پرسش از چرایی و امکان الزام قانونی اخلاق ریشه در بنیادیترین مفاهیم حقوق عمومی همچون آزادی، قانون و اخلاق دارد و کیفیت و حدود دخالت دولتها در نسبت میان آزادی و اخلاق ظرافت و دقت خاصی میطلبد.
چکیده
پرسش از چرایی و امکان الزام قانونی اخلاق ریشه در بنیادیترین مفاهیم حقوق عمومی همچون آزادی، قانون و اخلاق دارد و کیفیت و حدود دخالت دولتها در نسبت میان آزادی و اخلاق ظرافت و دقت خاصی میطلبد زیرا توجه به هرکدام از این مفاهیم بدون در نظر گرفتن دیگری میتواند جامعه را با بحران هنجارهای ناهمگون و ناشناخته یا نقض اعتقادات عمومی مواجه نماید. امروزه میتوان گفت اصلیترین و فراگیرترین وسیله بیان آزادانه افکار و عقاید مردم، شبکههای اجتماعی مجازی، بهویژه نرمافزار پیامرسان تلگرام است اما گسترش سریع اینگونه ابزارها در میان مردم باعث شده است تا نهادهای اجتماعی و دولت نتوانند در این فضا به شکل مؤثر در حمایت از الزامات قانونی و اصول اخلاقی وارد شود. سؤالی که مطرح میشود این است که «بایستههای حقوقی در الزام به اخلاق در جمهوری اسلامی ایران چیست؟ و بهطور خاص در مورد شبکه اجتماعی تلگرام چه راهکارهایی جهت صیانت از ارزشهای اخلاق وجود دارد؟» در این مقاله که به شکل توصیفی و تحلیلی و از طریق بررسی قوانین و مقررات عمومی انجامشده است پس از تبیین سؤال و بیان مفاهیم و چهارچوب تحقیق ازجمله مبانی الزام به اخلاق، به جستجو در میان بایستههای مذکور پرداختهشده است تا با جمعبندی قوانین، راهکارهای حقوقی شامل راهکارهای سلبی و ایجابی، برای الزام اصول اخلاقی با رعایت ملاحظاتی ازجمله آزادی بیان و اصل قانونی بودن جرم و مجازات مشخص شود.
نویسندگان: سیدمحمدمهدی غمامی،جواد محمدی
فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی – سال ششم، شماره ۱۲، بهار و تابستان ۱۳۹۶.