مسئولان سال‌ها بر موضوع توسعه روش‌های آبیاری نوین تأکید داشته اند و با توجه به کاهش ۵۰ درصدی مصرف آب می تواند مزیتی بزرگ در بخش کشاورزی باشد اما به نظر می‌رسد توفیق چندانی در اجرای آن نداشته اند و آنچنان که باید از آن استقبال نشده است.
به گزارش پایگاه خبری طبس نیوز به نقل از خبرگزاری فارس از بیرجند، بخش‌هایی از کشور از جمله استان خراسان جنوبی از نظر اقلیم در منطقه خشک قرار دارد و به دلیل کاهش نزولات جوی و کمبود منابع آبی باید به سمت سیستم‌های آبیاری نوین در اراضی گام برداریم، بر همین اساس دولت نیز سیاست‌هایی نظیر تغییر سیستم غرقابی به سامانه نوین آبیاری در اراضی کشاورزی را پیگیری می‌کند. نکته مهم اینجاست با وجود اینکه در کشور جایگاه خوبی در راستای اجرای این طرح داریم ولی بازهم به دلیل خشکسالی های فراوان این مقدار در سطح استان کم است و باید رسیدگی های بیشتری شود.
رشد با کیفیت تر محصولات
یکی از بهره برداران طرح آبیاری نوین خراسان جنوبی در این باره عنوان کرد: ۳۳ هکتار اراضی خود را به آبیاری نوین مجهز کرده است.
حمیدرضا قربانی با بیان اینکه حدود ۵۰ درصد کاهش مصرف آب داشته است، گفت: از مزایای این طرح می توان به یکنواختی آب دهی به محصول و درختان اشاره کرد.
وی تصریح کرد: با آبیاری یکنواخت شاهد رشد یکنواخت و با کیفیت محصولات هم بوده ایم و کاهش علف هرز هم داشته ایم.
به گفتۀ وی تنها درخواست افرادی که به این سمت می آیند کاهش مبلغ خودیاری است که بالا رفته است.
خلأ آموزش و نظارت بعد از بهره برداری
یکی دیگر از بهره برداران این طرح که در روستای گیو خراسان جنوبی فعال است، گفت: در سال ۹۸ حدود ۱۰۶ هکتار از اراضی به آبیاری نوین مجهز شده و در سال جاری نیز ۲۴۶ هکتار در حال اجرا است.
هادی سنبلی با بیان اینکه آبیاری قطره ای را برای اراضی پسته اجرا کرده است، اظهار داشت: هزینه های کارگری، راندمان آبیاری و مصرف آب را به صورت چشم گیر کاهش داده است.
به گفتۀ وی در گذشته مصرف سالانه آب ۷ هزار متر مکعب بود که اکنون به ۳ هزار و ۵۰۰ متر مکعب رسیده است، همچنین تأثیر بهینه در رشد محصولات و کاهش علف هرز داشته است.
وی دلیل استقبال کم کشاورزان از این طرح را اطلاعات ناکافی دانست و افزود: کشاورزانی که تمام عمر خود را به شیوه سنتی آبیاری داشته اند حاضر به قبول ریسک این طرح نیستند و نگران هستند که محصولات و درختان آنان که چندین سال سنتی آبیاری شده اند با تغییر روند آبیاری آسیب ببینند.
سنبلی با اشاره اینکه باید اطلاعات کشاورزان به روز شود، گفت: سیستم آبیاری نوین نیاز به رسیدگی های خاصی دارد و با علم روز باید پیش رفت تا مشکلی ایجاد نشود، همچنین برخی مواقع استخرها جلبک می زند که باید به آن رسیدگی شود.
این بهره بردار خراسان جنوبی از مسئولان درخواست کرد: بعد از بهره برداری نیز کشاورزان را رها نکنند و با آموزش ها و نظارت هایی بعد از بهره برداری نیز از کشاورزان حمایت کنند چرا که کارشناسی در کنار خود ندارند.
