نورنیوز – گروه سیاست خارجی: «ناصر کنعانی» روز دوشنبه در نشست خبری هفتگی خود درباره نشست اخیر شورای امنیت در قبال قطعنامه ۲۲۳۱ و پاسخ ایران به این اقدام، اظهار کرد: تحریم‌های یکجانبه به عنوان ابزاری غیرقانونی توسط آمریکا و متحدین اروپایی آن، علیه ایران به طور متوالی استفاده شده که توسل به این تحریم‌ها، غیرقانونی و نقض حقوق قانونی ملت ایران و نقض حقوق بشر است.
سخنگوی وزارت امور خارجه یادآور شد: متأسفانه دولت آمریکا به صورت غیرقانونی از یک توافق بین‌المللی خارج شد و اروپایی‌ها هم از انجام تعهداتشان در چارچوب برجام اجتناب کردند و با وجود وعده‌هایی که دادند، نتوانستند نقصان حضور آمریکا در برجام را جبران کنند.
کنعانی افزود: معتقدیم سه کشور اروپایی به اندازه آمریکا در نقض تعهدات برجام کوتاهی کردند و باید پاسخگوی آن باشند و اینکه به رغم این وضعیت در جایگاه مدعی نشسته و علیه ایران اتهاماتی را مطرح و تحریم‌هایی را بر مبنای ادعاهای واهی علیه ایران تحمیل کنند، یک اقدام کاملا غیرقانونی و غیرقابل پذیرش است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با رد این اقدامات، آن را غیرسازنده و حرکت در این مسیر را کاملاً بی نتیجه توصیف کرد و گفت: سال‌هاست آمریکا و طرف‌های اروپایی در این مسیر حرکت کرده و بدین ترتیب یک چارچوب چندجانبه برای حل و فصل اختلافات مهم را مخدوش و ناکارآمد کردند.
کنعانی بیان کرد: کشورهای اروپایی به جای اتهام زنی و بهانه جویی باید نسبت به کوتاهی خود در قبال برجام و ایران پاسخگو باشند و به تعهدات خود مسئولانه عمل کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه تأکید کرد: هرگونه تحریم جدید براساس ادعاهای بی پایه و اساس کاملا مردود است و ایران به صورت متقابل این حق را برای خود محفوظ می‌داند و به هرگونه اقدام غیرمسؤولانه واکنش جدی، متناسب و متوازن در زمان خود نشان خواهد داد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در ادامه به سفر رئیس جمهور به قاره آفریقا اشاره کرد و گفت: در استمرار نگاه دولت به تقویت مناسبات با قاره آفریقا و در پاسخ به دعوت روسای این کشورها، رئیس جمهور ایران بامداد امشب (۱۹ تیر) سفر خود به کنیا، اوگاندا و زیمبابوه را آغاز می‌کند؛ در این سفر جهش جدیدی در روند همکاری‌های ایران و کشورهای آفریقایی صورت خواهد گرفت.
کنعانی گفت: قاره آفریقا قاره فرصت‌هاست و ظرفیت‌های بالایی دارد و در سال‌های اخیر اقتصاد این قاره رشد داشته و مورد توجه کشورهای مهم دنیا قرار گرفته است؛ طبیعتاً ما نیز با توجه به ارزش‌های مشترک و ظرفیت‌های اقتصادی دو طرف می‌توانیم روابط را با یکدیگر گسترش دهیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: آفریقا فرصت‌های اقتصادی و تجاری و منابع سرشار دارد و جمهوری اسلامی ایران دارای تکنولوژی های نوین بوده و در زمینه تولیدات دانش بنیان می‌تواند کمک‌های خوبی به کشورهای آفریقایی داشته باشد تا جهشی در روابط اقتصادی با این کشورها را رقم بزند.
کنعانی این نکته را یادآور شد که کشورهای حوزه آفریقا نیز علاقه مند به توسعه روابط با ایران هستند و انجام این سفر می تواند پاسخگوی تقاضاهای آنها و همچنین پاسخگوی هدف‌گذاری‌های جمهوری اسلامی ایران در توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با کشورها آفریقایی باشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص سفر وزیر امور خارجه به باکو و دیدار وی با رئیس جمهور آذربایجان گفت: خوشبختانه اکنون در یک مسیر خیلی خوب، سازنده دو جانبه قرار گرفته‌ایم؛ دو طرف اتفاق نظر دارند که از آنچه در مسیر روابط دو جانبه و موضوع حمله به سفارت آذربایجان در تهران اتفاق افتاد عبور کرده و به روال درست روابط برگردند.
