سنتی که در طبس لگد مال می‌شود

کمپین دفاع از نخل‌های قد برافراشته طبس طی نامه‌ای به تحریریه طبس نیوز اقدام قطع درختان خرما را محکوم کرد.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی طبس (طبس نیوز)، متن این نامه بدین شرح می‌باشد:

طبس؛ شهری است که در حاشیه کویرخشک و سوزان لوت قرار دارد ولی بدلیل برخی سنت‌های شایسته و وجود نخل‌های قد برافراشته و چند صد ساله این شهر به یکی از سرسبز‌ترین شهرهای کشور تبدیل و در چشم گردشگران و جهانگردان به عروس کویرشهرت یافته است.

یکی از سنت‌های پسندیده مردم طبس «خودداری از قطع درختان و به خصوص درخت خرما است.»

در طبس بر این باورند: «اگر کسی درخت خرما را قطع کند مثل این است که جوانی را کشته است».

«سون هدین» جهانگرد سوئدی، که در سال ۱۹۰۶ میلادی از طبس دیدن کرد در سفرنامه‌اش مراسم قطع درخت خرمایی را که ناگزیر از قطع آن بودند و وی در آن مراسم شرکت داشته است نقل می‌کند: «در یک چنین مراسمی در یکی از روزهای آخر اقامتم در طبس به منزل سید دعوت داشتم ما به روی چمن‌های باغ شاهد قطع نخل بودیم.»

قربانی، یک نخل ۵۰ ساله نر بود که چون شروع به پژمردن کرده بود محکوم به مرگ شده بود… من شاهد تمام جریان هستم. آدم فوراً احساس می‌کند که صاحب باغ و همراهانش که با این نخل بزرگ شده‌اند و او را از بچگی می‌شناسند آنقدر اندوهگین می‌شوند که گویی در مقابل دوستی دیرین عمل زشت و خالی از وفا از آن‌ها سر می‌زند …».

این توصیف می‌رساند که تا چه حد قطع درخت خرما در طبس زشت بود و نوعی گناه به حساب می‌آمده است: سنتی که قطع درختان خرما را منع می‌نموده است آنچنان بر جامعه مستولی بوده است که حتی هنگام ایجاد ساختمان‌های بزرگ آن‌ها را قطع نکرده‌اند و درخت خرما در داخل بنا باقی مانده است و در ناحیه سقف‌ها حفره‌ای باز‌تر از قطر درخت ایجاد نموده‌اند تا درخت بتواند با وزش باد حرکت کند و حرکت آن به بنا منتقل نشود.

مثال‌های متعددی در این مورد در طبس وجود دارد. از آن جمله: درخت خرمایی که در داخل ساختمان سر در باغ گلشن و در کنار پله‌های آن وجود دارد نمونه جالبی است و همچنین می‌توان وجود چند درخت را در داخل ساختمان باغ امیر طبس نام برد که با وجود اینکه ساختمان‌های با اهمیتی هستند باز موجب نشده است که درختان خرما را قطع نمایند.

این نخل‌ها همچون مادری مهربان ضمن ایجاد محافظت از آفتاب سوزان کویر برای درختان همیشه بهاری همچون پرتقال و نارنج و رهگذران، آب و هوای معتدل و بهار وپاییز دل‌انگیز طبس را به صورت دارالشفایی برای معالجه امراض ریوی درآورده‌اند.

متاسفانه در چند ساله اخیر به دلیل بی‌توجهی مسئولین شهر؛ محیط زیست و اداره کشاورزی؛ بدلیل تغییر کاربری باغ‌های تاریخی این شهر؛ شاهد قلع و قمع و [به عبارت محلی] «کشتن» نخل‌های سبز طبس باشیم. احداث ساختمان فرمانداری و یا پاساژی در حاشیه خیابان تاریخی گلشن طبس در سال‌های گذشته؛ باعث گردید؛ ده‌ها نفر نخل خرما به کام مرگ فرستاده شوند و یا سالانه جهت تزیین نمایشگاه‌های تاریخی در ایام عزاداری‌ها در شهرهایی چون مشهد و تهران؛ تعداد زیادی نخل سبز در این منطقه؛ سر بریده شوند. لازم به ذکر است یک نخل به ارتفاع ۱۰ باید حدود ۱۰۰ سال مراقبت و نگهداری شود.

متاسفانه به دلیل عدم اعمال قانون منع قطع اشجار ماده۶۲۱ قانون مجازات اسلامی (کتاب تعزیرات) توسط مراکز ذی‌الصلاح متاسفانه امسال باز هم شاهد این هنجار‌شکنی و جنایت قتل عام درختان خرما در طبس بودیم.

در روز ۷ دی ماه امسال؛ اداره اوقاف طبس به بهانه احیای زمین اوقافی؛ اقدام به قطع ده‌ها اصله نخل سبز و مرتفع در یکی از زمین‌های موقوفه این شهر نمود ضمن اینکه زمین مذکور با درختان موجود؛ وقف گردیده بود.

به همین بهانه مردم و گروه‌های حامی محیط زیست در طبس اعتراض خود را اعلام کردند. همچنین کمپینی با نام «دفاع از درختان قد برافراشته طبس» در شبکه اجتماعی فیس‌بوک راه‌اندازی گردید تا جلوی بی‌رویه قطع این درختان همیشه سبز گرفته شود.

بدون شک؛ بی‌توجهی مسئولین و عدم دخالت سازمان‌های حفظ محیط زیست به این موضوع باعث خواهد گردید؛ شهر طبس در آینده‌ای نه چندان دور با از دست دادن میراث گران‌بهای گذشتگان خود؛ به شهری بی‌روح و برهوت تبدیل و عنوان خود را از عروس کویر ایران به جهنم کویر تغییر دهد.

کمپین دفاع از درختان قد برافراشته طبس

2 دیدگاه دربارهٔ «سنتی که در طبس لگد مال می‌شود;

  1. سلام

    عالی بود.اشک منو که در آوردی

    امیدوارم. مسئولین هم این دغدغه ی (محافظت از درخت خرما)راداشته باشند.
    تشکر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پنج × 2 =