خبرگزاری فارس- خراسان‌جنوبی؛ امروز علم و فناوری در زندگی بشر وارد شده و بسیاری از امور را در دست گرفته است که یکی از آن‌ها ورود به قوه قضائیه است و بیشتر اطلاعات قوه قضائیه به سمت هوشمندسازی حرکت کرده و رسیدگی به امور را آسان‌تر کرده است.
عباس اسماعیلی، معاون آمار، فناوری و اطلاعات قوه قضائیه خراسان‌جنوبی در گفت‌‌و‌گو با خبرنگار فارس به بیان عملکرد این حوزه در استان می‌پردازد.
فارس: بحث قوه قضائیه هوشمندسازی آمار و فناوری و اطلاعات چیست و فعالیت‌های قوه قضائیه و دادگستری به چه صورت به سمت فناوری رفته است؟
اسماعیلی: امروز علم و فناوری رشد خود را در زندگی همه گذاشته و به تبع آن دستگاه‌های حاکمیتی هم باید پا به پای فناوری پیش بروند و هرگونه عقب‌گرد یا کندی سبب خسارت جبران‌ناپذیری خواهد بود.
برای ارائه خدمات به مردم، دادگستری به عنوان نهاد حاکمیتی باید همراه موضوع باشد و ما در این زمینه سند تحول قضائی داریم که در سال ۱۳۹۹ به عنوان سند بالادستی و چراغ راه راهنمای مراجع قضائی ابلاغ شد و در فصل سوم این سند که مدیریت اجرایی و فصل هفتم آن بحث استفاده از فناوری نوین بیان شده که مراجع قضائی را به استفاده از آن ملزم کرده است.
برخی عوامل دست به دست هم دادند تا این فناوری‌ها در زمان زودتر از موعد مقرر در مراجع قضائی وارد شود که یکی از آن عوامل شیوع ویروس کرونا بود، تمام خدماتی که ما می‌خواهیم انجام دهیم در حوزه فناوری برای تسهیل دسترسی مردم به مراجع قضائی است.
یکی از معضلات که در کشور و در استان داشتیم، بحث ابلاغ اوراق قضایی بود که هر تصمیم قضائی باید به شخص مخاطب ابلاغ شود و ما سال ۹۷ ابلاغ اوراق قضائی را راه‌اندازی کردیم و قبل از این سنتی بود و برخی از آن گلایه داشتند و حریم خصوصی افراد حفظ نمی‌شد، وقتی سامانه ابلاغ الکترونیکی راه افتاد افراد در سامانه ثنا ثبت‌نام می‌کنند و کد ثنا می‌گیرند و هر تصمیم دادگاه برای افراد در سامانه درج می‌شود و به محض درج آن برای شخص مخاطب پیامک ارسال می‌شود و تا چهار مرتبه پیامک ارسال می‌شود.
برخی در مناطق محروم می‌گفتند آنتن ندارند و پیامک را دریافت نمی‌کردند، قوه قضائیه این معضل را حل کرد وقتی در سامانه ابلاغ ثبت‌نام کردند غیر از شماره خود دو شماره معین هم ثبت می‌کنند که نخستین پیامک برای مخاطب اصلی ارسال خواهد شد و اگر مشاهده نکرد پیامک بعدی برای نفر دوم و سوم به صورت همزمان ارسال می‌شود نفر دیگر با اراده اشخاص است.
امروز میانگین زمان ابلاغ صدور ابلاغیه الکترونیکی در کشور ۸۸ درصد است و در خراسان‌جنوبی این میزان ۹۵ درصد است و بیش از ۹۵ درصد ابلاغیه ما به صورت الکترونیک است آن تعداد محدود اتباع بیگانه هستند که امکان ابلاغ در سامانه برای آن‌ها فعلاً وجود ندارد.
میانگین زمان مشاهده در سامانه ابلاغ ما کمتر از دو ساعت است و ۸۸ درصد ابلاغیه ما به صورت واقعی ابلاغ می‌شود با میانگین زمان مشاهده دو ساعت در صورتی که روش سنتی ۲۵ درصد به صورت واقعی ابلاغ می‌شد.
فارس: رتبه خراسان‌جنوبی در صدور ابلاغیه الکترونیکی چگونه است؟
اسماعیلی: رتبه استان در صدور ابلاغ الکترونیک اول است و از لحاظ زمان مشاهده هم رتبه نخست را داریم و کوتاه‌ترین زمان را در خراسان‌جنوبی داریم، مردم در سامانه ثنا ثبت‌نام کنند و اگر ثبت‌نام کنند همه روند رسیدگی، تجدیدنظر و اجرای حکم هر فرآیندی به افراد ابلاغ می‌شود و به حفظ حریم شخصی افراد کمک می‌شود.
فارس: به جز ابلاغیه الکترونیک، چه موارد دیگری در این زمینه در استان داریم؟
اسماعیلی: یکی دیگر از موارد پابند الکترونیکی است که هر فردی که جرمی مرتکب می‌شود و محکوم به حبس در زندان می‌شود بنا به شرایطی می‌تواند از آن استفاده کند.