کنعانی ادامه داد: در سفر اخیر وزیر امور خارجه به باکو هم گفت‌وگوهای خوب و سازنده‌ای با رئیس جمهور این کشور انجام شد؛ نفس گفت‌وگو و محتوای آن نشان می‌داد در یک مسیر درست قرار گرفتیم و باید از این شرایط با گفت‌وگو و تبادل نظر عبور کنیم.
کنعانی همچنین فضای روابط بین تهران و باکو را بسیار مثبت توصیف کرد و افزود: نتیجه گفت‌وگوها با گام‌های عملی تکمیلی می‌تواند زمینه ساز از سرگیری فعالیت سفارت جمهوری آذربایجان در تهران باشد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران به مسئولیت خود در ارتباط با تأمین امنیت اماکن دیپلماتیک واقف است و در این زمینه مسئولانه عمل می‌کند و بنابراین یک رخداد غیرمنتظره ملاکی برای قضاوت درباره تأمین امنیت سفارتخانه‌ها نیست.
کنعانی در پاسخ به سوالی درباره اختلاف ایران و افغانستان درباره حق‌آبه هیرمند اظهار کرد: پیگیری ها و گفتگوها در این زمینه ادامه دارد و طرف افعانستانی متعهد به عمل تعهدات خود در قبال توافقنامه و حق‌به ایران است و بر این موضوع هم اعتراف و تأکید دارد.
کنعانی در عین حال افزود: با وجود پیگیری‌های ایران هنوز به صورت عملیاتی گامی از سوی طرف افعانستان برداشته نشده است، اما این موضوع را با جدیت در گفتگوهای خود با هیئت حاکمه افعانستان ادامه می‌دهیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطر نشان کرد: تأمین حق‌آبه ایران از هیرمند یکی از اقدامات توأم با حسن نیتی خواهد بود که به ما نشان خواهد داد دولت سرپرستی موقت افغانستان مایل است روابط دو کشور را مبتنی بر منافع مشترک دنبال کند و به حقوق قانونی همسایه خود توجه نماید.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص میدان گازی آرش و برخی اظهارات مبنی بر عدم اجازه ایران در استفاده از آن تصریح کرد: در چارجوب گفتگوهای دوجانبه با مقامات کویت این موضوع را در حال پیگیری هستیم.
از کنعانی درباره دیدار امیرعبداللهیان و سرپرست وزارت خارجه سودان در باکو و تمایل این کشور برای از سرگیری روابط سیاسی با ایران سوال شد که در پاسخ اظهار کرد: در این زمینه می‌توانیم خوشبین باشیم که در آینده شاهد تحولات مثبتی در روابط دو کشور خواهیم بود.
او دیدار وزرای خارجه ایران و سودان را نتیجه تحرکات دیپلماتیک دو طرف در ماه‌های گذشته دانست و گفتگوهای صورت گرفته را بسیار مثبت توصیف کرد.
کنعانی با بیان اینکه سودان به عنوان کشور مهم عربی و اسلامی برای ما حائز اهمیت است و دو کشور همواره روابط سازنده و بسیار خوبی داشتند، اظهار کرد: طرف سودانی تمایل خود را برای بازگرداندن روابط به مسیر طبیعی و ازسرگیری روابط رسمی اعلام کرد که مورد استقبال گرم و جدی طرف ایرانی قرار گرفت.
سخنگوی وزارت امور خارجه با ابراز نگرانی ایران درباره تحولات داخلی سودان، ادامه داد: از شرایط پیش آمده برای مردم مسلمان سودان متأسف هستیم و امیدواریم به‌زودی شاهد بازگشت ثبات و آرامش در این کشور باشیم.
کنعانی از سرگیری روابط تهران و خارطوم را به نفع منطقه و جهان اسلام دانست و ابراز امیدواری کرد که در آینده نزدیک با از سرگیری روابط رسمی، گام‌های جدیدی در راستای ارتقای سطح همکاری‌ها در سطح مورد انتظار دو کشور برداشته شود.
از سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تعیین سفرا میان ایران و عربستان سوال شد که در پاسخ گفت: سفرا میان ایران و عربستان معرفی و دو طرف موافقت کردند و در بازه زمانی مناسب آینده این امر انجام خواهد شد. روند روابط در مسیر درست و خوبی قرار دارد و پروتکل‌ها روند طبیعی خود را طی می‌کند.
