صنعت دارویی کشور در سال‌های پس از انقلاب اسلامی شاهد رشد و پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای بوده که لازم است مسئولان نیز با توجه بیشتر به پژوهشگران و فعالان این حوزه در راستای افزایش پیشرفت این صنعت گام بردارند.
خبرگزاری فارس، گروه بهداشت و درمان: صنعت داروسازی کشور ایران پس از انقلاب اسلامی از دستاوردهای بزرگ و موفقی برخوردار بوده است و بر اساس تعاریف موجود در سازمان جهانی بهداشت، ایران با سابقه ۸۰ ساله در صنعت دارویی، کشوری تولید کننده محسوب می‌شود؛ البته منظور از ۸۰ سال سابقه نطفه اولین کارخانه داروسازی است که در ایران بسته شد. زیرا، اولین پروانه رسمی تاسیس و فعالیت یک کارخانه داروسازی با مجوز بهداشت مربوط به سال ۱۳۲۴ است و اولین پروانه داروسازی بر اساس قانون دارویی کشور مصوب سال ۱۳۳۴ حدود ۶۰ سال پیش صادر گردیده است.
بر اساس اعلام مسئولان وزارت بهداشت در سال ۵۷ ، ۱۵ درصد حجم بازار از نظر ریالی و حدود ۲۵ درصد تولید بازار دارویی ایران در اختیار صنایع داخلی و شرکت های چند ملیتی بوده که پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، توسعه صنعت دارو سازی ایران طی چند مرحله اتفاق افتاد.
تأسیس ۶ کارخانه مهم داروسازی
اولین گام موفقیت این صنعت در دوران دفاع مقدس بود که در آن دوران با واگذاری شرکت‌های چند ملیتی به سازمان صنایع ملی ایران تقریبا صنعت داروسازی کشور ملی شد و به دنبال آن ۵ تا ۶ کارخانه مهم داروسازی که برخی از آنها هم‌اکنون نیز از جمله بزرگترین تولید کنندگان کشور هستند، تأسیس شدند.
طبق اظهارات دیناروند رئیس اسبق سازمان غذا و دارو، گام بعدی توسعه صنایع دارویی کشور که به دوران سازندگی باز می گردد، شرکت های داروسازی دولتی با واگذاری به سازمان تأمین اجتماعی و شرکت‌های سرمایه گذاری بانک ها هرچند نه به مفهوم کامل، ولی خصوصی سازی شدند و به تبع سیاست های کلان آن دوره اشخاص حقیقی به خرید کارخانه ها اقدام کرده و شرکت های داروسازی خصوصی را تأسیس کردند، به این صورت برای اولین بار تولید مواد اولیه دارویی در داخل کشور توسعه یافته و آغاز شد.
ورود صنعت دارویی به عرصه بیولوژیک
ورود صنعت دارویی به عرصه بیولوژیک را می‌توان گام سوم توسعه صنعت دارویی ایران دانست، با تأسیس شرکت‌های تولیدی فرآورده های نوترکیب، پروتئین و عموما فرآورده‌های دارای تکنولوژی بالا، این مهم از ۱۰ سال پیش و توسط شرکت‌های دانش بنیان اتفاق افتاد که فرآورده های بیوتکنولوژیک مورد نیاز بیماران خاص را تولید می‌کرد؛ گام بعدی که با سرمایه ای عظیم و توسط شرکت های خصوصی، نیمه خصوصی و دولتی صورت پذیرفت، افتتاح ده‌ها کارخانه کوچک و بزرگ و ورود آنها به عرصه تولید کنندگان دارو در کشور بود.
بر اساس اعلام مسئولان سازمان غذا و دارو در سال ۵۷ همزمان با تغییر رژیم، چیزی حدود ۲۵ درصد تولید بازار دارویی ایران و معادل ۱۵ درصد حجم بازار از نظر ریالی در اختیار صنایع داخلی و شرکت‌های چند ملیتی بود و این در حالی است که پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، صنعت داروسازی ایران به جایی رسیده که قاطعانه می‌توان گفت اکنون حدود ۹۵ درصد داروهای کشور با اتکا به توانمندی‌های صنایع داخلی تولید می‌شود.
