پژوهش حاضر این فرضیه را بررسی میکند که امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در صورت تداوم بحران در سوریه با توجه به افزایش تهدیدات از سوی رقبای منطقهای و فرا منطقهای کاهش مییابد.
چکیده:
تحولات سوریه از زمان آغاز تا کنون، یکی از مهمترین رویدادهایی است که سیاست خارجی و بالطبع امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را تحت تأثیر قرار داده است. بهطوریکه وضعیت سوریه برای جمهوری اسلامی ایران بهعنوان بازی با حاصل جمع جبری صفر درآمده و هرگونه تحول بنیادین در ساختار سیاسی این کشور ضریب امنیتی ایران را بهشدت تحت تاثیر قرار میدهد. کشور سوریه برای سالهای متمادی، نقش دروازۀ ورود ایران به جهان عرب، محور مقاومت و اتصال استراتژیک ایران به مدیترانه و خاور نزدیک را داشته است. این امر موجب شده تا تضعیف سوریه و سرنگونی بشار اسد موجب تضعیف محور مقاومت و کاهش نفوذ منطقهای ایران شود. اهداف مقالۀ مذکور به شرح ذیل است:
۱. تبیین دلایل اهمیت راهبردی سوریه برای جمهوری اسلامی ایران؛ ۲. تشریح نحوه تأثیرگذاری تحولات سوریه بر امنیت ملی ایران در حوزههای مختلف؛ ۳. تبیین نحوۀ رقابت ایران با قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای در سوریه و ۴. تبیین راهبرد امنیتی ایران در قبال تحولات سوریه.
همچنین، پژوهش حاضر این فرضیه را بررسی میکند که امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در صورت تداوم بحران در سوریه با توجه به افزایش تهدیدات از سوی رقبای منطقهای و فرا منطقهای کاهش مییابد. برای ارزیابی فرضیه از نظریه «موازنه تهدید»[1] استفاده شده که میتواند تهدیدات پیشروی ایران در سوریه را بهدرستی تحلیل کند. یافتههای تحقیق نشان میدهد که بحران سوریه تهدید برای امنیت ایران است و به دلیل برهم خوردن توازن تهدید علیه ایران، این کشور تلاش دارد تا با حل بحران به موازنه سازی قدرت مبادرت ورزد.
واژگان کلیدی: تحولات سوریه، امنیت ملی ایران، موازنه تهدید، رقابت منطقه ای.
پی نوشت:
[۱]. Balance of Threat
واژههای کلیدی: تحولات سوریه، امنیت ملی ایران، موازنه تهدید، رقابت منطقهای.
نویسنده:
محمد رضا حاتمی: دانشیار دانشگاه پیام نور
فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام – سال پنجم، شماره ۴ (پیاپی ۱۷)، زمستان ۱۳۹۴.