کنعانی در خصوص سفر رئیس جمهور به عربستان هم گفت: دعوت رسمی از سوی پادشاه عربستان انجام شده و متناسب با روند روابط این سفر هم در بازه زمانی مناسبی قابل انجام شدن است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص توسعه تعاملات اقتصادی با کشورهای همسایه گفت: از مأموریت‌های دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم، استفاده از ظرفیت دیپلماسی اقتصادی برای توسعه همکاری و تعاملات تجاری با کشورهای همسایه و منطقه است.
او گفت: استفاده از ظرفیت چندجانبه‌گرایی برای تقویت روابط تجاری با کشورهای منطقه و رشدی که در این مدت ایجاد شده نشان از موفقیت سیاست دولت در این امر بوده است که وزارت امور خارجه به عنوان دستگاه تسهیل کننده نقش موفقی در این زمینه داشته است.
کنعانی ادامه داد: تقریباً با همه کشورها شاهد رشد تعاملات تجاری هستیم و اسناد همکاری زیادی که در این مدت در سفر مقامات امضا شده، این امر را تأیید می‌کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری شانگهای به منظور استفاده از ظرفیت بسیار بزرگ این سازمان به نفع اقتصاد کشور یکی دیگر از اقدامات مثبت در این مسیر است.
کنعانی تقویت همکاری با اوراسیا و نیز توسعه مناسبات با مجموعه بریکس را یادآور شد و این خبر را به رسانه‌ها داد که از رئیس جمهور ایران برای شرکت در نشست آتی سران بریکس در آفریقای جنوبی دعوت به عمل آمده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص تبادل پیام‌های غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در موضوع تبادل زندانیان و اظهارات اخیر مشاور امنیت ملی کاخ سفید در این زمینه گفت: ما از همه مسیرها و فرصت‌های دیپلماتیک از جمله تبادل پیام‌ها و گفتگوهای با واسطه برای احقاق حقوق حقه ایران و در موضوع هسته‌ای، تبادل زندانیان، انسداد منابع مالی و موضوعات دیگر استفاده می‌کنیم و تلاش‌های دیپلماتیک ما در این مسیر ادامه دارد.
کنعانی یادآور شد که این گفتگوها و تبادل پیام‌ها با فراز و نشیب‌هایی ادامه دارد و روند جاری محسوب می‌شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اجلاس بین‌المللی گرد و غبار که در تهران برگزار می‌شود، تصریح کرد: معضل گرد و غبار در سال‌های اخیر روی سلامت و فعالیت‌های روزانه مردم در مناطق مختلف کشور ما تأثیر گذاشته است.
کنعانی با بیان اینکه موضوع محیط زیست محدود به یک مرز و جغرافیا نیست، افزود: جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری است که موضوع گرد و غبار را در سطح سازمان ملل مطرح، راهکارهای بین‌المللی برای حل آن را جستجو و اقدامات گسترده‌ای را در این زمینه انجام داده است.
کنعانی یادآور شد: یکی از موفقیت‌های ایران این بود که بانی قطعنامه‌ای در مجمع عمومی سازمان ملل شد که با اجماع همه کشورها تصویب شد و قرار است کنفرانس بین‌المللی مقابله با طوف‌های گرد و غبار توسط ایران و با همکاری سازمان ملل در شهریور ۱۴۰۲ با حضور کشورهای مختلف متاثر از پدیده گرد و غبار و آژانس‌های تخصصی سازمان ملل برگزار شود.
به گفته کنعانی قرار است آژانسی برای مقابله با طوفان گرد و غبار تعیین شود و وزارت امور خارجه در حال زمینه سازی با کمک سایر دستگاه‌ها برای برگزاری موفق این اجلاس است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص نشست اخیر شورای حقوق بشر تصریح کرد: اقدام کشورهای غربی در تشکیل کمیته به اصطلاح حقیقت‌یاب مصداق بارز سیاسی کردن موضوع حقوق بشر و استفاده ابزاری از سازوکارهای حقوق بشری سازمان ملل است؛ ایران از ابتدا با رد رویکرد غیرسازنده کشورهای غربی در سیاسی کردن موضوع حقوق بشر، تشکیل کمیته ای موسوم به حقیقت یاب را غیر مشروع تلقی و اعلام کرده است که چنین سازوکاری را به رسمیت نمی‌شناسد.
