رستگاری موضوعی است که از ابتدای خلقت ذهن بشر را به خود مشغول کرده است؛ ازاینرو تمام ادیان و مکاتب جهان سعی کردهاند با توجه به متون اصیل خود به این دغدغه آدمی پاسخی درخور و شایسته بدهند.
چکیده
رستگاری موضوعی است که از ابتدای خلقت ذهن بشر را به خود مشغول کرده است؛ ازاینرو تمام ادیان و مکاتب جهان سعی کردهاند با توجه به متون اصیل خود به این دغدغه آدمی پاسخی درخور و شایسته بدهند. برخی از پاسخها به قدری تنگنظرانه است که رستگاری را تنها در چارچوب فرقه خاصی معرفی کرده است؛ ازهمینرو رستگاران به خود این اجازه را دادهاند که حکم به شقاوت دیگران بدهند و آنان را مستحق عذاب بدانند! ملاصدرا فیلسوف شهیر اسلامی با نگاهی عقلی همراه با تأییدات نقلی تصویر زیبایی از رستگاری ترسیم میکند که میتواند معضلات زندگی مردم فرق و ادیان مختلف را در کنار یکدیگر به زیبایی حل کند. با بررسی دیدگاه ملاصدرا او را گاهی انحصارگرا می-یابیم که فقط مؤمنان مسلمان را اهل نجات میداند و گاهی او را شمولگرایی میبینیم که مسلمانان افتخاری زیادی را به ما معرفی میکند و گاهی نیز وی با تشکیکیدانستن نجات و مراتب فهم، خود را کثرتگرا معرفی میکند. اما دیدگاه جامع و نهایی وی را نظریهای عقلانی و فراتر از این نظریهها مییابیم.
کلیدواژه ها: رستگاری؛ حقانیت؛ استکمال؛ کثرتگرایی
نویسندگان:
مریم پوررضاقلی: دکترای دانشگاه ادیان و مذاهب قم ـ عضو هیات علمی فلسفه دانشگاه ولیعصر رفسنجان
علیرضا قائمی نیا: هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
علی الله بداشتی: عضو هیأت علمی و دانشیار دانشگاه قم
مهدی فرمانیان: عضو هیات علمی گروه مذاهب کلامی دانشگاه ادیان و مذاهب قم
فصلنامه قبسات – دوره ۲۱، شماره ۸۱، پاییز ۱۳۹۵.