وی ادامه داد: کشاورزان خُرد با وجود هزینه در این بخش به دلیل اینکه اطلاع کافی برای رسیدگی به این سیستم را ندارند آن را رها می کنند و هم هزینه دولت هدر می رود و هم طرح با بازدهی بالا نیمه کاره باقی می ماند.
رتبه پنجم خراسان جنوبی در زمینه اجرای سامانه های نوین آبیاری
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی عنوان کرد: ۲۱ درصد از اراضی کشاورزی (زراعی و باغی) استان به سیستم های نوین آبیاری به صورت آبیاری قطره ای و آبیاری کم فشار، مجهز شده که سطح اجرایی تاکنون ۳۰۹۰۶ هکتار است.
اکبر محمدی با بیان اینکه بیشترین سطح اجرایی کل در شهرستان قاین به میزان ۵۵۴۴ هکتار است، گفت: از ابتدای سال ۱۴۰۰ در حدود ۶۶۸ هکتار اراضی کشاورزی مجهز به سیستم های نوین آبیاری شده که بیشترین سطح اجرایی در سال جاری در شهرستان سربیشه به مساحت ۱۳۶ هکتار است.
وی در زمینه بودجه نیز اظهار داشت: در سال ۹۹ در حدود ۲۴۶۶۰۹ میلیون ریال اعتبار بلاعوض دولتی برای اجرای سامانه های نوین آبیاری توسط دولت تخصیص داده شده است، در سال ۹۹ به ازای اجرای هر هکتار آبیاری کم فشار حداکثر مبلغ ۹۰ میلیون ریال و برای اجرای سیستم آبیاری تحت فشار به ازای هر هکتار حداکثر مبلغ ۳۰۰ میلیون ریال در نظر گرفته شده است.
به گفتۀ وی استان خراسان جنوبی در سال جاری موفق به کسب رتبه پنجم در زمینه اجرای سامانه های نوین آبیاری و کسب رتبه اول با سطح ۱۲۳۹۱ هکتار در زمینه پروژه های در حال اجراء در کشور شده است.
کاهش استقبال به دلیل افزایش تورم و هزینه‌های خودیاری
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی مشکلات این بخش را تورم بالا و بالتبع آن افزایش میزان خودیاری بهره بردار دانست و افزود: همچنین پایین بودن سقف اعتبارات بلاعوض دولتی تخصیصی به طرح های نوین آبیاری با توجه به افزایش قیمت ها از دیگر مشکلات است.
محمدی تصریح کرد: به دلیل مدیریت بهینه منابع آبی سال‌های اخیر استقبال بیشتری از اجرای سیستم‌های نوین آبیاری در استان شده است ولی در دو سال اخیر به دلیل افزایش تورم، افزایش هزینه‌های خودیاری استقبال کاهش پیدا کرده است.
وی درخواست کرد: افزایش میزان تخصیصی اعتبار بلاعوض دولتی به طرح های نوین آبیاری، تخصیص تسهیلات بانکی کم بهره جهت استفاده متقاضیان برای تأمین سهم خودیاری می تواند برای استقبال بیشتر کشاورزان کمک کننده باشد.
به گفتۀ وی برای بعد از بهره برداری نیز برنامه هایی در حال اجرا است که با شرکت مشاور در سطح استان جهت نظارت بر بهره برداری و آموزش کشاورزان از سیستم‌های نوین آبیاری قرارداد منعقد شده و کارشناس ناظر مشاور نسبت به انجام بازدید و آموزش در پروژه‌های آبیاری تحت فشار اقدام می کند.
باید بپذیریم که شرایط آب و هوایی خراسان جنوبی از نظر بارش نزولات جوی مناسب نیست و نسبت به سال قبل در وضعیت مطلوبی قرار نداریم، به همین دلیل باید تلاش شود تا آب موجود را حفظ کنیم. در سنوات گذشته به دلیل کمبود بارش باران جمعیت بسیاری از روستاها کاسته شده که به نظر می‌رسد سیاست‌های تشویقی دولت بر مبنای اجرای سامانه‌های نوین آبیاری بتواند کشاورزان را در بهبود راندمان کمک کند.
انتهای پیام/۶۷۰۱۵