کنعانی گفت: ایران مبتنی بر دیدگاه‌ها و اصولی که دارد و به منظور استفاده از فرصت‌ها، هیئتی را به ریاست دبیر ستاد حقوق بشر و برخی از همکاران ما در وزارت امور خارجه به این نشست اعزام کرد و گزارش کمیته مزبور را به طور جدی رد کرد.
کنعانی با بیان اینکه این هیئت گزارش شفاهی خود را چهاردهم تیر به شورای حقوق بشر ارائه کرد، اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران براساس موازین متقن و مقابله با رویکرد سیاسی هیئتی از ایران در این اجلاس شرکت کرد و توضیحات و نکات خود را مطرح و ادعاهای مندرج در گزارش شفاهی رئیس کمیته حقیقت یاب را به صورت جدی رد کرد.
سخنگوی وزارت امور امور خارجه افزود: همچنین تعدادی از کشورهای عضو شورای حقوق بشر همسو با ایران در این اجلاس صحبت و از تشکیل این کمیته انتقاد کردند.
کنعانی با بیان اینکه حمایت و ارتقای حقوق بشر مسئولیت انحصاری دولت‌ها بوده و برای شناسایی و رسیدگی به آسیب‌های مادی و جانی به شهروندان و نیروهای مجری قانون، دریافت شکایت آسیب دیدگان و مصدومان در خصوص نقض حقوق افراد در چنین حوادثی دولت‌ها وظیفه دارند، گفت: در این ارتباط با دستور رئیس جمهور کمیته‌ای به منظور بررسی حوادث اخیر تشکیل شده است و بنابراین با وجود سازوکار داخلی در کشور، ایجاد هیئت حقیقت‌یاب توسط کشورهای غربی غیرقانونی و غیرمشروع است.
کنعانی با تأکید بر اینکه ایران سیاست یک بام و دوهوا را نمی‌پذیرد، یادآور شد: همان کشورهایی که تحریک کننده اغتشاشات در ایران بودند، با یک فاصله زمانی خود به شرایطی در داخل کشور مبتلا شدند که به روش‌های غیرقانونی و ناقض حقوق بشر برای سرکوب اعتراضات متوسل شدند و امروز بانی ایجاد چنین سازوکاری هستند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص آخرین تحولات در قبال اعضای منافقین تصریح کرد: خوشحال هستیم که ایران در ارتباط با سازمان منافقین معتقد است که این یک سازمان تروریستی و جنایتکار است.
کنعانی گفت: از ابتدای انتقال اعضای این فرقه تروریستی به آلبانی، ما در خصوص ماهیت تروریستی آنها به کشور آلبانی هشدار دادیم و خوشحال هستیم که به صدق گفته‌های ایران پی بردند و متأسفانه باید گفت این فرقه هم هزینه‌های زیادی به آلبانی و هم به روابط ایران و آن کشور وارد کرده است.
کنعانی تصریح کرد: بازرسی اخیر دولت آلبانی و آنچه که به‌دست آمد نشان داد که این یک فرقه تروریستی و خشنونت طلب است و انتظار داریم که آلبانی با آنها در قالب یک سازمان تروریستی برخورد کند.
کنعانی ادامه داد: از برخی دولت‌ها متعجب هستیم که همچنان از این فرقه تروریستی حمایت و میزبانی کرده و به آنها اجازه برگزاری مراسم‌هایشان را می‌دهند و امیدواریم در این خصوص مجامع حقوق بشری نسبت به اقدامات و رفتارهای فرقه‌ای این سازمان واکنش جدی داشته باشند و حتما یکی از خواسته‌های خانواده‌هایی است برخی از عزیزانشان گرفتار در این فرقه شده‌اند.
کنعانی بیان کرد: ایران در چهارچوب استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی درخواست استرداد آنها را برای بسیاری از کشورهای اروپایی ارسال کرده و این موضوع را پیگیری خواهیم کرد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره نسل کشی مسلمانان سربرنیتسا نیز گفت: نقش ایران در بحث بوسنی به عنوان کشور پیشرو در حمایت از حقوق بشر و مقابله با فجایع و اقدامات ناقض بین‌المللی بوده است و ایران می‌تواند از این به عنوان رویکرد مترقی و سازنده و نمونه در سطح جهانی یاد کند.
کنعانی افزود: ایران همواره علاقه‌مند به تقویت مناسبات با بوسنی بوده و در این زمینه تلاش‌های لازم را انجام داده است.
