مطالعه حاضر ضمن طبقهبندی رژیمهای ارزی تجربه شده در کشورهای مختلف جهان، ویژگیهای اصلی و منافع و مضار هر یک از این رژیمها را بررسی کرده و ملاحظات کلی انتخاب هر یک از رژیمهای ارزی را ارائه میکند.
چکیده:
مطالعه حاضر ضمن طبقهبندی رژیمهای ارزی تجربه شده در کشورهای مختلف جهان، ویژگیهای اصلی و منافع و مضار هر یک از این رژیمها را بررسی کرده و ملاحظات کلی انتخاب هر یک از رژیمهای ارزی را ارائه میکند. مطالعه به این نکته اشاره میکندکه ویژگیهای خاص کشورها، ترجیحات سیاستگذاران، اعتبار مؤسسات و سیاستگذاران و … بر انتخابرژیم ارزی تأثیرگذارند. بدین ترتیب نه یک رژیم ارزی واحد برای همه کشورها مناسب است و نه برای یک کشور استفاده از یک رژیم ارزی در همه زمانها می تواند مفید باشد. بخش بعدی مطالعه مقایسهای تطبیقی از رژیمهای ارزی در کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی را ارائه میکند و نشان میدهد که اغلب کشورهای عضو این سازمان، پولشان را با نرخ ثابتی به پول کشور دیگر یا سبدی از ارزهای دیگر میخکوب کردهاند. بخش پایانی مطالعه نیز به بررسی سیر تحولات رژیم ارزی ایران و چالشهای پیش روی رژیم ارزی ایران پرداخته و نشان میدهد نرخ بالای تورم و فشار افزایشی دائمی روی افزایش نرخ ارز اسمی، عدم پایبندی دولت و مقام پولی به قاعده آربیتراژ، نگاه به نرخ ارز بهعنوان ابزار کنترل تورم و حفظ ثبات اقتصادی و ترس از شناوری مقام پولی از مهمترین چالشهای پیش روی اقتصاد ایران میباشند که موجب شدهاند تغییرات شوکگونه و اجتنابناپذیر نرخ ارز رسمی در مقاطع ۱۰ساله در ایران بروز کند. در پایان نیز نتیجهگیری شده که صیانت از رژیم نرخ ارز شناور مدیریتشده که رسماً بهعنوان رژیم نرخ ارز در ایران اعلام شده، مستلزم پیشنیازها و الزاماتی چون هدفگذاری تورم و استقلال بیشتر مقام پولی است و بدون هدفگذاری تورم تکرقمی و رعایت الزامات آن ناممکن خواهد بود.
واژههای کلیدی: نرخ ارز، رژیمهای ارزی، کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی.
نویسنده:
رویا عاطفی منش: فوق لیسانس وزارت امور اقتصادی و دارایی
فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی – سال سوم، شماره ۱۰، تابستان ۱۳۹۴.