محیط زندان برای فرد زندانی زیان‌بار است و وقتی سرپرست خانوار زندانی می‌شود خانواده تحت تأثیر قرار می‌گیرد و از خانواده دور شده و خانواده بدون سرپرست می‌شود و همچنین مضراتی برای خانواده دارد به همین سبب قوه قضائیه بحث پابند الکترونیک را مطرح کرد که وقتی شخص محکوم به زندان می‌شود، ما شخص را به زندان معرفی می‌کنیم ولی داخل زندان نمی‌رود و آن مدت زمانی که می‌خواهد داخل زندان باشد با درخواست و تمایل خودش مسیر تردد خود را بیان می‌کند و قاضی با توجه به آن اقدام به صدور پابند الکترونیک می‌کند. پابند الکترونیک به پای زندانی بسته می‌شود و در این تصمیم محدوده تردد زندانی مشخص است.
فارس: آیا محدوده پابند الکترونیک قابل تغییر هم هست؟
اسماعیلی: محدوده پابند در جی‌پی‌اس مشخص می‌شود و وقتی از محدوده خارج شود به سرعت پیامک ارسال می‌شود و اگر شارژ پابند تمام شود برای زندانی پیامک ارسال می‌شود که شارژ در حال اتمام است، با وجود این پابند زندانی می‌تواند از آزادی مشروط و مرخصی هم استفاده کند.
ما از ابتدای اجرای طرح تاکنون ۵۸۰ پابند الکترونیک صادر کردیم که از این تعداد ۳۴۵ در حال استفاده است و بقیه زمان زندانی تمام شده و پابند باز شده است. امکان تغییر محدوده با درخواست زندانی و موافقت دادگاه را می‌توان برای کل کشور اجرا کرد و اگر به استان دیگر برود می‌توان به او نیابت داد تا پابند اجرا شود.
فارس: بحث ابلاغیه الکترونیک و خدمات الکترونیک مختص مرکز استان است یا خیر؟
اسماعیلی: ابلاغیه الکترونیک در کل استان و در کل مراجع قضائی کشور در حال اجرا است و خراسان‌جنوبی پیشرو است و در استفاده از فناوری اطلاعات در قوه قضائیه به عنوان استان نمونه در کشور است. یکی از مواردی که ما در حال خدمت‌رسانی هستیم، دادگاه‌های برخط است که در ایام کرونا که محدودیت زیاد بود افرادی که می‌خواستند مراجعه کنند و حضور آن‌ها ممکن نبود از این روش استفاده می‌کردند.
برای نخستین بار قوه قضائیه، دادگاه را به خانه‌های مردم، داخل بیمارستان و داخل جاده برد و ما ۲۱ دادگاه بین‌المللی در سطح استان اجرا کردیم و سال گذشته ۴۷ هزار دادگاه برخط برگزار کردیم و افراد نیاز نبود به دادگاه بیایند. دادگاه به معنای واقعی برخط است و در نهایت اگر مورد اظهارات شخص مورد تأییدش بود کدی که ارسال می‌کند برای شعبه کد را در سامانه ثبت می‌کنیم و امضای الکترونیکی شخص ذیل صورتجلسه درج می‌شود. با توجه به پراکندگی استان، فاصله‌های غیرمتعارف تسهیل می‌شود و ۹۷ درصد از مراجعین ما اعلام رضایت کردند.
فارس: در مورد ابلاغیه قضایی قوه قضائیه از زمانی که راه افتاده قطعاً سوء استفاد از سامانه ابلاغ شده و کلاهبرداری شده در مورد این موضوع و چگونگی تأیید صحت ابلاغ الکترونیکی یا پیامک‌هایی که ارسال می‌شود، توضیح بفرمائید؟
اسماعیلی: در چند ماه اخیر برخی از حرفه‌ای‌ها پیامک‌هایی را ارسال کردند که هم استانی و هموطنان ما متضرر شدند و ما به همه هم‌استانی‌ها توصیه داریم هر پیامکی که با سرشماره عدل ایران آمد برای قوه قضائیه است و در صورتی که شک دارند می‌توانند به شماره تلفن ۱۲۹ تماس بگیرند.
فارس: به سوء استفاده اشاره کردید، سوء استفاده‌هایی که شده عموماً سرشماری خاصی است یا از تلفن ارسال می‌شود؟
اسماعیلی: پیامک‌ها یا از تلفن یا از سرشماری متفرقه است ولی معمولاً یک چند روزی که انجام می‌شود متخلفان شناسایی می‌شوند ولی از آنجا که افراد حرفه‌ای هستند یک سرشماری دیگر در دستور کار خود قرار می‌دهند.
اگر اپلیکیشن عدالت همراه را نصب کنند، هرگونه ابلاغیه داخل اپلیکیشن قرار می‌گیرد از قوه قضائیه است و سایر موارد که از قوه قضائیه نیست داخل اپلیکشن قرار نمی‌گیرد و با این اپلیکیشن می‌توان سوء پیشینه نیز دریافت کرد.
انتهای پیام/۶۹۰۲۷/ب