارگردان و «پرویز کلانتری» نقاش کویر و فضاهای بومی از جمله هنرمندانی هستند که در سال ۹۵ درگذشتند.
* برگزاری پنجمین همایش «10 روز با عکاسان»
یکی از رویدادهای مهم دیگر در بخش عکاسی، برگزاری پنجمین همایش «10 روز با عکاسان» بود که از ۱۹ آذر ماه به مدت ۱۰ روز در خانه هنرمندان ایران با رویکرد «عکاسی، فرهنگ، جامعه» و با مشارکت انجمن‌های عکاسان سینمای ایران، عکاسان خانه‌ی تئاتر، عکاسان تبلیغاتی و صنعتی ایران، عکاسی میراث فرهنگی، انجمن عکاسان نگاه و خانه عکاسان ایران برگزار شد.
یکی از محورهای برگزاری این همایش، رونمایی از کتاب «روزهای انقلاب» اثر میشل ستبون؛ عکاس فرانسوی بود که این کتاب به تظاهرات‌ها و دیگر رویدادهای پیروزی انقلاب اسلامی ایران می‌پردازد.
جایزه بزرگ «مرگ بر آمریکا»
* جایزه مرگ بر آمریکا
سومین جایزه بزرگ بین‌المللی «مرگ بر آمریکا» از دیگر رویدادهای هنری سال ۹۵ بود که در بخش‌های اصلی عکس، پوستر و کاریکاتور و در بخش جانبی مستند، کلیپ، سرود و ترانه برگزار شد. در این فراخوان هنرمندان ۳۶ کشور با ارسال ۴ هزار و ۲۰۰ اثر به دبیرخانه به موضوعاتی از جمله چرا مرگ بر آمریکا؟ چرا آمریکا غیرقابل اعتماد است؟ آمریکا و عهدشکنی، آمریکا و خودبرتربینی، آمریکا و حقوق بشر، آمریکا و ظلم، آمریکا و اسلام‌هراسی، آمریکا و ایران هراسی، آمریکا در چنبره صهیونیسم جهانی، آمریکا و استعمار فرانو، دموکراسی دروغین در آمریکا، آمریکا و دیکتاتوری، آمریکا و تروریسم پروری پرداختند؛ بعد از ایران بیشترین آثار مربوط به هنرمندان آمریکای لاتین و اندونزی بود.
نمایشگاه تصویر سال
* برگزاری چهاردهمین جشن تصویر سال و انتخاب ۶ عکاس خبرگزاری فارس
در آخرین روزهای سال ۹۵، چهاردهمین جشن تصویر سال در بخش‌های عکس، کاریکاتور، گرافیک (پوستر) و فیلم با نمایش سه‌هزار قطعه عکس در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
در اختتامیه این رویداد هنری برگزیدگان بخش ویژه مادربزرگ و پدربزرگ ایرانی، برگزیدگان بخش ویژه حادثه پلاسکو و بخش‌های مولتی‌مدیا، مستند، موبایل، ایران ما، کاریکاتور، گرافیک و جوانان زیر ۲۵ سال معرفی شدند که در بین برگزیدگان نام ۶ عکاس خبرگزاری فارس دیده شد.