علم ارتباطات میگوید رسانههای جمعی نمیمیرند، بلکه هر رسانه جدیدی تکمیلکننده رسانههای قبلی است. براساس آماری که اخیرا منتشر شده است، کاربران جهان به صورت میانگین در سال۲۰۱۷ میلادی روزانه ۱۵۷ دقیقه از اینترنت استفاده میکنند. در حالی که میزان متوسط استفاده از تلویزیون در جهان به صورت روزانه ۱۶۴ دقیقه تخمین زده میشود.
باید توجه داشت طبق این رقم، در سال ۲۰۰۹ میلادی میزان استفاده از تلویزیون ۱۸۸ دقیقه در روز بوده است.
کاهش بینندگان تلویزیون در شبکههای کابلی هم نشان میدهد در سال ۲۰۱۶ میلادی حدود ۵۱ درصد از مردم دنیا و ۵۹ درصد از آمریکاییها تلویزیون کابلی میدیدند، اما این رقم سال ۲۰۱۷ میلادی کاهش چشمگیری را نشان میدهد؛ بهنحوی که در نظرسنجی از ۲۶ هزار بیننده تلویزیون در ۲۶ کشور جهان، فقط ۲۳ درصد تلویزیون کابلی میبینند. در آمریکا هم این رقم ۲۵ درصد گزارش شده است.
به نظر میرسد وضعکنندگان نظریه مرگ تلویزیون استدلالشان این است که اگر برنامههای تلویزیون در فضای آنلاین، روی لپتاپها یا موبایلهایشان در دسترس باشد، دیگر کسی به دیدن تلویزیون رغبتی نشان نخواهد داد.
معتقدان به پویایی و زنده بودن تلویزیون در جهان آینده، در برابر چنین استدلالی معتقد هستند تلویزیونهای خانگی که به شبکههای اینترنتی متصل شدهاند، میتوانند علاوه بر برنامههای تلویزیونی، برنامههای دیگری را هم به بینندگان خود ارائه دهند. پس مرگ تلویزیون سنتی به دلیل مکمل بودنش با اینترنت امری تخیلی است.
در حال حاضر سایتهای نتفلیکس، هولو و آمازون پربینندهترین تلویزیونهای آمریکایی است و در برابر این سایتها، یوتیوب برای جستوجوی ویدئوهای پرمخاطب و جذاب کاربرد بیشتری دارد.
در ایران هم هرچند ۴۷ میلیون نفر از اینترنت روی موبایل استفاده میکنند، اما هنوز هم خانوادهها ترجیح میدهند وقتی در کنار هم هستند به تماشای تلویزیون بنشینند و همین امر نشان میدهد فرهنگ ایرانی – اسلامی تمایل چندانی به ترک علایق سنتیاش ندارد و در عوض با استفاده از تلویزیون، از اپلیکیشنهای موبایلی هم برای کسب اخبار و اطلاعات بهره میبرند.
دکتر امیدعلی مسعودی
عضو هیات علمی دانشگاه سوره