آیین‌های خاص چهارشنبه آخر سال در خراسان‌جنوبی

خبرگزاری فارس- خراسان‌جنوبی؛ سمیه محمدی، آئین‌ها و سنت‌های بومی ایرانی همه نشأت گرفته از اعتقادات پاک، اخلاق و منش نیکامان در این سرزمین است که البته در طول تاریخ مورد تحریف قرار گرفته است.

یکی از آئین های کهن در ایران که شب سه شنبه پایان سال برگزار می‌شود و هنوز در برخی از مناطق کشورمان، گذشته را به یاد انسان می‌آورد «آئین چهارشنبه سوری» است.

آئین چهارشنبه سوری در هر منطقه از ایران به گونه‌ای خاص برگزار می‌شود یکی از مناطقی که چهارشنبه سوری در آن رسوم خاص خود را دارد خراسان جنوبی است.

از مهم‌ترین رسوم چهارشنبه سوری روشن کردن آتش با بوته و خار و خاشاک بوده که بعد افراد از روی آن می‌پرند و این جمله را که «زردی من از تو؛ سرخی تو از من» را به عنوان نوعی دعای سلامتی زمزمه می‌کنند.

البته یکی از رسومی که توسط مردم بعد از روشن کردن و پریدن از آتش اجرا می‌شود این بوده که باید آتش خودش خاموش شود و کسی به هر طریقی کاری برای خاموش کردن آن نمی‌کند.

آیین کوزه شکنی در قاین

از دیگر رسومی که بیشتر در منطقه قاین همزمان با آئین چهارشنبه سوری اجرا می‌شود کوزه شکنی است.

خانم کاهنی، کارشناس مردم‌شناسی خراسان جنوبی در خصوص نحوه اجرای این مراسم در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از بیرجند اظهارداشت: برای اجرای این مراسم داخل کوزه‌های کهنه و قدیمی چند تکه زغال، کمی نمک و یک سکه می‌انداخته و بعد کوزه را به دور سر همه اعضای خانواده می‌چرخانده‌اند و آن را به کوچه می‌انداخته‌اند.

بعد از آن هم داخل یک کوزه نو که از آب قنات پر می‌شد به خانه می‌آوردند که این نشان از دور کردن سیاهی‌ها، بدی‌ها و دردها از خانه و اهل منزل و آوردن آب که نماد روشنایی می‌باشد به خانه بوده است.

گقتنی است این مراسم نیز در هر منطقه از خراسان‌جنوبی به گونه خاص خود برگزار می‌شود.

مراسم قاشق زنی

از دیگر رسومی که هنوز در برخی از مناطق استان همزمان با مراسم چهارشنبه سوری انجام می شود مراسم قاشق‌زنی است که بیشتر توسط بانوان انجام می‌گیرد.

در این مراسم زنان و دختران حاجت دار، قاشقی با کاسه‌ای مسی و یا برنجی برمی دارند و شب هنگام در کوچه‌ها به راه می‌افتند و در برابر هفت خانه می ایستند و بی آنکه حرفی بزنند پی در پی قاشق را بر کاسه می زنند.

صاحب خانه که می داند قاشق زنان نذر و حاجتی دارند، شیرینی یا آجیل، برنج یا بنشن و یا مبلغی پول در کاسه های آنان می گذارد.

اگر قاشق زنان در قاشق زنی چیزی به دست نیاورند، از برآمدن آرزو و حاجت خود ناامید خواهند شد.

متأسفانه گاهی برخی افراد با انجام اقدامات اشتباه این آئین‌های زیبا را هم به کام خودو هم به کام دیگران تلخ و ناگوار می سازند.

هر ساله شاهد آتش سوزی های زیادی در کشور به دلیل  بی احتیاطی برخی از افراد هستیم که نه تنها به خودآسیب های جدی وارد می سازند بلکه خانواده های زیادی را داغدار می کنند.

آماده باش همه آتش نشانان

علی حیاتی، رئیس سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری بیرجند هم به رسانه‌های استان اعلام کرد: هم زمان با  شب چهارشنبه سوری برای پیشگیری از حوادث ۱۹ تیم ویژه عملیاتی با بیش از ۱۲۰ نیروی آتشنشان برای سه شنبه پایان سال در سطح شهر بیرجند آماده باش هستند.

وی افزود: برای پاسخگویی به نیاز ایمنی شهروندان و همیاری با آنان در عصر و شب سه شنبه آخر سال، ناوگان خودرویی و آتش‌نشانان با استقرار ۱۲ خودرو سبک و ۶ خودرو سنگین آتش نشانی و یک دستگاه موتور سیکلت عملیاتی همراه با تیم‌ها امدادی در ۱۷ نقطه از سطح شهر بیرجند، از ساعت ۱۸ روز سه شنبه ۲۳ اسفندماه تا پایان این مراسم آماده خدمت رسانی هستند.

رئیس سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری بیرجند بیان داشت: درچهارشنبه پایان سال گذشته ۸۲۶ مورد تماس با سامانه ۱۲۵ ثبت شد که از این تعداد ۱۹۲ مورد واقعی و ۶۳۴ تماس مزاحمت بود.

  حیاتی افزود: براساس گزارش مرکز فوریت‌های اورژانس ۶ مورد حادثه سوختگی در استان ثبت شده که از این آمار فقط یک مورد مربوط به شهر بیرجند بوده است.

محمد علی کاووسی ، مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان‌جنوبی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در بیرجند نیز در این رابطه اظهارداشت: چهارشنبه سوری می تواند به سنت گذشتگانمان برگزار شود تا به چهارشنبه سوزی تبدیل نشود.

وی با اشاره به اینکه سامانه https://khadem.ir/ برای آموزش آنلاین تمامی افراد جامعه راه اندازی شده است، یادآور شد: مردم می توانند با مراجعه به این سامانه نحوه پیشگیری و خودامدادی را برای جلوگیری از مخاطرات چهارشنبه سوری را آموزش ببینند.

سخن پایانی

بیایید تا این سنت های زیبا را در کنار هم جشن بگیریم و نگذاریم این آئین ها براثر بی احتیاطی به خاطره ای بد یا خدای نکرده اتفاقی ناگوار مبدل شود.

انتهای پیام/۶۹۰۲۷

 


لینک منبع خبر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

هشت + نوزده =