کنعانی در خصوص معرفی سفیر از سوی ایران به لیبی جهت ارتقای روابط دو جانبه گفت: نقش لیبی و جایگاه این کشور در حوزه جهان عرب و جهان اسلام و شمال آفریقا یک نقش کاملا متمایز است. در طول سال‌های طولانی هم روابط خوبی میان ایران و لیبی وجود داشته است.
او روابط دو کشور را بسیار عمیق و ریشه دار توصیف کرد و توضیح داد: قبلاً با توجه به شرایط لیبی و تحولات داخلی این کشور، تصمیم بر خروج سفیر و کادر دیپلماتیک ایران گرفته شد و فعالیت سفارت ما متوقف شده بود و سفیر ایران در تونس مأموریت‌های دیپلماتیک را انجام می‌داد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان تأکید کرد: اهمیت و جایگاه لیبی و ارتقای ثبات و امنیت در این کشور، کمک کرد که ما روابط و فعالیت نمایندگی‌های دیپلماتیک را به صورت مرحله‌ای به مسیر طبیعی برگردانیم که بر اساس آن سفیر لیبی در تهران معرفی شد و سفیر این کشور استوارنامه خود را تسلیم رئیس جمهور کرد.
کنعانی ادامه داد: هیئت دیپلماتیک ایران هم با عزیمت به طرابلس در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران مستقر شده و زمینه سازی برای ایجاد شرایط مطلوب در حال انجام است و به این ترتیب سفارت ایران در لیبی هم فعالیت خود را آغاز کرده است.
کنعانی در پاسخ به سوالی در خصوص انتشار خبری مبنی بر میانجیگری روسیه بین رژیم صهیونیستی و ایران برای تبادل اسرا گفت: برای اظهارات رسانه‌ای و حتی مقامات صهیونیستی که با انگیزه‌ها و اهداف سیاسی اقدام به ایجاد موج رسانه‌ای می‌کنند، ارزشی قائل نیستیم و آن را در راستای سیاست توأم با موج سازی رژیم صهیونیستی برای اهداف سیاسی تلقی می‌کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ارتباط با رای دادگاهی در آمریکا مبنی بر پرداخت بخشی از دارایی ایران به مسیح علی‌نژاد گفت: اقدام شرورانه و راهزنی آمریکا در قبال دارایی های دیگر کشورها را به هیچ عنوان نمی پذیریم. آمریکایی‌ها با استفاده از قوانین داخلی خودشان نسبت به دیگر کشورها احکامی را صادر می‌کنند و بعد به منابع کشورها دست اندازی می‌کنند؛ این اقدام کاملا غیرقانونی و نامشروع و ناقض قوانین بین‌المللی و به دور از شأن دولت های عضو سازمان ملل است.
کنعانی در خصوص آخرین وضعیت روابط میان ایران و آمریکا، تصریح کرد: روابط میان کشورها مبتنی بر دو اصل نفع مشترک و احترام متقابل برقرار می‌شود و آمریکا هیچ گاه رفتار خود را مبتنی بر رفتار متقابل با ایران بنا نکرده و همواره مرتکب نقض های گسترده و فاحش قوانین بین‌المللی و معاهده مودت میان دو کشور شده است.
او گفت: موارد نقض حقوق بشر آمریکا در قبال ملت ایران هم تاریخ قطوری را رقم زده است و مادامی که آمریکا رفتار خود را به طور جدی تغییر ندهد و از موضع برتری طلبی و سلطه بخواهد با ملت ایران صحبت کند، اساسا مطرح کردن بازنگری روابط دو طرف بی معنی است.
کنعانی بیان کرد: ایران اساساً هیچ محدودیتی برای ارتباط متقابل با کشورهای مختلف بر اساس احترام متقابل ندارد.
کنعانی در خصوص سفر باقری معاون سیاسی وزارت امور خارجه به عراق گفت: این سفر در راستای برگزاری پنجمین دور مشترک سیاسی میان دو طرف انجام شد، این کمیته چندین سال است که وجود دارد و با توجه به حجم روابط و تعدد موضوعاتی که در روابط دوجانبه ما وجود دارد کمیته مشترک سیاسی هم میان دو طرف فعال است.
کنعانی گفت: در این کمیته در خصوص مسائل دو جانبه، موضوعات مورد علاقه منطقه‌ای و بین‌المللی صحبت می‌کنیم و ملاقات‌های خوبی هم در این سفر انجام شد.
ایرنا