تولید داروهایی کاملا داخلی
دیناروند رئیس سابق سازمان غذا و دارو در اظهاراتی در خصوص دستاوردهای تولید دارویی کشور در سال‌های پس از انقلاب اسلامی گفت: درست است که تولید برخی از داروهای داخلی صرفا به دلیل تامین داروی بازار کشور صورت می‌گرفت، اما در این بین، دارو های مهمی نیز تولید شد که سازندگان محدودی در کشور داشتند. مثل داروی «ریتوکسی سب» که نوعی مونوکلونال آنتی بادی مختص بیماران سرطانی است که اوایل سال جاری وارد بازار شد و ۷۰ درصد آن را به خود اختصاص داد؛ یا نوع ژنریک داروی «هرسپتین» به نام «تراستوزماپ» که قبل از پایان سال ۹۳ وارد بازار شد.
دیناروند در همین زمینه ادامه داد: جالب اینکه هر دوی اینها به جز همان برند اصلی رقیب دیگری ندارند؛ داروی «تراستوزماپ» که نام برده شد، از جمله داروهای پر مصرف است که حدود ۷ تا ۸ میلیارد دلار در دنیا فروش داشته است.
وی به سایر داروهای تولید داخل اشاره کرد و گفت: داروهای فاکتور خونی «ریکامیننت» و فاکتور ۷ بیماران هموفیلی که دو سه سالی است وارد بازار شده اند، صد در صد بازار داخلی را از آن خود نموده است.
دیناروند اظهار داشت: به جرأت می‌توان گفت، هیچ گروه از داروها را نمی‌توان یافت که در ایران تولید نداشته باشد. در خصوص داروهای نانو تکنولوژیکی نیز تولیداتی در بازار وجود دارد و به‌زودی نسل جدید این داروها که تولید کنندگان محدودی در دنیا دارند، توسط شرکت های دانش بنیان ایرانی تولید خواهد شد.
تولید نخستین نانو داروی ضد «سالک» دنیا
با نگاهی ویژه به پیشرفت های دارویی کشور در سال های گذشته، به جرأت می‌توان سال‌های پس از انقلاب اسلامی را دوره طلایی در تاریخ دارویی ایران لقب داد؛ براساس آمارهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ایران در حوزه تولید داروهای نوترکیب در رده هفتم جهان قرار دارد و در تولید کلی دارو در سکوی ۱۰ کشور برتر دنیا ایستاده است.
تولید نخستین نانو داروی ضد «سالک» دنیا، شکستن انحصار داروهای نوترکیب توسط متخصصان ایرانی، تولید انبوه داروی ضد سرطان به نام «دوکسوروبیسین لیپوزومال» با فناوری نانو و تولید انسولین قلمی برای نخستین بار در دنیا، مهم‌ترین دستاوردهای ۲ سال گذشته در حوزه ی صنعت داروسازی کشور به شمار می رود که به نظر می رسد ادامه این مسیر موجب شکل گیری دگرگونی در صنعت داروسازی ایران خواهد شد.
تولید داروهای ضد سرطان
تولید داروهای ضد سرطان یکی دیگر از دستاوردهای صنعت دارویی کشور در سال‌های پس از انقلاب اسلامی به‌شمار می‌روند، به طوری‌که بر اساس گفته‌های جعفریان، ۴۷ مولکول دوز دارویی در مرکز رشد دارویی دانشگاه تهران تولید شده است و ۲۲ محصول آن مربوط به سال ۹۴ است؛ همچنین عمده این داروها، داروهای ضد سرطان و گران قیمت وارداتی به شمار می آیند.
پس از گذشت دوره چهل ساله از انقلاب اسلامی ایران با تلاش‌های داروسازان و پژوهشگران این مرز و بوم صنعت دارویی کشور با پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای همراه بوده است، به طوری‌که وابستگی صنعت دارویی به کشورهای خارجی نیز با کاهش قابل ملاحظه‌ای همراه شده و بر اساس اظهارات سید حسن قاضی‌زاده هاشمی وزیر بهداشت ۹۵ درصد داروهای مورد نیاز کشور در داخل تولید می‌شود و به بیش از ۴۰ کشور دنیا، صادرات دارو و تجهیزات پزشکی صادر می‌شود.
حال با گذشت ۴۰ سال از انقلاب اسلامی شکوهمند ملت ایران و توجه مردم کشور به توانایی‌هایشان انتظار می‌رود مسئولان نیز بیش از پیش به توانایی پژوهشگران و فعالان این حوزه توجه داشته باشند تا شاهد موفقیت‌های چشم‌گیر دیگری در حوزه تولید و صادرات دارو در کشور باشیم.
انتهای پیام/